HAERENGA I NGA TAKIWA MAORI OTE POROWINI 0 MARAPARA.
I runga i te tono mai a aku rangatira kia tukua atu e au he ripoata o aku haereerenga i nga takiwa Maori o konei, na reira ka tukua atu enei torn korero, hei tohatohanga ma ta tatou manu ki nga wahi e tae ana ia, e tau ana hoki. I te Aperira ka taha nei ka haere maua ko Mita Tienikini (Mr. Jenkins) tetahi o aku rangatira, ki Okoha he pa e tata ana kite 50 macro te tavvhiti atu i te taone o Waitohi (Picton), kei reira nei au e noho ana. Ko Mita Tienikini he kai-whakahaere no te Peeke 0 Niu Tauti Weera i te taone o te Piwa (Blenheim), he tangata kaha kite whakahaere 1 nga mahi, kite rapu tikanga hoki e puta ai he oranga ki nga Maori o konei he tangata whakapono. I haere maua kite whiriwhiri i tetahi wahi pai hei tunga mo tetahi kura mo nga tamariki Maori o tera pa a he haere hoki kia kite i nga Maori, koia nei ia te tino take i haere ai ahau he koingoingo ano ki era morehu o te iwi. Ko nga hoiho ano o nga tipuna o maua hoiho i haere ai, ara i ma raro tonu. E rua o maua ra i haere ai ka tae. Nui atu te mihimihi mai mete kai-ngakau mai o nga tangata i to maua putanga atu. To maua taenga tonutanga atu ka haere maua kite titiro i tetahi wahi pai hei tunga mo te kura. Ko nga papa mo te kura kua tae noa atu ki reira. He maha nga wahi i whiriwhiria i mua atu, engari he mamao ki ro ngahere. Ko te hiahia o Mita Tienikini kia tu kite taha tai kia tata atu hoki kite pa Maori, otira tuturu ana ki ro ngahere. I runga i te kaingakau o nga Maori kia tu he kura mo a ratou tamariki, ka
manawanui ratou kite wahawaha, kite tooto i nga papa mai te moana a . . . ro-ngahere atu ana. Ko tenei whare-kura na te Hahi i utu nga mea katoa, puta atu hoki kite utu mo nga kai-whakaako. No te Hatarei maua i tae atu ai, auina ake i te Ratapu ka homai te karakia ki a maua. Poto katoa mai ratou ki ta karakia a i a au e whaikupu atu ana ki a ratou ka pupu ake te aroha i roto i toku ngakau, ka titiro atu au e putu mai ana nga taumahatanga i runga i te iwi, nga mate tinana, wairua, he mea kaore i penei te paanga mai kite ngakau i mua atu ano tera kia maringi a wai mai oku roimata. Tena ra tatou e nga tama, e nga tamahine o Te Aute raua ko Hukarere kia kaha tatou kite mahi i a tatou tikanga e ora ai te iwi i tenei rere-totoa kite mate, mete “anga o tatou , kanohi ki nga maunga no reira nei te awhina mo tatou.” (Waiata 121, 1.) I a Hurae nei ka haere ano ahau ki reira. I tenei takiwa ko maua ko mokemoke i haere ara ko au anake. Tae atu au kua tu te kura, kua kotahi marama e kura ana nga tamariki. Nui atu te pai o nga kai-whakaako, tokorua he wahine, no Akarana tetahi, no Whakatu tetahi, mete tere ano hoki o a raua tamariki kite ako i nga mea e hoatu ana e raua. Ehara i te mea he ako anake ta raua mahi i te matauranga o te pakeha, kaore, engari he ako hoki i nga tamariki kia mohio kite aroha noa 0 to tatou Ariki. E rua aku wiki ki reira e noho tahi ana matou ko nga Maori mete tipu haere tonu ake o te aroha i roto i toku ngakau mo ratou. Pera ano hoki ratou, nui atu te kaingakau mai, te mihimihi mai hoki. I era wiki e rua oku ki reira, e huihui mai ana ratou katoa i nga ata i nga ahiahi kite karakia i te 7 o nga haora i nga ata i te 5 i nga ahiahi. He maha ngakau rawa atu tenei ki a au kite mea e mahi ana i konei i waenganui i enei iwi tauhou, a e mohio ana ahau tera ano etahi atu tera e maha nga ngakau i runga i te ahua ngawari haere ote mahi. Ko nga tino kupu e ruia ana i tenei takiwa ko nga kupu me nga mahi a te Kotahitanga o Te Aute he mea hei koanga ngakau, mo ia mema, mo ia mema o tenei Kotahitanga. Katahi ano ka kitea tenei wahi e te kura. Nui atu te tere o nga tamariki kite ako, kaore he kupu pakeha i mohio i tetahi tamaiti kotahi 1 te timatanga o te kura, inaianei kua rawaka rawa atu nga kupu pakeha kua mau. He maha nga himene pakeha kua mau i a ratou he tohu enei no te whakaako pai. Tena ra Okoha e . . . e tapa ito ingoa! Na Wi K. Parairh.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/periodicals/PIPIWH19001101.2.7
Bibliographic details
Pipiwharauroa, Issue 33, 1 November 1900, Page 5
Word Count
841HAERENGA I NGA TAKIWA MAORI O TE POROWINI 0 MARAPARA. Pipiwharauroa, Issue 33, 1 November 1900, Page 5
Using This Item
For material published 120 or more years ago, to the best of the National Library of New Zealand's knowledge, under New Zealand law, no copyright exists in that material.
For material published fewer than 120 years ago, copyright may still exist. Please see our copyright guide for information on how you may use this title.
In both cases, the National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.