Untitled

Matuhi, Volume II, Issue 100, 30 August 1905, Page 8

Hall Street, Master ton, Akuhata 24, 1905. Kia H. Te Atua — Waipukurau, Porangahau ranei e panui mau e Kangahau atu. E Toku Tuakana, taina, tena ra koutou ko nga morehu o taua tipuna, matua, hoa, tamariki, mokopuna e noho mai na i tena waahi i roto i te pouri mete aroha kite hunga kua kumea atu nei e aitua kite huarahi kaore nei e whakaaetia e te ngakau o ia tangata, kia haere i taua huarahi, otira kua oti te whakaatu e nga tuhituhinga, meta te Papa kikokiko(o tatau tipuna) te kaupapa o te mate, —Tuatahi, No te kainga a Arama raua ko iwi, (nga tangata tuatahi i hangaia e te "Atua,") i te h'ua o te Karaka-rahui (i kiia iho ra e te rangatira o te Kaan, kia kaua rawa e kainga tetahi hua kotahi o taua Karaka,) te rna. E ki ana te kai whakamarama o tenei kupu na taua haranga o tatau tipuna i inaunga nui ai, i matemate ai hoki, raua me o raua uri i muri ia raua,- —■ Tuarua, ko te \va ia Minenui-te-po, ka kamua e ona pupua a Maui e ai kite whakaatu a nga tuhituhi papakikokiko a o tatau Tipuna, na reira ka waiho enei whaka-

aturunga, hei whakaraaharatauga Ida tatau, kua takoto noa atu tera huarahi mo nga tangata kua whanau mai (i te wahina) ki tenei ao, kaore e taea ete tangata te whakaputake ta "Ihowa" kupu, rue "ana" kupu maha, tohutohu, whakatupato, e mohiotia nei ano e o tatau ngakau ana kupu o mua, a kaore hoki tatau e kaha kite ki, he korero teka aua korero o mua (e whakamaharatia mai nei e o tatau hoa Ida tatau ia ra, ia ra, taka noa te tau, e tata aua pea i naianei kite 100 tau), notemea ko te kaupapa a o tatau tipuna, rite tonu ki ta o tatau hoa kaupapa. Engari ko tatau ko te iwi maori, o enei motu, te iwi kuare atu, kei raro ite ra, mo runga i nga tikauga katoa, haunga ano nga kupu tohutohu o mua, kei te awangawanga ano o tatau ngakau mo era tu korero o mua, kati, ko nga tohutohu, a o totau hoa, mo aua tikanga maha, me nga meiha mo ana kai, me ana taonga, e kite tonu atrr nei o tatau kanohi, mete mohio tonu atu ano o tatau ngakau ki nga mea pai ki nga mea e pa mai ai nga ahua he katoa, mate hoki kite tinana, kore rawaatu e tirohia ana aua tohutohu (i na raia kei te kite tonu atu o tatau kanohi i te kino, i te mate), kei te panga mai o te mate, kaore e arohatia e nga whanaunga te whakapiki, te rapu i te ora mo taua turoro, te whakarite ranei i nga tohutohu a te Rata, a nga Rata ranei, engari kia mate taua turoro, katahi (ka rapu, ...a whakapaepae te hunga ora, i runga i nga waitau noa a te turoro, he mate maori tuna mate, ka mahue nga putake tika o te take i mate ai, a kore aroha, a kore e whakarite, ate hunga ora, mete turoro, i nga tohutohu a te Takuta, mo ona tini mate, (Taipo Piwa, me era atu ahua mate kino ote ao, ) ka whakapau hold nga whanaunga i tona kaha, i o

ratau ranei, kite whakapau i o ratau rawa kite hoko kai, ino nga tangihanga, kua hori ke rate wa tika hei putanga mo te aroha tika, rapu, tiaki, whakarite ranei i nga tohutohu me nga whakatupato. Na reira ahau i whakahua ake ai i te kuaretanga o tatau o te ivvi maori, ehara i te inea mo enei waahi anake kua kiia ake nei, nga kuaretanga, engari mo te huhua noa atu, o nga tikanga nuuui (o mate raua ko rawakoretanga) kaore nei ano i kitea e tatau te kino, i na ra i kiia ake ai tenei kupu kei runga i te pakeke mete whakahi o te ngakau ki te takahi i te Ture Atua, ma te Ture tangata a tatau wahine, a tatau tamariki, mokopuna, taane ranei, kei te whakaarotia ano ranei, e nga tipuna, e nga inatua aua, kaore pea, kite whakaaro ake he tokoiti noaiho nga tangata, kei te puta te whakaaro ki ona uri. Ko te nuinga, kei roto i te Rawakoretanga, mete kuaretanga o te ngakau kei te moumou noa eta hi i ona rawa, me tona weraweratanga ma etahi atu. Koia tenei tetahi o nga huarahi o te mate, i tino kaha ai ki o tatau tinana te tangata he rawa ona, ka taea e ia te rapu te ora, ki nga Rata, ko te hunga rawakore, putake ranei nga whakaaro, kaore e taea te kimi te ora mona, :no ana uri ranei. E nga pai korero o te pepa, me nga whanaunga o te hunga mate, kei hoha mo te maha rawa o enei kupu whakamarama, mo te ah.ua o mate ora ranei) i titi ai ki. o tatau tinana nana nei o tatau whanaunga i kukume atu ki tera huarahi, ahakoa kei te tino mohiotia ano enei kupu e hara i te tjhutohu. Engari he whakahua tonu, aLe, hei whakamahara ano i te ngakau wareware, moatiua (mate) ko te ingoa nei kotahi te rtta i rereke ai i tetahi o

nga ingoa o " Ihowa " (i te "Atua ") ko te i (ko 10, ko Aitua) ki ta nga tipuna whakahua. E hoa rnae kore ma, e kui ma, e tarna, e hine ma, e rangi ma, he nui no te pouri mete mamae ake o te ngakau ki o tatau whanaunga i maha ai enei kupu rapu titiro noa a te whakaaro mo nga hotu noa a te ngakau i te mate. Heoi kua riro ratou ngapou pupuri i te mana o te Ihu to mai o te po (ka mahue te kaiuga nei mo heihei, mo kuihi, mo tiwaana, mo hi pi, mo kau, mo tia (kua koree tau a Kiwi a Weka) ka tata hoki te whakahemo nga ngaherehere, haere nga aitua i nga waahi katoa o nga motu o Niu Tireni (Maori Lands), haere e te hunga whakapai a to koutou inatua i te rangi, nohoia te waahi kua oti noa atu te whakapai mai mo tatou, hoatu, ma muri e whai atu kaati nga mihi mo koutou. K nga whanaunga whakamamatia te pouri ki ,te hunga kuamoe, wailio kia haere ana, e ki ana hoki tatau kua riro i tekaha o te mate, heoi me whakapau te aroha mete pouri kite rauhi kite hono i nga pani me nga pouaru. Taku tuakana, kei te pai tau ui mota taua mokopuna e tika ana hoki, ae, kua whanau te tamaiti a "Kihenga raua ko Ha ora" he wahine; ki toku whakaaro, kei te pai noa atu, tou hiahia kia tuatia te ingoa o to taua hakui ki runga ki ta taua mokopuna, kaore au e mohio ki a o jaua taina matua tamariki meta Haota kupu, engari ki taku whakaaro kaore pea he kupu kei a ratou. Heoi ano, e hoa kia ora koutou ko nga morehu, na to hoa iti rawa i roto i te aroha me nga mahi. Wainohu H. H. Te Huki, Etita o te Matuhi.