TE MAKARINI KARAHIPI

Toa Takitini, Issue 1, 1 August 1931, Page 21

TE MAKARINI KARAHIPI

(Na te Pihopa o Aotearoa).

No te 24 o nga ra o Hurae nei ka tu te Imi a nga kai-tiaki ote Tahua ote Makarini Karahipi. Ko nga kai-tiakr-enei: — Mr. F. Williams (tiamana), Mr. Dinwiddie, Mr. Wood (lie roia), Mr. Prentice mete Pihopa o Aotearoa. Ko te rahi o te tahua hei whangai i nga Makarini karahipi huihui katoa £4,549/10/2. Hei tetahi tan e torn nga karahipi e whakaputaina ana, i tetahi tau e rua. Hei te tau e tu mai nei ka whiriwhiri ano nga kai-tiaki me kore e taea te whakarahi ake o nga karahipi i ia tau iia tau. Kei te whakaaro ano hoki nga kai-tiaki kite whakarahi ake ite moni ma nga tamariki. Ko te rahi o te karahipi inaianei e £35 ite tau. Engari ko tenei moni e pau katoa ana i te utu mo te kura, kaore he toenga mai hei hoko kakahu mo nga tamariki. Ko te motini a te Pihopa me whakaneke nga karahipi nei kite £45 ite tau, kia toe ai

be £lO hei awhina i nga raruraru o te tamaiti, ara o ona matua. Ko te motini ate Pihopa kua hikitia mo tera tuunga o te hui a nga Trustees. I panuitia te reta a Mr. Bird (Manu) whakaatu i tona whakaaro (me ona hoa kai-tirotiro kura) kia waiho ko nga wliakamatautau o te National scholarships a .nga pakeha hei kaupapa whakamatautau i nga tamariki Maori mo te Makarini Karahipi. Ko to ratou whakaaro e penei ana, kua kaha rawa te mohio o te tamariki. Maori inaianei a e tika ana kia nekeneke atu kite wahi hohonu. Ko te Makarini Karahipi na E. D. D. McLean (no tera tau ia i mate ai) i wkakatakoto hei tohu whakamakara maana ki tona matua kia Te Makarini (Sir Donald McLean). Ko te wariu o te karahipi e £35 i te tau, a e rua nga tau e puta ai te karahipi kite tamaiti kotahi. Ko tetahi o nga karahipi he "Senior" mo nga tamariki Maori kaore ano kia hipa ake ite 16 nga tau. Ko te "Junior" mo nga tamariki kaore auo kia hipa atu i te 15 nga tau. Ko enci karahipi e tuwhera ana ki nga tamariki Maori katoa akakoa kei nga kura pakeha. Engari ko nga toto hei te hawhe-kaihe ahu atu kite Maori toto tuturu. Mehemea ka neke atu te toto pakeha i te hawhe, kua kore i whakaaetia mo te Makarini. Tuarua ko te reo Maori me tino mohiotia ete tamaiti. Kite kuare kite reo Maori kaore e ahei kia tango l te karahipi. Ko nga tamariki i nga kura pakeha me tuku he tono ki te Tari o te Matauranga (Education Department) whakaatu i te hiahia kia uru ia kite whakamatautau mo te Makarini. Katahi pea ka marama nga kaupapa o tenei taonga nui mo tatou mo te iwi Maori tae atu ki a tatou tamariki. He lino taonga tenei e tika ana kia whakanuia e tatou. Katoa a tatou tangata rongo nui o te iwi Maori, ara i runga i nga hiuirahi o nga matauranga, ko te Makarini karahipi te titoko i tae atu ai ki Te Aute, l kitea ai te mohio mete kaha o tena o tena. He taonga tenei kua hereherea ete ture mo te iwi Maori motuhake. Ko te taiepa nui kei te arai apopo ake nei i a tatou tamariki ko te kupu nei na, "me tino mohio kite reo Maori." Noreira tamariki ma tahuri kite akoako i te reo rangitira o koutou matua. Ko nga Makarini karahipi o tenei tau kua riro i a John Pike o Tipene kura te "senior." Ko te "open junior" i a Hirini Rangipuawhe o- Te Aute ; Kareti, ko te "reserved junior" kua riro i a Matarehua Wikiriwhi o Te Whakarewarewa. ...,,:. Kei te mihi te Toa Takitini ki a koutou tamariki ma, mete tumanako kia tino ea te rironga o enei karahipi i a koutou. Kia kaha kia u ki nga whakaakoranga, a ma te Matua i te wahi ngaro 'koutou e awhina e tiaki. Kia ora koutou nga tamariki o te iwi.