NGA WHAKARARU I TE NGAKAU KOHUNGAHUNGA

Toa Takitini, Issue 111, 1 December 1930, Page 2219

NGA WHAKARARU I TE NGAKAU KOHUNGAHUNGA

Kanui te kaha o te korerotia o te mate o te ngakau tamariki i runga ite kore e kaha o nga maatua kite arataki haere i a ratou tamariki me o ratou vvhakaaro ki runga i nga mea tika hei mahinga, ki nga waahi ranei hei haeretanga mo ratou. Kua puta hoki i roto i nga ripoata a Te Komihana (Mr. Butcher) i whakaritea ai kia rapua te ahuatanga o te reanga taitamariaki e piki ake nei inaianei. He nui nga tautohe inaianei mo te korero a taua ripoata kei te kaha rawa te heke haere o te whakaaro pai i roto i nga taitamariki. Kei te ngoikore rawa te ngakau tupato i roto i a ratou mo nga huarahi e taka atu ai ratou ki roto i te he me te mate. Kei te mama rawa te whakaaro arai a nga maatua i a ratou tamariki kia kaua hei haereere noatu i nga po, i nga awatea ranei i te taha o etahi atu tangata kaore nei e mohiotia atu, e kitea atu ranei te ngakau whanoke i roto, ka mauria haeretia ki nga kanikani, ki nga haere noa ranei, ka whangaitia ki nga wai whakaranu ki etahi atu mea whakaporangi i te ngakau tamariki, na kua mama noa te whakataka ake ki roto i nga tikanga e taki atu ana ki te mate tinana kite mate wairua hoki. Kei te mama rawa te tukutuku haere i nga tamariki ki nga huihuinga tangata, kaore nei e mohiotia atu nga mahi rereke kei te mahia i roto i aua huihuinga tangata, ara e nga hunga whanoke e taka haere ana i roto i aua tu huihuinga tangata, na reira te mahara ake kia ata ui ano te ngakau i nut a atu o te tukutukunga i nga tamariki kia raere ki aua hui. Kua tuturu hoki te kitea ake i te nui rawa o te piki haere o te nui o tenei mea o te matua-kore, a he mea tino nui rawa tenei hei maharatanga ma nga maatua ara te ako tohu

i a ratou tamariki taane kia kaua hei kino ki nga tamariki wahine, mete pera ano hoki ki nga tamahine kia tupato rawa kei rarua ratou. E ki ana tetahi waahi o taua ripoata, he maha nga tangata e mau patara ana i roto i o ratou pakete he mea whakananu nga wai o roto ki etahi wai kaha. Kite inumia ka ngaro noa nga mahara o te tamariki, kua taka ngawari noa kite he. Na reira te pai o te ako i nga tamariki kia kaua rawa hei inimia nga wai pera e hoatu ana kia inumia e ratou, ahakoa pehea nga kupu whakapati mai a te tangata. TE MAORI 0 NGA RA HAEREMAI NEI. (The Future of the Maori.) I tu tetahi Hui ki Turanga i te 13 o nga ra o Maehe o tenei tau. Tetahi take i whakahuatia—“TE AHUA 0 TE IWI MAORI I NGA RA E HEKE MAI NEI.” I tenei wa hou kei te awhina haere te Pakeha i te Maori, kia whakahou ia i ona mahi o mua. Te whakairo, mahi kete whariki, muka, me era atu mahi. Kua tu enei mahi ki Rotorua me Akarana. TE TAKE E PA NUI ANA KI TE MAORI. Tera ranei me noho motuhake i a ite Pakeha, a, mo tona painga hoki me penei ia. Te whakaaro o etahi, kei te mate haere te Iwi Maori. E he ana tenei kupu. I te tau 1896, nga Maori katoa o Niu Tireni, 42,113, i te tau 1926, nga Maori katoa 63,67., i te tau 1929, nga Maori katoa, 65.693. Te ahua e piki ana te Iwi. I roto i nga pukapuka rehita tangata a te Kawanatanga, i te tau 1926, nga hawhe-kaehe, hui katoa, 7352, nuku atu i te iwa pai heneti o te Iwi Maori katoa. Te kupu a Takuta RANGIHIROA (Dr. Buck) i ona torero ki te Iwi Pakeha—“Te MUTUNGA (destiny) OTE IWI MAORI KA NGARO I ROTO I TE PAKEHA. KEI TE HAERE MAI TE WA, TE IWI PAKEHA TE IWI MAORI KA HONO HEI IWI KOTAHI.” ’ Te huihui mo te kotahi o enei Iwi e kore rawa e tere. i era pea he mea pai rawa me hui te Maori mete Pakeha, kia kotahi Ki t e noho wehe ke, tera e heke te tipu pakari ote tangata Maori—pera me nga INI A O AMERIKA (Indians of America.) , H SrA h ii?ST kei t6 ?° ho kaha tonu te Maori mete piki ake. NO REIRA, me whakahou ia i ona mahi o mua. Ki te whai te Maori i tenei huarahi, etahi taonga nui ka puta mai mo te Ao katoa. 1 Ona kaupapa, whawhaitanga, mohiotanga, toatanga, toto rangatira, me era atu tikanga e kore rawa te Iwi Maori e whakama ki nga ahuatanga o tatau tipuna. Kia mohio mai Pakeha.° ** A ° " el 6he *° a an ° te Maori ’ penei ano mete

* Taku kupu, kite wi tukua a koutou tamariki kia whai i te matauranga, ki nga kura nunui, Kia mau i te mahi, aha koa, paku t e nohanga ote tangata kia mau, kia piri tonu kite mutunga. A Sir Apirana Ngata, Takuta Rangihiroa, Pomare, Wirepa, Enhana, Rewiti, Hei Poananga, me era atu tangata nunui, na te matauranga, noho piri ki o ratou mahi i mohio ai te Iwi eke taea nga tuunga nunui ete Maori mete ora noki. Tanara Scott. Kooti Whakawa, Poneke. tt Km ora Tanara e mahi mai na i roto ite Kooti Whakawa xlara i Poneke.