31.—HE TANGI

Toa Takitini, Issue 40, 1 December 1924, Page 42 (Supplement)

31.—HE TANGI

Na tetahi kuia o Tuhourangi (Arawa) .

Ko tenei waiata me ona whakamarama na Raureti Mokonuiarangi i homai ki a Apirana Ngata. E kiia ana, na tetahi kuia o Tuhourangi, he tangi mo nga rangatira maha o tera iwi i mate i te horonga o Mokoia i a Ngapuhi. Ka pa atu etahi kupu o tenei waiata kite tangi mo te Kuruotemarama kua taia ra kite 44 Tapiri ’ o Oketopa, 1924. E kiia ana hoki ko te take nni i haere mai ai te ope a Hongi Hika, i whakaekca ai a Mokoia, he takitaki i te mate o Te Pae-o-te-rangi me ona hoa o Ngapuhi, i patua e Tuhourangi ki Motutawa, i Rotokakahi, e karangatia nei e te pakeha ko 44 the Green Lake.” Ka tae taua ope ki Motutawa, ka tan kite whare, ka whakakaru a Mokonuiarangi ki tena rangatira, ki tena rangatira o Tuhourangi kia patua; kaore i kaha. Katahi ka whakakaru ki a Te Mutukuri; na tera i patu. Mo te aitua o nga rangatira maha o Tuhourangi, e whakahuahuatia nei e te waiata nei, te tikanga o tera kupu 44 I te whakatere kino o Mokonuiarangi.” Kaore te aroha ki toku kokara, 1 ki a Kohurepuku. 2 Motu rikiriki e roto i ahau. Me aha atu hoki te hinganga kahurangi 3 Kai o mokopuna; I a Pehia, i a Toheriri, 5 kai a Kehu, 6 a te hoa: I a Te Kuru-o-te-marama,’ e tu kau mai ra Te tara ki Ruawahia. 8 Whakarerea iho a Te Kohika 9 e Heretaunga 10 Ite taumata i Moerangi 11 ra. I hikitia pea Taiawhio 12 e te whitiki? Whitiki 13 tonu atu aTe Rangitautini 14 Me ana kahurangi, I te whakatere 13 kino o Mokonuiarangi. Tera e titiro ka ngaro Rotorua i te kauri. 16 Wharewaia ra ki runga o Motutawa, 17 Ki a Tuhourangi, ki te iwi ra, e. Na koutou ra, e pa ma, kai hoatu Ki runga o Mokoia. I aua kia tae ki ou awhero, 18 Ka tete mai o niho, i whakataua Kite kokota, 19 i. HE WHAKAMARAMA: He whaea. Kei to Ngati-Porou reo, he koka. repuku. He tipuna no Ani wahine a Rev. Waaka, o Tuhourangi. He huihuinga rangatira. Pehia, s Toheriri, 6Kehu. He rangatira no Ngati-te-Apiti, no Tuhourangi, i mate ki Mokoia.

7 Te Kuruotemarama. Kua whakamaramatia ra ite tangi mona. B Ruawahia. Ko te maunga kei Tarawera. 9 Te Kohika. Ko tetahi o nga tino rangatira o Tuhourangi:— Te Kohika Rangimawhiti Komene Te Waaka Rev. Waaka 10 Heretaunga, He rangatira no Tuhourangi. I haere ratau ko Pehia ma ki Mokoia, ka mahue iho a Te Kohika. UMoerangi. He hiwi kei te taha tonga ote huarahi atu i Rotorua ki te Wairoa, Tarawera, e tipuria mai na e nga rakau whakato a te Kawanatanga. 12 Taiawhio. No Tuhourangi ano, i mate ki Mokoia. 13 Whitiki. Ara i te ope taua i haere ki Mokoia. 14 Te Rangitautini. He rangatira ano no Tuhourangi, i mate ki Mokoia. .tSWhakatere kino. Kua whakamaramatia i runga ake ra. 16 Kauri. Mo Nga-Puhi, mo ona waka. E ki ana a Te Rikihana ko r.ga waka taua o Nga-Puhi o muri nei he kauri. l^Motutawa. He motu kei Rotokakahi. Ki tetahi kaupapa e penei ana: “ Whakarewaia ra ki runga o Rotorua.” 18 Awhero. —Ki runga ki ona whakaaro i hua ai. Ka mate i a Nga-Puhi, ka kainga, ka mahue nga koiwi i kona haupu ai, pera i te kokota, i te pipi, i te aha.