NOHOANGA O TE HUI.
HE KUPU TANGOTANGO NO TE
No te 17 o nga ra o Mei, ka tukua mai te Ripoata a etehi o nga Mema o Te Kotahitanga, ki nga Iwi o Te Kauhanganui. No te 18 o nga ra, ka tukua mai nga Kirihipi a Te Kotahitanga. Te Kirihipi Nama 4, me to Kirihipi Nama 3, kua oti te haina; ko nga tangata kua mutu te haina ki taua Kirihipi 1796. No te 18 o nga ra, ka tukua mai te Ripoata a te Arawa, ki nga Iwi o Te Kauhanganui, ko nga Iwi o Te Kauhanganui; Ko Waikato N'Maniapoto N'Raukawa Xgai-terangi Marutuahu N'Paoa N'Kauhata Tainui Ngapuhi. I runga i te rupeketanga mai o nga take a Te Kotahitanga, mete Arawa; Katahi ka whai kupu te taha ki nga Iwi nei; kia te Keepa Taitoko, kia Takarangi-mete-Kiingi, me H. K. Paipai, kia noho marire kia taea te mutunga o te Hui: Ara, kia whiriwhiri marire te taha ki nga Iwi nei. mo a rntou putake katoa i -whakatakoto mai ai; ki a noho marire mo te Mane te 20 o nga ra, ka whakatakoto atu ai te whiriwhiringa a tenei taha mo taua Kipoata, me taua Kirihipi. A, i runga i te nui o te raruraru o te Keepa kihai i taea te noho, haere atu ana ratou, kihai ratou i rongo i te whiriwhiri a tenei taha. Ka noho iho ko te Arawa, i muri ia ratou. I te Ata o te Mane i te 20 o nga ra, kft Hui nga Iwi kite Marae, katahi ka korero te taha ki
nga Twi nei; I ta ratou whiriwhiri mo ana take, ki a ata noho marire nga Iwi kia Oti pai ai nga take o te Hui. "A, panuitia ana Te Kawenata" A i tu mai etehi o nga Rangatira o te Arawa, kite Aumihi ki taua (Kawenata.) Otira, i te mea kua tata to ratou haere, kihai ratou i noho iho i taua ra, haere atu ana ratou. Ka noho iho ko Peni Te Ua, raua ko Te Heuheu, me Ngati Maniapoto, me etahi atu o nga Rangatira. I te 21 o nga ra i te Turei, ka tuwhera Te Kauhanganui o Aotearoa, mete Waipoutianm. Katahi ka whakaaturia kite Whare te tikanga; mo nga Kirihipi, ara. mo te Kirihipi o te tai Hauauru I runga ano ia i te whakamarama a Te Heuheu, (Pencil He hiahia Nona kite Kirihipi, o te Tai-hau-auru, kiawhakahokiaatuanokiala, tena Kirihipi, kia tikina ano ki a Hainatia nga mea kaore ano i rmuu te Haina. Waihnki, me he nfjakau maharahara ki tana kupu! "Penei" Kia mutu te Haina ka whakahoki mai ai? "Me penei hoki ra!" Me waiho nga ingoa, engari ko te Whakaupoko e hoatu kia la, me nga Wharangi kaore ano i tuhia a roto, Heoi, i runga i tena whakamahara a Te Heuheu, whakaaptia ana taua whakamarama a Te Heuheu, Whakahokia ana te Whakaupoko kia Te Heuheu, me nga wharangi takoto noa. Ko nga rarangi Ingoa, ka waihotia kite Whare takoto ai. I te mutunga o nga take o te Whare; karangatia ana he Komiti kia noho mo nga Iwi; me Peni, hoki raua ko Te Heuheu, ki taua Komiti. Kia whakaotia te wahi tuwhera o te (KA WENATAI Noho ana taua Komiti, kite ata whiriwlriri marire i nga tikanga hei whakaotinga mo taua (KAWKNATA) a kihai i ata tatu nga whakaritengfl, katahi ka whiriwhiria i roto i taua komiti, ki a tokoono Mema hei whakaoti noho ana tokoono nga Mema. KO N. TAONOI. " H. Matengaro " T. Heuheu " P. Panui Parata "P. Te TJamairangi " T. T. Rawbiti I te mutunga o ta ratou whiriwhiri katahi ka h<ria e Taingakawa taua whiriwhiringn kite Kiingi a whakaetia ana ta ratou whakaotinga, whakamaua ana kite Kawenata. I te Wenerei te 22. o nga ra ka hoki a Ngatimaniapoto mete "Heuheu, ka noho ano ko Peni raua ko M. Paewai, i tenei ra ka tuhpra te Kauhanganui ka tu a Taingakawa te Waharoa, ko ana kupu tenei. KI A ORA TE " EIINGI KI A OEA HOKI TATOU KATOA MA TE " ATTIA TATOTJ KATOA E TIAKI. WHAKARONGO-MAI E TE HTTIHTJI O MATARIKI. ME 0 KOUTOTJ MANUKHRA. HOT atu ki nga WHAKA-MARITMA"RTJ mete Iwi katoa. Te mea i tu ake ai ahau, he whakanuta atu ia aku Whakaaro kia rongo mai koutou. ko te ahua o taku korero e pa ana ki nga tangata i liaere mai ki tenei Huihuinga. He whakaaro Noku, tenei pea etehi'o nga Rangatira o te Motu nei kei konei nno e noho ana; E whakaaro ana pea ratou ki nga take i oti i tenei Hui. "Koia Ahau i hiahia ai kia korero ki a koutou, he whakaaro Noku, kaore nm tetehi mea marama i oti i tenei Huinga." Otira i takoto mai nga take a nga Iwi kei konei e takoto ana, a i te homaitanga o nga take:— "Ko nga take i homai, ko nga tangata haere ntu ana" Otira, ko Toku hiahia, ki a hurihuri tahi i nga take o tenei Hui, tatou,*me ratou; Heoi, no te waihotanffa iho o nga take nei, haere ana ratnu, e kore hoki nhau ekaha kite whiriwhiri; Na konei ahnu i kii ai kaore rawa ahau e mohio kite mea i Oti i tenei Huinga. Heoi te mea i takoto marama i Tnku ngnkau ko te whakaaetanga a te "KIIN6I" i te whiriwhiringa a te hunga (Tokoono) i te tikanga mo te Kawenata. Koia ahau ka kii ake nei kia tatou e kore ahaii e baha kite whiriwhiri i nga Kirihipi:—Engari t« Kawenata, ka whakaatu nice nei ahau kia kouton, kei te 20 o nga ra o Hune. ka haere te Kawenata. Ra timata ki Hauraki pnta atu ana ki nga wahi katoa. Heoi nei aku kupu kia koutou. PENT TEUA,- Tenei an ka tu ake e nffn 'Rangatira o Waikato n noho nei tena koutou knton. te mea i tu ake ai ahau he Whakamoemiti naku ki o korero e whakapuca mai na. He tika tonu no n korero, koia nano te mea i noho ai nhau i au e nnlm nei. lie wkakanro nokii kia Ata rongo marire ahnu i nga men i oti i tenei Hui a kua Tuta mai nei ia koe. re rawa koe i mohio kite mea i oti. e tika ann to kupu, Koia nano to take i korero ai ahnu kin Tnitnko ma i te Hntarei nei. tae rawa ake hoki nhau kua nmtii Ice a ratou korero. ka whni n*u taku ngnlau, kia ata noho marire iho ratnu. taihna n hoki. Hem kaore nei i noho iho n i mnhara nhau ko era Jinki ra e hoki, engari ko te Aniwn me ata noho iho hoki ki a pena ano ma tan p kiinn. Kore kau noa ake, ,Knti, i mnharn au ki a noho marire iho maua ko te Heuheu kin tae hoki ra ki te mntuuga o to whakaaro. Heoi wnihoiia ilio nhau p ia haere atu ana, e tika nna kia pena to kupu i ahau e noho nei, e pena t"nu nna taku whnknnro j kna kitea inaina e koe, Ko tnku whakaaro ano tena kaora rawa ahnu i mohio kite otingn o nga mahi o r«nei Hui, kati kua puta mai na i a koe, ] Ko t'Min tonu hei hniingn mnku i ahau ka hoki IH-i, Mo t» Kawennto e korerotia na e koe e kii na koe In Junre tena. Titkua tenn kin haere nnku hoki fp'iu, tiiei kau-i taku mnhnrnharn kei kih ahau lu nliakakako i mua i nga Rangatira kua
mau noatu taku ringa i te Homai-tanga o tena mea e te Haimona, Ko tuiiei kua mohio tia iho e koe kua takoto marama tena, Koia ahau e kii atu nei tukua ki a Haere ko taku hold tena, kaua e purutia, naku tena mea. Kati Hei kunei koutou katahi ahau ka mohio ki taku ra huki, kua rongo atu n«i ahau i o kupu ka haria e ahau o korero hei whakaatu maku ki ki toku takiwa Tena koutou e Waikato.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/PAKIOM18950614.2.8
Bibliographic details
Paki o Matariki, Issue 3, 14 June 1895, Page 3
Word Count
1,339NOHOANGA O TE HUI. Paki o Matariki, Issue 3, 14 June 1895, Page 3
Using This Item
For material published 120 or more years ago, to the best of the National Library of New Zealand's knowledge, under New Zealand law, no copyright exists in that material.
For material published fewer than 120 years ago, copyright may still exist. Please see our copyright guide for information on how you may use this title.
In both cases, the National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.