Untitled

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 4, Issue 6, 2 June 1845, Page 22

Tera ano nga tangata o Tauranga, o Maketu, o Opotiki, o te taha tika puta noa ki runga, e mahi tonu ana ratou ki te hoko kaipuke; whakarite kau ana, hoko kau ana, te ai he huhuatanga, kore kau ake ra! me hei aha i hokona ai ? Engari ta te pakeha tikauga hoko, ki a ratou whakapakeha, e

tika ana; tena ko ta te tangata maori hoko, poanau noa iho: koia i mamingatia ai ratou e te pakeha ngakau hianga; koia ano hoki matou i raruraru ai i te whakariteritenga i a ratou hokonga he : me he mea, he pakeha rangatira kau o ratou nei hoa hoko, e tika: tena ko tenei, e poka noa ana a ratou hoko kite tini noa iho o nga pakeha whakatere kaipuke ; koia i kore ai a ratou mahi, te hua. Rere! niei karanga ratou ki tetahi pakeha reo maori, hei kai korero mo ratou, ka tika pea u a ratou; ka ata mohiotia te whakaaro o tetahi o tetahi. Otira, heoi te mea i whakaaro ai te maori, ko te kaipuke, kia wawe te riro mai: kahore i whakaaro kinga utu whakahara, e apohia ana e te pakeha, kahore ano hoki i whakaaro kite peheatanga o te kaipuke, tona painga ranei, kinonga ranei: kahore, hohoro tonu te whakaae ki nga utu nui i tohea nei e te pakeha; te mahara kite kohikohinga i aua utu: me pehea, e hia ranei marama ? Na, poto rawa ake aua poaka, aua riwai, aua paihere muka ranei, i whakaritea nei, re! kua kino noa ihote kaipuke ; kua kore nga tera, i te mahi whakateretere a te pakeha i enei marama i kohikohi noa ai nga utu e te .tangata maori. Hei nati te kino o tenei ritenga! hoha noa te ngakau o te maori ki tona kaipuke kua kino: hoha noa ano hoki te no-akau o te pakeha kite roa o te utunga. Na konei i mea ai matou, kia tuhituhia enei kupu ki roto i te Nuipepa; kia whakaakona te tangata maori kite tikanga a te pakeha. Na! ka minamina tetahi pakeha kite kaipuke, e kore ia e whakarite kau atu, mo amua atu ra utua ai: kahore, ka kohikohia e ia anataonga, ki a iaanotakoto ai; kia kitea ra ano _tetahi kaipuke pai mona—kia kotahi tonu te rangi e utua ai taua kaipuke, me tona rironga mai. Heoi, ka rono-o ia kite tahi pakeha e mea ana, kia hokona tona kaipuke, ka haere, ka karanga ki tetahi hoa, e mohia ana kite titiro kaipuke, kia tirohia te peheatanga o te kaipuke ; na, katahi ka ata tirohia marirctia o runga, o raro, o roto, o waho, me te ihu, mete kei, mete tauter-:, ■::••> :^a

niao, me ngataonga katoa o te kaipuke: ka mutu, ka pataia kite ritenga o nga utu, ma te kai titiro e wliakaaroaro, e tika ana ranei, ehe ana ranei; na, ka he, heoi, ka mahue i a ia taua kaipuke, ta te mea kua pakeke; ka haere kite rapu i tetahi atu—ka kitea, ka karanga ano kite kai titiro, kia tirohia, a ka pai i tana tirohanga atu, me nga utu, ka tika, ka tahi ka tuhituhia kite pukapuka nga mea katoa ote kaipuke keingaro; hei reira ka ho utu i nga atu kua oti nei te kchikohi i mua, a ka riro pai mai te kaipuke. Na kia penei hoki ta koutou tikanga, e nga tangata maori! mete tikanga kua korerotia ra, kaua e poka noa ta koutou hoko a muri nei; otira akc; kia ata rongoatia a koutou taonga, kia tini, kia rite ki to te kaipuke utu, ka korero mai ai koutou ki a matou, kia whakaritea tetahi tangata whakaaro tika, mohio rawa, hei kai titiro i oratanga ranei, i te pakarutanga ranei, o te kaipuke e ki nei koutou kia hokona.