HE KORERO KI NGA WA I MUA I TE TUHITUHINGA O NGA KAKAIPITURE.
Kahore pea etahi o koutou, o nga ka i korero i Te Haeata, i rongo kite whia ranei o nga tau i noho ai nga tangata ki te ao nei, a kahore i a ratou te pukapuka a te Atua. E rua niano erima ran nga tau i pahenio ai no te lianganga o Arama tae noa atu kite luhiiuhinga o te wahi tuatahi o nga Karaipiiure. I pehea ranei lemaiaurangaa te tangata ki nga kupu ole Atua i taua wa ? I korero reo tangata mai le Aiua ki nga tupuna. E mobio ana latou be matia ana kupu ki a Arama, ki a Noa, ki a Aperahama, ki era atu o nga kaumatna lioki. Korero tonu mai aua kaumatua i nga kupu o te Atua ki a ralou lamariki. E wiiilu ran nga tau iora ai a Arama i muri ilio a te wiianautanga o tana mokopuua, o Enoba. Kua rongo a Enoha i te kupu olhowai kauwhamia e Araniu. I ora tahi a Enoha raua ko Enoka, te tangata i ka<ves oratia kite rangi. Na Enoha pea a Enoka i whakaako kite huarahi pai. Ko la Enoka mahi he whakapuaki i nga lure tapu ki tana laniaiti ki a Metutera. Ivo le whakamaoritanga ole ingoa o Meiutera koia tonei, " kia male ia. a ka puia mai." He poropiiiranga , tenei na Enoka mo te waipuke. 1 mate lioki a Metutera i te tau i puta mai te i waipuke. E ono rau nga lau o Nou i te puianga mai o te waipuke. Ma ha ke aiu ! i nga ran erima, nga tau i ora lain ai a i Noa rami ko Metuicra. !
Nokonei e kite ana tatou i ahe? ai enei tangata tokorima, haung'a era atu, te whakahaere i nga kupu a te Alua no te wa i hanga ai te tangata tae noa atu kite ngaromanga o nga iwi kaloa i le waipuke. I korerotia le kupu e Arama ki a Enoha, a na Enoha i korero ki a Enoka, na Enoka i korero ki a Metutera, a na Metutera i korero ki a Noa. E rima ran nga lau i ora ai a Hema te lamaiii maiamua a Noa i muri iho i te waipuke. lie tupuna no Aperahamaa Hema, a kei le ora ia i nga ra o Aperal hama. E mohio ana latou kite tini o : nga koreroianga a te Alua ki a Aperaj hama, ki a lhaka, ki a ITakopa. Olira, ' kiliai i tuhituhia teiahi wahi Karaipilure | e ratou. Na Mohi ia nga pukapuka tual lahi o nga Karaipilure i luhiluhi. He ! mokopuua a Mohi no Riwai, no teiahi o nga tamariki a Hakopa. I ic whakamararatanga o nga tangata i Papera, i kawea ta ratou i matau ai kite Alua, ki nga whenua i noho ai ratou. Ki ta etahi langata whakaaro i tae atu a Noa ki Ilaina ; i hacrealu a Hama ki Awherika; ko ?'apeta ratou ko ana tamariki i aim atu ki Oropi; ko Hema ia ratou ko tona uri noho tonu ki Ahia, ara ki te whenua tupu o te langata. Ahakoa kua riro mai i le tangata te maiauranga ki le Alua pono, i limata wawe ratou te karakia ki nga Atua ke. Ko ta ratou i karakia ai, ko te ra, ko te niara ma, me nga whetu o te rangi. No te haere tonu 6 enei mea i whakaaro nga tangata, he mea ora ratou. He ingoa no te rate ingoa i boalu e nga tangata o Ihipi ki o ratou kingi, ara ko tenei ingoa ko Paraoa Ka aiate nga kingi o laua whenua, ka karakiaiia ratou hei alua mo te iwi. He tini nga kuri me nga rakau i waiho ai e nga tangata o Ihipi hei atua mo ratou. Ki a ratou, he alua le kau ; he atua hoki le aniana. Ahakoa i penei te kuwarc o lenei iwi kite alua, he nui ta ratou kaha mc tc ! maiauranga kite hanga pa mo ratou, ki kite hanga lemepera nui hei nohoanga mo o ratou alua, kite hanga urupa hoki mo o ratou kingi. E miharo ana nga langaia inaianei i a ratou e tiliro ano ki aua hanga. E kore pea koutou e whakapono ki taku kupu me ka luhiluhi e au te nuinga o teiahi o aua urupa. Otira e tika ana te kupu. E lu lonu ana hoki tana urupu. He tini nga pakeha kua tae am ki le matakitaki ki taua mea whakamiharo. Ko te roa o taua whare tupapapaku 7G3 nga putu; ko tona whanui e rite ana kite roa ; ka tona leilei 480 nga puiu. He mea hanga aua urupa ki nga kowhatu rahi, ki nga kowhatu kua oLi J.c tarai. Te roa o tetahi o nga kowhatu 50 nga putu. He piramira te ingoa o aua urupa kingi. Te tikanga o tenei ingoa, " he ahua no te mura alii." Kei
raro e nui ana, a, e iti haere ana wbanui tae noa ki runga ole piriniira. Ki ta nga tangata wbakaaro i hanga aua pirimira i mua o nga ra o Rawiri ma ; a kei Ihip& tonu ralou e lu ana i enei ra o tatou nei. Ko te wbakaaro tenei o nga tangata o Ihipa nana nga pirimira i hanga. I pellet ano ta ratou whakaaro. Ka male te tangata baere tonu ana tona wairua ki roto ki tetahi kuri ranei, nianu ranei, ika ranei. Ite malenga o tana kuri, aha ranei i tomokia ai e tana wairua, i haere laua wairua ki roto ki leiabi am kuri, aha ranei; a, i penei tonu ia taea noaua te whakaaranga o tona tinana tangata. Ko te take tenei i ata liakina ai o ralou tupapaku e nga Ihipiana. Kahore ano i a ratou nga Karaipiture, hei wbakaatu ki a ratou i te peheatanga ote wairua ote tangata ina mate ia. Kihai hoki te Atua i korero reo tangata mai ki nga tangata o Ibipa. Kua wareware ratou ki nga kupu i homai ki nga lupuna. Rokonei, abakoa i tupu tonu ta ratou mohiotanga ki nga niea e ora ai te tinana, ki nga niea e whai ingoa ai te tangata i runga i te whenua, kua ngaro haere ta ralou mabaratanga ki nga niea e ora ai te wairua ; a kua kuware rawa ratou ki nga ritenga ote Atua ole rangi. Kua rite i a ratou te kupu a Paora e niea nei, •*Ako te kororia o te Atua ekore nei e mate, kua whakabuatia ketia e ratou ki te ritenga o te whakapakoko o te tangata e mate nei, o nga nianu, o nga mea waewae wba, o nga ngarara.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/HAEATA18590801.2.5
Bibliographic details
Haeata, Volume I, Issue 5, 1 August 1859, Page 3
Word Count
1,118HE KORERO KI NGA WA I MUA I TE TUHITUHINGA O NGA KAKAIPITURE. Haeata, Volume I, Issue 5, 1 August 1859, Page 3
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.