NGA RETA KUA TAE MAI.

Pipiwharauroa, Issue 7, 1 September 1898, Page 4

NGA RETA KUA TAE MAI.

Motuiti, Foxton, 27 Akuhata, 1898. Kia Rev. P. Peneti. E hoa tena koutou ko te Hahi i a koe na. I roto i a tatou mahi katoa. Ko te Atua to tatou piringa, me to tatou Kaha, he kai awhina e tino tata ana i nga wa o te he. Mana koutou e awhina i a koutou e mahi ana i tenei taonga nui. Mana hoki matou e whakawhai mahara kite awhina atu ia koutou. Kati ena kupu. Mo to kupu ki nga minita kia whakaaro ki ta tatou manu, epai ana waiho me whakaaro atu a tona wa e rite ai, Mo to tono mai kia whakaaturia atu te ahua o nga kupu e mahia ana i roto i te Ariki e nga minita. E kore e taea e ahau te whakaatu tuturu i te hua o nga kupu e mahia ana e ahau i roto i te Ariki, ko te ahua hoki o te tangata, e rite ana ki nga rangi. I pai tetahi rangi. Ka kino tetahi. Kati ma nga mea e mohio tuturu ana e whakaatu te hua o nga kupu e mahia ana e ia i roto i te Ariki. Mo'to Whakahau kite Aotearoa kia tapa atu he ingoa mo to pepa, ara, mo ta tatou tahi. KuaKimi ahau i tetahi ingoa, a kua, kitea. Ko Rangiatea : me Whakamarama e au tenei ingoa. Ko Rangiatea, he Tuaahu. Kei Hawaiki. Ko • tenei mea ko te Tuaahu, he wahi tino tapu no tenei iwi no te Maori ma nga tohunga anake taua wahi e tu, ko ana mahi i i taua wahi, he Karakia. Kati, i Te haerenga mai o Hoturoa ki tenei motu. Ka tikina atu eia nga oneone 0 : Rangiatea ka haria mai ki runga i tana waka i a Tainui. Ka u mai ki tenei motu, Ka aohja nga oneone ; a ki uta hei Tuaahu, ara ki Kawhia ite takiwa o Waikato. Ite takiwa ka puta a Turonga ka tikina atu e ia aua oneone i haria mai ra e Hoturoa. Ka kawea ki Rangitoto i te takiwa ano o Waikato, hei Tuaahu mana. I muri i tena ka haere a Turonga ki Heretaunga, ka moe i te wahine rangatira o reira i a Mahinaarangi. 1 te takiwa i hoki ai a Turongo ki Waikato,

ka ki iho ki tana wahine, i muri nei, e whanau to tamaiti he wahine, tapa ki tau ingoa i pai ai. Kite whanauhe taane, tapa ko Raukawa. Ka tata te whanau o Mahinaarangi ka haere ki Waikato, Whanau rawa, atu i te takiwa o Patetere, he tane te tamaiti. Te taenga atu kia Turongo, Ka haria te tamaiti ki runga i te Tuaahu i Rangiatea, katahi ka tohia, ara ka Iriiria te ingoa, Ko Raukawa. I te takiwa o nga uri o Raukawa ka tae mai te Whakapono ki tenei motu. Ka tahuri nga uri o Raukawa kite hapai i te Whakapono. Ka hanga he whare hei karakiatanga kite Atua, Katahi ka tapa te ingoa o te.ua Whare e te Rauparaha ko Rangiatea. Na, ko taku whiriwhiri mo te tikauga o tenei ingoa ; i mua atu i a te Karaiti e tutaki ana te Rangi ki nga tangata katoa o te Ao. A, ite takiwa i iri ai ate Karaiti kite Ripeha, ka tuhera te Rangi ki nga tangata katoa e hiahia ana kite haere ki reira, i te mea hoki kua Rangiatea, Ara, kua watea noaiho te Rangi kua kore he kai arai mai. Kati ko te mahi a ta tatou manu, he whakatuhera i nga ngakau kua tutakina e nga mahi o tenei ao ; he whakaatu hoki kua tuhera te Rangi, ara kua Rangiatea. E hoa e Rev. Peneti kia ora tahi tatau i nga tini aitua o tenei ao raruraru. Na to hoa pononga. (Rev.) Hone Teri Paerata. Taumarere, Kawakawa, Akuhata, 25th, 1898. E hoa e Peneti Tena Koe, Te kai whakahaere i te manu e tangi haere nei i tenei takiwa, tenei kei te nui te whakawhetai, o te ngakau, mo to mahi e whakamarama nei, i etahi o nga mea o roto ote Karaipiture, hei mea e oho ai nga whakaaro, o te tangata e haere ana, i runga i tana tikanga kuare, E hoa i ronga kau ahau ki nga Korero, ote Pukapuka Korero tara a Hirini Paurini, a kihai ahau i kite, heoi, tenei kei te hiahia te ngakau ki a kite i te tahi onga kape, 0 taua korero tara. E hoa. Ko te tahi huihuinga nui. No matou i te 10 onga ra Akuhata nei Ki Taharoa. Ko te Putake o taua huihui he whaka. puare whare karakia. Toko ono, matou nga minita i tae ki reira, toko toru uga minita pakeha. Ko nga tangata i tae ki reira 120, te hunga tango hapa 22. Te ohaoha £4 17s 3d. ■>■>■■ W :

E hca e kitea ana ki runga ki enei mahi te ngakau kore ote tangata. Ki runga ki tenei mahi. Kahore he kupu, i tuhi atu ai ki a koe. Ma te Ariki koe e whaka kaha, kite mahi i tana e pai ai ara tatou tahi. Na to hoa. (Rev.) T. Paerata.

Canterbury College, Christchurch, Akuhata, 22nd, 1898. Kite Etita. E hoa tena koe.—Tenei kua taea mai toku marae iti te rere mai e to manu ; a he nui te mini ake o toku ngakau i toku rongonga ai i tana tangi whakamarama. E hoa, kua kitea e koe te rongoa mo tetahi o nga mate o te Hahi Maori, ara te kore reo hei whakaatu i ton a kahanga, ngoikoretanga ranei. He pepa ano a tatou ate iwi Maori, otira e wehi ana aua pepa kite kaha rawa to ratou whakawhirinaki ki nga mahi whakapono. Kia kaha to reo te whakaoho i nga ngakau o te iwi Maori, e pehia nei, e romia nei e nga whakaaro me nga mahi o te ao. Ka tukua atu e au taku kakano iti nei hei whangai i ta tatou mokai kia wawe ai tona pakari. Mehemea ehiahiatia ana he ingoa hou mo ta tatau pepa te ingoa pai ki ahau ko "Te Whetu o te Ata," otira ma nga kaumatua e whiriwhiri he ingoa pai mo ta tatou taonga, Heoi, ma te Kai hanga koe e whakakaha. Eeweti T. Koheke.

Kaikohe, Auckland, August 15, 1898. Kite Etita ote Kupu Whakamarama. Tena kob, — E koa ana te ngakau mo te Kupu Whakamarama, Natemea, katahi ano ka kitea he whakaro, hei putanga mo nga mahara o nga minita Maori, mo nga ahuatanga o nga mahi a nga hoa mahi tahi, i te maara kotahi a te Atua, e noho ana ia wahi ia wahi, ora ana te ngakau, ina kite i nga korero a nga hoa mahi, Hei whakahari ma te hungangakauhari,Hei whakahaweama te hunga whakahawea, Pera, me ta Ihaia i korero ai, Ka titiro atu tatou kite karakia, te ai he huhuatanga e minamina atu ai tatou (Ihaia 53, 2) Otira, na te hunga whakaaro kore taua kupu, he kore e titiro, he kore e whakaaro, tena koa, mo te aha nga korero ate propiti ? Ihaia xi., 6-9. Mo nga mea ranei i roto i nga Rarangi nei te tino tikanga o ana korero ? Kao, huaatu, mo te tangata. Engari, kahore au i te kii penei, Ko enei Kupu a te poropiti, mo Niu Tireni anake, Engari, mo te ao katoa,

otira, ahakoa he iti rawa a tatou moutere, ka pangia e nga tikanga o nga kupu ate poropiti. E rua nga wahi o nga kupu a Ihaia, (1) Te wa maka; (2) Te wa rarata. E whakaritea ana te wa maka kite wa i noho wehewehe nei o tatou tupuna i mua atu o te Rongopai. He aha a ratou mahi ? Mawai koa e korero, me penei kau atu, He tangi, he uhunga, he aue, otira ahakoa i roto ite wa noho wehewehe, ka whakapuaki te poropiti i te wa mo te Rongomau, tera ka noho tahi te wuruhi raua ko te reme, &c. Nareira, ka mohiotia, mo tatou ke ana kupu, ina hoki, ko nga mea e korero nei a Ihaia, Kahore ano ratou i noho tahi noa. Engari tatou, kua noho tahi, kua kore te wehi o nga raiona : (ara) o nga hoa riri; (2) Kua mamma tatou i naianei, ko te wa rarata ko te tena ote Rongomau, ko taua wa koia tenei e whitingia nei tatou ete maramatanga, Rar. 9, 2 Koriniti iv. 6. Tena tirohia te ahua o mua, me to naianei, Ko te ahua i o tatou matua, mete mea nei i whanau mai ratou i te makariritanga o te tau. Ko ratou, i ngaua e te huka i te po. Ko o tatou matua i whanau mai i te taha raumati. he iti tengaunga ate huka. Nareira, te taenga mai ote Rongopai kia ratou me te mea nei he putanga no ratou kite mahanatanga o te ra, ka mihi, ina te mahana, nareira tere tonu ta ratou tango i tenei taonga ma ratou. Ko tatau ko nga tangata o tenei wa, mete mea nei i whanau ite Raumati o te Tau, Kahore i pangia e te makariri, he mahana tonu, nareiri ka ngakau kore, ka whakahawea ka whakaponokore. Ka aruaru i nga karakia hou, Penei mete hanga a etahi i rere nei kite korero tara a Horomona Paurini. Tena, Pataia, mai, nawai te Rongomau ? Na te Rongopai o Ihu Karaiti, i tae tuatahi mai nei kia tatou, na tau i mea nei, teai ho huhuatanga o te karakia e minamina atu ai tatou. Nareira he taonga nui tenei, Huitahi kite ngakau tatu 1 Timoti vi. 6. Te mutunga, E Whiwhi koutou kite okiokinga mo koutou Wairua (Matiu xi. 29). Mo to kupu kia tonoa atu kia maha mai nga pepa. E hoa, e whakama ana kei whakataukitia mai e Ruangu He horokai tau e Tamareia, turanga i te Poroporo ko Ruanga anake He toa a Ruanga he wawau a Tamareia, Engari he ka i, tere tonu te ringa o Tamareia (ara) kei boro kite kii kia 10. Turanga ite kohikohi ko Peneti ana na Matiu Kapa. ’ E. hoa kua tae mai to kupu kia huaina atu he ingoa mo to pepa. Taku me hua pea kite manu nei kia te kotuku, Whaka-

t mki mo taua manu, Kotuku Kaiwhakaata, parera apuparu, E hara pea te pepa nei i te parera apu noa mai i nga ahua korero, Engari he kotuku ata titiro. Na (Rev.) Matiu Kapa.