TE KAUWHAU A ATIRIKONA HAPATA WIREMU.

Toa Takitini, Issue 88, 1 December 1928, Page 885

TE KAUWHAU A ATIRIKONA HAPATA WIREMU.

I Pit. TV : 11. “Kia whai kororia di le Atom i nga mea katoa** Ka mahara koutou kite kupu a Paora itel2 o nga upoko o Koriniti tuatahi—i ata korerotia eia nga homaitanga ate Wairua, i mea ra ia ahakoa rere ke ana mea i homai kite Hahi—he mea homai na te Wairua kotahi, ehara i te mea kia wehea ketia ai te Hahi, engari kia uru ai ia tangata ia tangata

ki te tinana kotahi hei wahi mo tana tinana. He mea ke i ho atu ki tetahi, he mea ke ki tetahi—i whakaritea he mahi ke ma tetahi, he iriahi ke ma tetahi pera mete tinana tangata he mahi ke ma te ringa, he mahi ke ma te waewae, ma tera wahi, ma tera —kahore e mahi tetahi wahi mona ake, engari mo te katoa kia whai pai ai te tinana katoa, ko te kaha hoki o ia wahi o ia wahi no te Atua kotahi e mahi nei i nga mea katoa i roto i te katoa. I tuhituhi ano a Paora kite hunga o Roma ko tana mea —kia mahi tahi nga wahi katoa, tetahi mo tetahi, kia ora ai te tinana katoa. I muri tata iho ka tae atu a Pita ki Roma, i tuhituhi ano i tana pukapuka tuatahi i reira. A, ki te ata korerotia taua puka puka ka kite tatou kua rongo a Pita i nga kupu a Paora inahoki, rite tahi ta raua korero, ara i poka ke te mea Wairua i homai ki tetahi ki tetahi kia mlahi ai ia tangata ia tangata mo te katoa, no te Atua hoki te kaha e pai ai te mahi a tenei a tenei—a, ahakoa poka ke nga mea homai, kotahi tonu te mea, kia tohea e te katoa, hei mahi kotahi ma te Hahi ara, kia whai kororia ai te Atua i nga mea katoa. He mea nui taua kauwhau a Paora raua ko Pita mo nga tangata katoa o te Hahi, engari rawa ia mo te Minita. Kahore i tino rite te minita o aua ra ki to naia —I ata korerotia e Paora nga tu minita i te Hahi o Korinitiko etahi e kore e kitea inaianei: Kua rereke hoki inaianei te mahi ma te Pihopa, ma te kaumatua ma te rikona i ta ratou mahi o mua. He ahakoara e mohio ana tatou he mea ata tohutohu na te Wairua Tapu ta te Hahi mahi i muri tata iho i nga wa o nga Apotoro ara te whakarite i enei tu minita pihopa, piriti, rikona, etu tonu nei kite Hahi — ka riro ano iia minita iia minita te mea homai a te Wairua kia tupu ora ai te Hahi, kia whai kororia ai hoki te Atua—pera me te kupu a Pita. Me tahuri tatou kite karakia whakaminitakei reira ano taua kupu timata mai i nga inoi mo nga ra Emipa he whakaaro pea ki te kupu a Pita raua ko Paora, E rim a nga whakahuatanga o taua mea i te Karakia Whakapiriti—he maha hoki ki era atu karakia— mohio tonu ai tatou ko te tino take i tu ai te Hahi i whaka-ritea ai hoki nga minita koia tenei kia whakakororiatia ai te Ingoa o te Atua—kia pau hoki te kaha o te Hahi katoa ki taua mea. Otira, tera pea tetahi tangata e meaHe tika tena mo nga minita o mua iho, mo te pihopa mo te piriti mo te rikona—engari ko wai ra ka mohio ki te peheatanga o tetahi tikanga hun? Ina hoki kua mine mai tatou inaianei hei tautoko kite inoi i te whakapanga o to tatou hoa e tu mai nei hei pihopa engari he mea ahua hou tona pihopatangaehara i te mea hei pihopa mo tetahi takiwa, pera me nga pihopa o mua engari hei pihopa mo te iwi Maori, ahakoa ki tenei pihopatanga ki tetahi atu pihopatanga ranei o te motu nei. Tera pea

tetahi e tupato ki tenei tikanga hou kei tupu i konei te aitua, ara, ta wehewehe ite tinana o te Karaiti, ite Hahi. Kia pehea ta tatou whakahoki kite tangata pera? He tika tena, ka aitua ano kite kore e ata mahia. Engari ehara i te mea no naianei tonu tana tu aitua. Pera tonu te raruraru o nga Apotoro i ta ratou whakaritenga i nga minita tuatahi i te hahi o mua. Kua amuamu nga Kariki i hapa o ratou pouaru i te tuwha tokowhitu nga tangata i whakaritea mo taua mahi —he Kariki ana tangata kua tupu i reira te wehewehe mehemea kihai nga Apotoro i ata aru i ta te Wairua Tapu arahi i a ratou. Pera tonu hoki i ia mahi, i ia mahi a te Hahi tae noa ki tenei ra. Kite mahara te Hahi ki nga tikanga a te Karaiti i tukuamai e ana Apotoro ka pai te tupu, tena ko tenei ki te wareware ia ki ana tikanga ka kitea le raruraru, te aitua, te wehewehe. Ko tatou hoki, kite aru tatou i nga tikanga a te Karaiti i tenei mahi nui a tatou ka ora te Hahi— ko tenei, ki te peka ke atu tatou i ana tikanga ka mate te Hahi. Kia whaka rapopototia te korero mo te tupu o te Hahi ki te iwi Maori. I matua kauwhautia te Rongopai ki te iwi Maori ete Matenga ite Ra Whanautanga ite tau —ko te timalanga tera. Kotahi tekau ma tahi nga tau — uaua te mahi—he roa te tumanako— a, katahi ano ka iriiria ai te matamua o te Hahi —ka tupu i kona te Hahi lere rawa te tupu, a i te tau 1840 kua uru katoa te iwi Maori ki te Hahi ara kua uru a roto etahi, a waho etahi. A, kahore ano kia ma tekau ma rima nga tau ka pa mai te raruraru: ka tupu te pakanga te whenua te take a he tokomaha i tahuri ke—he mate nui tera, a kahore ano kia —He ahakoa ra i te mahi tonu te Hahi, a, i enei tau ka hori nei kua hoki mai etahi. Otira, kahore ano kia tino rite te tu o te Maori ki roto ki te Hahi, Kahore ano kia uru rawa ia kite kotahitanga ote Hahi Tera ano he mahi ma te Maori hei whakatupu hei whakapai i te Hahi i runga i nga mea homai a te wairua kua riro mai nei i a ia—engari kahore ano kia kitea te huarahi e tae ai te Maori ki taua mahi mana. Heoi ite tau 1925, ka ata whakaarohia taua mea e te Hinota Tianara ka whaka takotoria te tikanga kia tu tetahi pihopatanga—me nga mea katoa o taua pihopatanga—kia whiri-whiria tetahi pihopa he pakeha ranei he Maori ranei —otira kihai te komiti whiriwhiri i whakaae ki tetahi tangata hei pihopa— reira i whakarereketia ai te tikangai whakaritea hoki kia whakamotuhaketia tetahi tangata Maori hei pihopa awhina mo te Pihopa o Waiapu, ko tana mahi mo roto o te hunga Maori o konei, o whea pihopatanga, o whea pihopatanga hoki me ka whakaae te pihopa o taua pihopatanga—a kua mine mai nei tatou kia kite i tona whakapanga, kia inoi hoki kite Atua kia manaakitia e ia tenei mahi. E mea ana tatou he mea ata tohutohu e te Wairua Tapu tenei mahi ate Hahi, mete tumanako tonu tera ano taua Wai-

rua e arahi tonu i a ia i a tatou. Engari kia tika o tatou whakaaro mo tenei mea. He aha rate tikanga o tenei mahi a tatou? Kaua tatou e pohehe e meatia tenei hei tikanga ngawari e watea ai te komili Pihopalanga i nga raruraru mo te whangai i ana Minita Maori, e mama ai ranei te Pihopa i te mahi Laumaha, te haereere ki nga wahi mamao o te pihopatanga tirotiro ai i te hunga Maori kaua hoki tatou e hua noa he mahi patipati tenei kia koutou, ki o matou teina o' te iwi Maori, kia kite ai koutou i te tangata Maori he mea whakakakahu kite kakahu pihopa e mahi ana ite mahi pihopa. Ko koe hoki, e toku teina, kua karangatia na koe ki tenei mahi nui— tenei i te whakahonore noa i a koe. Kaore. He mea taumaha rawa te mea kua whaka wahangia ki a koe, ara kia whaka tika tika tonu koe i a koe ano, kia pehia te ngakau, kia inoi, kia ata whakaaro ki nga karaipiture kia kaha ai koe kite tohutohu, kite whakaako kite whakahau i tau iwi, ki te pana atu hoki i nga whakaako he katoa. He tino mea nui tenei, he mea uaua; a heoi ano te mea e taea ai e koe taua mea nui ko te whakawhirinaki kite Wairua Tapu, mana nei koe e whakawhiwhi kite kaha, ki ana pai katoa: kia anga tonu koe, auaka kite mahi mo ia ra mo ia ra, engari ki te take i karangatia ai koe ki tenei mahi minita. E mea ana koe, ki te pai te Atua mau e akiaki te iwi Maori ki nga mea wairua —kia tokomaha noa atu ai te hunga kai-hapa, kia nui noa atu ai te hunga e mea ana kia whaka pangia hei minita, kia whakamuaai te whaka pono o te iwi, kia ngakau nui ai ratou ki nga mea ate Atua: Ma reira e wareware noa atu ai nga iwi Maori ki o ratou pakanga o mua, e akiaki ke ratou te tuakana i te teina ki te hanga whare-karakia pai, ki te kohikohi moni hei whakapaipai i aua whare, hei whangai i nga minita. Ko temahi tera mau —a ahakoa kua oti, he maumau noa iho aua mea katoa kite kore koe e whakakahangia ki nga inoi a nga Pihopa, a nga minita a te iwi katoa, ahakoa pakeha, ahakoa Maori, kia whakapaua ai tou ngakau, tou wairua, tou kaha, kite tino mahi ma te —ma nga minita—koia tenei “Kia whai kororia ai te Atua i nga mea katoa, i roto i a Ihu Karaiti; kei a ia te kororia me te mana ake ake. Amine.