Page image
Page image

H.—l3c

No. 6. Mr. Booth, S.M., kite Tari mo nga Tikanga o Te Ture. E hoa,— Tari o te Kai-whakawa Tuturu, Kihipane, 5 o Mci, 1896. E whai honore ana ahau kite tuku atu ki a koe i nga pukapuka tatau i nga Maori o nga Kaute o Waiapu me Cook. Ma ena pukapuka ka kite koe kua neke ake te maha o nga tangata i tenei tau ito te tau 1891 ara, ite Kaute o Waiapu, 166 te nekenga ake; i te Kaute o Cook, e76 te nekenga ake; hawhe-kaihe, Kaute o Cook, e5B te nekenga ake; hawhe-kaihe, Kaute o Waiapu, c 22 te hokinga iho. Tena ano koe c kite, i roto i nga pukapuka na i te rereketanga o te maha o nga tane me nga wahine : I roto i te Kaute o Waiapu c 80 te hipanga ote maha o nga tane i nga wahine ; o nga mea i hoki iho ite tekau ma rima tau te pakeke, e32 te hipanga o nga tane i nga wahine ; hawhekaihe, 12 te hipanga o nga tane i nga wahine. I roto ite Kaute o Cook, 141 te hipanga o nga tane i nga wahine; o nga mea i hoki iho ite tekau ma rima tau te pakeke, e35 te hipanga o nga tane i nga wahine; hawhe-kaihe e27 te hipanga o nga tane i nga wahine. Kei te pai te ahua o te ora o nga Maori i tenei wa, otira i muri iho i te tatautanga i te tau 1891 ka rua paanga o enei takiwa c te mate uruta, ara, he piwa tetahi, he rewharewha tetahi, a he maha nga Maori i mate, ko te nuinga o nga mea i matemate he taitamariki he tamariki nohinohi. Kei te nui haere nga whenua c mahia ana kite kai me te hipi i roto i nga kaute c rua. Ko te ahua ote iwi Maori puta noa i enei takiwa kei te ora. Ko te nuinga o nga taitamariki tane kei te mahi paamu kei te tua ngaherehere, kei te katikati hipi, kei te tapahi karaihe hei purapura, me era atu mahi, a kei te whiwhi moni ratou i aua tv mahi, a he maha o ratou kua whiwhi paamu hipi. Ka nui nga tamariki Maori c tae ana ki nga kura, a ka nui te ngakaunuitia o aua kura c nga Maori. Heoi naku, na J. Booth, Kai-whakawa Tuturu. Xi te Hekeretari o Baro, Tari mo nga Tikanga o te Ture, Poneke.

No. 7. Mr. Turnbull, S.M., kite Tari mo nga Tikanga o te Ture. E hoa, — Tari o te Kai-whakawa Tuturu, Nepia, 27 o Aperira, 1896. E whai honore ana ahau, i runga i te whakahau a to reta i tuku mai nei ki au i te 9 o Tihema kua pahemo ake nei, kite whakaatu ki a koe kua tauria nga Maori o nga Kaute o Wairoa, Haaki Pei, o Waipawa, me Patangata, no te wiki whakamutunga o Pepuere me te wiki timatatanga o Maehe i tauria ai, a i te mea ko ahau te kai-tatau mo nga takiwa kua huaina ake nei, tenei ka tukua atu c au ki a koe te pukapuka whakawhaititanga o te maha o nga tangata Maori o aua takiwa. I runga i te tatahi o te noho o nga kainga Maori o aua takiwa, whakaturia ana c ahau ki a maha ake i te kotahi nga tepute-kai-tatau mo ia kaute, a ki taku mahara ka nui te pai me te tika o te mahi a nga tepute-kai-tatau, kotahi tonu te tangata o ratou kaore i pai tana mahi. Xi taku titiro kei te tika te tatau o nga tangata, engari nga rarangi tatau i nga mahinga kai me nga kararehe kaore i te tino tika, te take i pena ai he kore kaore nga Maori i tino whakaatu atu mai i aua mea ki nga tepute-kai-tatau. Mo runga i to tono mai kia ripoatatia atu c ahau te nekenga ake te hokinga iho ranei o te maha o nga Maori, ko taku kupu, kaore ahau c kaha kite whakaatu i tena, notemea kaore kau nga pukapuka o tera tatautanga i au i tenei tari. Mo runga i te ahua ora i te ahua mate ranei o nga Maori me era atu mea, i tonoa nei c koe kia whakaaturia atu c au ki a koe, tenei ka tukuna atu c au etahi kupu kowhiri mai i roto i nga pukapuka a nga tepute-kai-tatau. Hei kupu whakamutunga, me ki atu au ki a koe ka nui te whakakeke o nga Maori kite whakaatu atu mai i nga mea c patairia atu ana c nga kai-tatau, a ko etahi i ki tonu mai kaore ratOu c whakaatu mai; otira ahakoa te pera ote ahua o nga Maori, i taea ano i runga i etahi atu huarahi c nga tepute-kai-tatau te tuhituhi haere nga tangata me nga mahinga kai me a ratou kararehe. Heoi naku, na A. Turnbull, Kai-whakawa Tuturu. Xi te Hekeretari o Baro, Tari mo nga Tikanga o te Ture, Poneke.

No. 8. Mr. T. W. Fisher kite Tari mo nga Tikanga o te Ture. E hoa,— Niu Paremata, 31 Maehe, 1896. Tenei ka tukua atu c au ki a koe nga pupakuka o nga tatau mo nga kaute i whakaturia nei ko ahau he kai-tatau mo aua takiwa, tirohia i to reta o te 9 o Tihema kua pahemo ake nei. E rua tekau ma ono nga pukapuka kei roto i te paihere ka tukuna atu nei c au ki a koe, ko nga pukapuka ena i mahia c nga tepute-kai-tatau mo ia takiwa i tukuna atu ki ia tangata. Katoa nga tepute-kai-tatau i whakaturia c au he tangata mohio anake ki taua mahi, a i taea c ratou te rapu me te tuhituhi nga mea c hiahiatia ana kia peratia, i te mea he tangata ratou kua mohio ki nga takiwa i tukuna atu ki a ratou.

4

Log in or create a Papers Past website account

Use your Papers Past website account to correct newspaper text.

By creating and using this account you agree to our terms of use.

Log in with RealMe®

If you’ve used a RealMe login somewhere else, you can use it here too. If you don’t already have a username and password, just click Log in and you can choose to create one.


Log in again to continue your work

Your session has expired.

Log in again with RealMe®


Alert