53. HE TANGI MO TE MAUNU.

Toa Takitini, Issue 88, 1 December 1928, Page 16 (Supplement)

53. HE TANGI MO TE MAUNU.

Na KAHUKAKA. (Ngati-Maru.) Ko Te Maunu he rangatira no Hauraki, no Ngati-Maru. Ko Kahukaka tona wahine tuarua, ko Ngahua ta raua tamaiti. No te tail 1827, no te timatanga ranei o te tan 1828 ka tae a Te Maunu ki Aotea i Pikiparia, raua tahi ko te wahine ko Kahukaka, ko ta raua tamaiti hoki ko Ngahua, ko etahi hoki o tona iwi. I reira ka tae mai tetahi ope o Nga-Puhi. Na, ka whakahoahoa ratau, a he ra ka haere atu a Te Maunu ma kite puni o Nga-Puhi. Ka tohea e Nga-Puhi ka haere aTe Manun ratau ko etahi o tona iwi, ko Ngahua tetahi, i runga i nga waka o Nga-Puhi. kite whakaatu i nga taunga ika. Kei te moana ka patua ratau e Nga-Puhi. Kei te hokinga mai o nga waka ka rongo a Kahukaka ite kohuru ra. I ora ai a Kahukaka no Nga-Puhi hoki tetahi taha ona. Na. ka titoa e Kahukaka tenei tangi. No muri tata iho ka ea tenei mate i a Te Rohu, he toa, he rangatira nui no Hauraki, e kiia nei i roto i te waiata nei ko Te Rohu-a-Whiu. Ka haere iho te ope o Nga-Puhi, ko Te Rangitukia te rangatira, ka tutaki i a Te Rohu, i a Ngati-Maru ki Moehau; ka mate a Nga-Puhi, kotahi rawa te waka i rere hei morehu. Ko te whawhai whakamutunga tena a Hauraki raua ko Nga-Puhi. Ko te mahanga atu o nga korero mo tenei pakanga kei te J. 13/21 a kei te W. 5/58. He mea tango mai i reira te haupapa o tenei waiata, engari na Haora Tareranui o Hauraki i whakatikatika.

Na Haora Tareranui i homai tenei whakapapa: —

He tuahine a Titia ki a Te Rohu. (Ref: J. 13/21, W. 5/58, T. Turi p. 55.) Tu tonu ko te rae, e, i haere ai te makau. E kai ana au, e, i te ika wareware. E aurere noa, e, i te ihu o te waka. E kore hoki au, e, e mihi ki a koe; E mihi ana au, c, ki a Ngahua, 1 te hoa; Taku kahui tar a, e, no roto i au; Taku totara haemata, e. no roto no Moehau. I haere te makau, e, i te ara kohuru; Kihai i tangohia, e. i te mata rakau. To toto 2 ka tuhi, e, ka rarapa i te rangi. Totohu 3 to hinu, e, nga one tu atua I raro iTe Karaka, 5 , e, i te hau kainga. Ka noho mai koe rate puke i Rangipo. 6 Ka whakawai mate rate wahine *Ati-Puhi. Kauaka e koaia, e, he ngahoa 7 toki nui. Ko wai ton, e, hei ranga i te mate? Ma Rohu-a-Whiu, 8 e, mans e homai. Tau noa te makau, e, he huia rere tonga; He unuhanga taniwha, e, tere ana ki te muri i.

I Ngahua, te hoa. Kei te J. 13/21 e penei ana, * Ngahua, te ipo.* To toto. —Kaore tenei rarangi i roto i te J. 13/21. 3 Totohu. Kei te J. 13/21 e penei ana: — Totohu to hinu, e, nga one hungahunga. *1 raro.—Kei te J. 13/21 e penei ana:— * 1 waho.' *Te Karaka. — Pikiparia; i taona ki reira aTe Maunu. Kei mini i te rarangi e whakahua ra ki Te Karaka ko tenei kite J. 13/21: To uru i piua, e, kite wai ngarahu. E ki ana a Haora Tareranui kaore i tika. 6 Rangipo. —He puke kei Pikiparia. I haria te panepane oTe Maunu ki reira whakamokamokai ai. 7 Ngahoa.— te J. 13/21 e penei ana, ’ ngawha.’ s ßohu-a-WKiu. — Ko Te Rohu.