NGA KATORIKA ME TE PAIPERA.

Kopara, Issue 1, 1 October 1913, Page 6

NGA KATORIKA ME TE PAIPERA.

ITE tunga o tetahi Hui-a-tau a te Ropu ta i te Paipera ki nga reo huhua o te ao, i whakaaturia i reira; o nga takiwa katoa o te ao, ko nga takiwa kei raro i te mana ote Hahi Katorika kei runga atu te kino kite mahi a te Ropu e tukutuku Paipera nei ki nga wahi katoa o te ao. Kore iho nga iwi mohoao i a ratou ara nga Iwi kahore nei ano kia tahuri kite whakapono. Ite taha whakararo o Amerika kaha atu nga Pirlhi, ara nga minita Katorika, kite riri i a ratou whakaminenga kei korero ite Paipera. Mehemea kite kitea he Paipera i roto i o ratou ringaringa ka tangohia, ka tahuna hoki kite ahi. Engari ko te mea tipua rawa tenei, ara ko te kuare, ko te kore marama hoki o nga tangata o aua takiwa e katia nei te Karaipiture kei korerotia. E kitea nuitia ana tenei ahuatanga kite taha whakararo o Amerika. I tetahi takiwa o reira ko Brazil te ingoa, e 80 o roto o nga tangata 100 kaore e mohio kite tuhituhi ranei kite korero pukapuka

ranei. I Chili he kainga ano e 60 o roto o nga rau tangata he pera ano. Ko te huihuinga o nga tangata katoa o Amerika ara o te taha whakararo e 6,0000,000. O roto i tenei ono tekau miriona nuku atu i te hawhe he kuare kite tuhituhi kite korero pukapuka. Ko te take i kuare ai kaore nga Katorika e whakaae kia whakaakongia. E tino kino ana ratou kei korerotia te Karaipiture. Te tukunga iho he mate ara te mate ka mahia nga mahi ote pouritanga. I Chili e 80 o roto o nga 100 tamariki e mate pakupaku ana, e rua tau ano te kaha ote tupunga ka mate; tena ia ko te whenua, he whenua tino ora mo te tangata. Otira he aha te take i matemate ai nga tamariki. Ko te take he kuare no nga matua ki te tiaki he kora kore whakaae nga Katorika kia whakaakona. Tae atu ana ki nga tikanga a aua iwi te rereke ara te kino. Kaore i arikarika te nui o nga tamariki poriro a i tetahi wahi ko Paraguay te ingoa o roto o nga 100 tamariki e 90 he poriro. Titiro kotahi 10 ano no roto ite ture; ko te nuinga no waho. E kore rawa e uea ake enei iwi i roto i enei kuaretanga, pouritanga ranei kia uru atu rano te maramatanga o ta te Atua kupu ki roto ki o ratou takiwa. Kite kaha tonu nga Katorika kite kati kei korerotia te Paipera ka penei tonu he ahua mo enei iwi, e kore rawa e kake engari ka heke haere tonu atu. I penei ano te ahua o Ingarangi i mua otira no te korenga atu o te mana o Roma i reira ara o te Hahi Katorika katahi ano te maramatanga ka whiti ki nga wahi katoa o Ingarani. E tumanako ana te ngakau kite wa e tae ai ano hoki taua maramatanga, e uhi ai ki nga wahi katoa o te taha whakararo o Amerika.