TE HUI TUARUA A TE KĀHUI KAUMATUA
I te timatanga o Hui-tanguru ka hui ano te kahui kaumatua kite whakaotioti i nga mahi i tlmatahia ra i Tamaki i tera tau. Kei te putanga o te Koanga 1993 nga korero whakamohio i te kaipanui i te Muka ki nga mahi a tenei ropu, engari mana noa ake tsna kore e maumahara ki tenei aparangi e awhina mai nei i tenei kaupapa a te Taura Whiri.
Na runga i te whakapae a te kaiwhakahaere ka tutuki katoa nga mahi i te rua ra, i whakaritea kia penei noa iho te roa o ta matou hui. Ahakoa tutuki te nuinga, e minamina ana te kahui kaumatua nei kia hui atu ki te hunga nana nga korero. Ko tetahi hoki o nga mahi i whakaritea ma enei kaumatua, he tirotiro i nga korero kua oti ke i nga kaituhi te whakatakoto.
Ehara i te mea i tino he nga korero, engari ara etahi wahi, e rua, e toru ke nga tikanga ka taea te nanao iho, a, kare tonu i tino marama ko tehea ra ta te kaituhi i ata whakaaro ai. Na runga i tenei tu ahua, he mea kapokapo noa i te takiwa te mahi a te kahui kaumatua, mete maharahara ano ae ranei i titi ta ratou i whakatikatika ai ki ta te kaituhi i mea ai, kaore noa iho ranei i paku katata atu. Kaore noa i tino nui nga wahi penei, engari ahakoa ruarua, me tika ka tika!
Ko nga "aheinga reo" ano tetahi wahanga i ata
whiriwhirihia, ara ko nga hiahia whanui o te tangata e taea ana te whakatutuki ki tenei mea, kite kupu. He mea ata tirotiro enei hiahia me nga momo korero e tika ana kia puta i nga ngutu o te tamaiti, o te tangata ranei, hei whakaea i aua hiahia. Anei e rarangi ake nei etahi "aheinga reo" e torn hei whakatauira noa i te ahua o ta ratou nei mahi:
AHEINC,A REO NGA KORERO HEI WHAKATINANA 1 TENEI AHEINGA 7-’iS§§||3|| ♦ whakaae, Koia! Koina! Koina tonu. Zf.'. tautoko: Koina taku. Koina katoa atu. Kei te/Hc tika tonu tau. Kei kona au. Kua oti te ao. Ko tatou katoa kei tena. Ko koe, ko tatou katoa ena. Engari pea tena. Kare ke i tua atu. / Kaore kau i tua atu. - ; ♦ whakahe: Anei ke taku. Ehara. Hei aha! Engari mo tena! E mea ana koe! No hea tau? Na wai tau? I ahu mai tenei i hea? ♦whakamiharo: MTharo ke! • ’ • —" Te pai hukri! "—— Kei reira ke. E, kei reira! Tino kino te pai! Te pai ke hoki. Kia pai mai hoki! (Waikato) Parekareka ana te... •' Kaore i tua atu! -'JSISSsS - Te mutunga ke mai o te.... Ka mutu pea. Jggs£ ', Kia tau aronui! Kia tau tika te haere! I/AI ano te pai! He inati!
Na, kia mohio noa mai koutou e whitu tekau ke nga
aheinga reo i whiriwhirihia e Hine-i-haea Murphy ma hei whakakakahu ma nga kaumatua nei kite kupu tika, kite kiwaha tika, a kite whakataukl tika i ona wa. Ahakoa mama tonu nga aheinga reo kua whakaatuhia i runga ake nei, kaore i pera rawa te mama o te katoa. Mo te "whakaatu puaroha" mete "haukoti korero", ara etahi tino korero i puta, engari te aro i te nuinga o nga kaiwhakaako he aha te wahi tika hei korero i aua korero, ara ma wai, ki a wai, mo te aha te take.
Pera ano mo te whakanui i te tangata. Mau tonu e kite iho te rereketanga o te "Koia kei a koe!" mete "E taku purapura tuawhiti, e taku kowhatu turua " engari e rua, e rua he whakamihi. Kaore pea te katoa o nga kaiwhakaako i te mohio ki enei momo korero me nga tini korero i waenganui i te tino opaki mete tino okawa e ahua penei ana te tikanga. Ahakoa whakaurua atu he whakamarama ki etahi wahi, e tino mau ariari ai te tikanga o etahi o nga kiwaha me nga whakataukl, mete wa tika hei whangai atu kite akonga, me matua whakaako ki nga kaiwhakaako ano. Ae hoki, ko taua kohau ano ra, ko te whakangungu kaiwhakaako.
E mea ana te Taura Whiri kei reira te mate, engari hei reira ano te rongoa kite tika nga whakaaro me nga mahi a te Tahuhu.
Heoi ano enei korero hei whakaahua i nga hua i puta i tenei hui.
E te kahui kaumatua, me kore ake koutou i mama ai, i tika ai te haria o tenei mahi taumaha. Ki te kore he ika kahurangi pena i a koutou na hei arahi, hei taki i tenei kaupapa tera ka pone, ka koritaka tenei waka utanga nui, me to matou mohio ano he raruraru nui kei te haere.
"He nui maunga kaore e taea te whakaneke, he ngaru moana ma te ihu o te waka e wahi."
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/MUKA19940301.2.7
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Muka, Volume 7, Issue 2, 1 March 1994, Page 6
Word count
Tapeke kupu
808TE HUI TUARUA A TE KĀHUI KAUMATUA Muka, Volume 7, Issue 2, 1 March 1994, Page 6
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Te Taura Whiri i te Reo Māori: Māori Language Commission is the copyright owner for He Muka. You can reproduce in-copyright material from He Muka for non-commercial use under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International (CC BY-NC 4.0) licence. Material in He Muka is not available for commercial use without the consent of Te Taura Whiri i te Reo Māori.