HE PUKAPUKA NA TETAHI MONITA NO TONGATABU KI TONA MINITA KUA HOKI ATU KI RANANA.
E Hoa, E Te Weta, —Tenei ahau te tuhituhi nei i taku aroha ki a koe, ki a Mata, ki a korua tamariki hoki. He aroha nui taku aroha ki a koutou. E ngaro ana koutou i oku kanohi, otira e noho tonu ana koutou ki roto ki toku ngakau. Kahore ahau i wareware ki a koutou. I whakaaro pea koc kua wareware ahau ki a koe; he kore pukapuka naku ki a koe. Ko te lake kihai ahau i hohoro kite tuhitulii ki a koe koia tenei ko te tangohanga ate Ariki i oku kotiro tokotoru. Ko era kotiro hoki i kaha tonu kite kura. I hari tahi matou ko aku hoa kite langoliaiiga a te Aitia i aua kotiro, no te mea hoki, 1 mohio ralou ki a ia. I haere ratou i runga i te whakaaro ki a te Karaili, nana te kainga i whakariie ai 1110 ralou. Kua kore te reo ole mea ineroiti i tona mate, otiia i mohio malou ki ana kupu torutoru i whakaaro tonu ia kia nga mahi ote kura. / nga ra o tona aranga kihai ia i wareware hi le liaora mo tc inoi puku. Nokonei e hari ana tuku ngakau. Kua whakatupuria hoki etc alua te mahi a ona pononga, a nga minitia, i ro to i nga tamariki me nga kauinalua, i roto i nga langaia me nga rangaiira. He whenua kuware to matou, he whenua raj wakore ki nga mea o tenei ao. Otira, e whakawhetai aiu ana matou kite Alua mo lana bomailainga i le maiatiranga me te taonga ulu nui mo te wairua. Ahakoa kahore i rite ta matou laonga ki ta te pakeha, waiho kia whakakotahitia latou I runga i nga laonga mo te wairua. Kia pai ai a latou mahi. Kia pahemo atu ai i nga mea tawhito, kia whakahoutia nga mea katoa i rolo i a te Karaili. I ta matou hokinga mai i Fiji i rokohanga matou ete lino tupuhi. Pakaru ana etahi o nga kaipuke. I whatiia nga rewa ole puke ole kingi, o etahi aiu hoki, whakamararalia nga waka ki runga ki te moana nui. I hoki aiu elahi ki Fiji ko elahi i tereki Hanpai. Erua po i hoe ai malou, lae rawa atu ki lofua. Ka mea le kingi kia taiari matou ki reira kia puta mai be hau pai. Koiahi la malou po ki Tofua, a, kua iiomai e le Alua he liau tika. I tae aiu inaiou ki Lil'uka ite2s o Tihema iBoC. I whakapai aiu matou ki te Atua nona te Aiawhai i ora ai matou. Kihai hoki i ngaro tetalii o nga waka. I te tau i muri iho i la matou hokinga mai i puta mai te lupuhi nui rawa k» Vavau, ki Haapai? Hi nga ana le wharc karakia nui kei Neial'u. Kahore pea i waiho kia tu te vvhare karakia koiahi o enei motu katoa. Hurihia kaloatia ete hau. Muri iho he nui tehemokai ki enei motu. Kei Tongatabu anake he kai.
Tenei atio ahau te noho nei ki toku kainga ki Neiafu. Kua tukua ki aau Le likanga mo nga karakiatanga o tenei wahi. Kotahi tekau nga monita lane, tokowha nga tnoniiawahine o konei. KoPila raua ko Hami, kua male- I haere marama raua kite whenua kororia. Kotahi te niea kino. Kua nolio nga minita Pikopo ki llihifo. I lere mai tetalii kaipuke manuao 110 nga VViwi ki le tono utu nio te whakahenga o te lure i whakariiea ete Kawana o Tahiti. I haere hoki te minita Pikopo,a te Karikinana ki Haapai. Kihai nga tangala i pai ki noho !ia ki ula. Kahore hoki ratou i rongo ki te kupu ole fcingi. Ki ta nga NVi-.vi, lie whakahenga iLe ture tenei. Nokonei i rapu ulu ana ratou i nga tangata o Haapai. Muri iho i teria kua lae mai ki tenei wahi aua tangata tinihanga. E niea ana e kawe mai ana ratou i le pono ki a matoil. Horihori! lie rongoa kikino ta enei raia. I tae alu ate Karikinana ki Houina kite huihui i nga Pikopo o reira. I niea ia i rolo i lana kauwhau; walii ill ka lae mai tatahi kaipuke nui ki le hereiiere i nga tangata katoa kahore i pai ki te karakia Pikopo. Katahi ka whakatika lelahi wahine rangaiira, liaere ana ki waho o te whare, karanga mai ana ki taua minita. "Kahore i tikataue kauwhau nei. He kupu kuare tau." VVliakarerea tonutia ratou e taua wahine. He tokomaha hoki nga tangala o llamoa kua lahuri ke i nga Pikopo kite halii Weteriana. Kua lae mai telahi tangata 0 reira ki tenei motu. iNana i korero ki a 111 a lou. Ka nui loku haringa, e te Weta no te niea e mahi tonu ana koe mo matou i runga ite aroha. Kua lae mai nga pukapuka lepera me nga pukapuka korero mai i nga mahi a te Uahi no te limatanga ra ano. Tenei ano ahau kei le korero i taua pukapuka. Ka nui te pai. He taonga utu nui mo Tongatabu tenei. E niea ana te minita Pikopo. "He lika nga korero, otiia i niahia ana mahi i nga ra onamata," a, e korero kino ana taua pukapuka ki tana halii. E Hoa, ka nui te pai o taku waka hou. 1 taraia hoki ki Fiji mo te laniaili ole kingi. E tere ana maua ko Te Ki ki runga ki taua waka i ana haerenga ki le kauwhau pera me ta taua terenga i niua. E te Weta, Tuhituhia mai etahi pukapuka maapi whakaiere kaipuke kia mohio ai ahau kite whakatere i toku waka ki nga motu katoa. Ko te otinga tenei o taku pukapuka ki a koj. Hoatu taku aroha ki nga minita katoa, ki nga tangata katoa lioki o te hahi o te Karaiti, e noho aua ki Ingarangi. Naku, Na Hamiora Ura.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/HAEATA18590901.2.6
Bibliographic details
Haeata, Volume I, Issue 6, 1 September 1859, Page 3
Word Count
991HE PUKAPUKA NA TETAHI MONITA NO TONGATABU KI TONA MINITA KUA HOKI ATU KI RANANA. Haeata, Volume I, Issue 6, 1 September 1859, Page 3
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.