WHANGANUI.
20 Aperira, 98. Kite Etita o Te Tiupiri, Whanganui.
Ehoa mau e tuku atu ena kupua ku ki Te Tiupiri. No te 15 ka mate a Meiha Keepa, timata i taua ra tae noa kite 18 ko Whanganui anake e whakaeke ana kite tangi. I te 19 ko ngarauru e 90 me ngarerenga, awatea ake ko ngatiapa e 30 me nga rerenga, awatea ake ko Rangitaane, ko Muaupoko e 80 me nga rerenga, i te ahiahi ko ngati Raukawa e 60 me ona rerenga, i te ahiahi ko ngati Kahunganu kia Tamahau Mahupuku 100 me ona rerenga, i te 20 ko te Uamairangi me ngati Kahungunu ki Heretaunga 100 me nga rerenga, Ngaitahu kite waipounamu kia Taare Tikao me tona papa Timoti Whiua. No Parihaka ko te kakdkurairie ona; hoa tokorua, no Parihaka 4nd ko te, Hiiarei me ona hoa tokorua, koteMaari kp Ihakaramie ngati Tuwharetoa 50 me nga rerenga, ko Rau angina me ngati
Rangi 20 me nga rerenga. Ko Timi Kara to te kawanatanga me Tamatea pokai whenua me o rauahoa, koia tenei nga iwi me nga rangatira i tae mai. Nga taonga ringihanga roimata mo Taitoko a te ope koia tenei 30 korowai 10 kahu Pikake, 20 kahu ngore, 12 kahu kiwi,nga Parawai e 6, nga patu Pounamu e 4, nga Patu paraoa e 5, ko te tahua kai e 300 nga peeke paraoa, 200 peeke Huka, 100 keehi pikete, e pauna moni. Ite23 ka huihui katoa nga iwi kite marae, he nui nga rangatira itu kite korero, he maha nga rerenga korero, ka tu mai a Timi Kara he nui ona korero mo tona Pire mo nga whenua ote iwi Maori; kotahi te kupu 0 tona korero i puritia e au; ko tenei kupu ana me mutu nga tangata Maori te hoko i 0 ratau whenua kite kawanatanga. Taku utu tenei ka pai to kupu, e mea nei koe kia pupuri te iwi Maori i 0 ratau whenua; na koia tenei taku kupu kiakoe, he kaiwhaka wa ahau no uta 0 Whanganui, ahe penihana toku, a kite riri koe, aki te tango atu koe 1 to penihana i au, kaore he tikanga; ara ko taku kupu tenei kia koe, he kupu manakitanga tenei kia koe, kia homai e te atua te manakitanga mete momonatanga 0 te whenua kia koe, kia piko iho nga iwi nei kia koe, kia waiho koe hei huinga tangata ite ao; Ina rite to whakahaere ki ta te kotahitanga, Kia orate pani te Pouaru, mete hunga rawakdre ia koe; Ite mea kua tae atu koe kite putahitanga ote huanui onga iwi e rua te Pakeha te Maori kokoe te kai wehe i te mate, i te ora, i te pai, i te kino kua oti hoki koe te pure kite ingoa Minita hei whakahaere i 0 iwi e rua, na kia marama kia pai to ngakau kia tapatahi to whakaaro. Natetahi 0 aku kupu, homai te kooti whenua Maori ki au, kia haria e au ki nga kainga Maori tu ai te kooti; me mutu te waiho i nga Taone Pakeha tu ai te kooti, koia te take i rawakore ai nga iwi Maori, a ka hoko inga whenua. Na kaore te Honore Timi Kara j utu mai i aku kupu, e nga iwi koia tenei te take i panui ai au i enei kupu,hekore ona e utu mai i aku kupu. • Naku Riimi Hemoata.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/JUBIL18980510.2.8
Bibliographic details
Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 19, 10 May 1898, Page 5
Word Count
564WHANGANUI. Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 19, 10 May 1898, Page 5
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.