3

H.—l3c.

kapia, a, na tenei pea hoki i piki ake ai te maha o nga Maori i rokohanga c tenei tatautanga kite Kaute o Bodney. Tenei ano etahi Maori torutoru nei i takirua tuhinga ki roto ki nga pukapuka tatau, otira kua whakatikaina aua pohehe (tirohia i pukapuka 2, wharangi 7, 8, 9 mo Waitemata, wharangi 8 mo Bodney, a wharangi 9 mo Otamatea). Na te hanga c haereere tonu nei nga tangata Maori o aua takiwa i iti ai nga eka whenua kua mahia kite kai. B. Bush, Kai-whakawa Tuturu. Tari o te Kaiwhakawa Tuturu, Akarana, 7 Maehe, 1896.

No. 4. Mr. W. H. Grace kite Tari mo nga Tikanga o Te Ture. E hoa, — Kihikihi, 11 o Aperira, 1896. E whai honore ana ahau kite tuku atu ki a koe i te pukapuka whakawhaititanga o te tatau o nga Maori o te takiwa i tukuna mai nei c koe maku c tatau, a tenei kua tukuna atu c ahau roto i tetahi atu kopaki nga pukapuka katoa a aku tepute-kai-tatau. Maku c tuku atu taku ripoata i roto i enei ra tata c takoto ake nei. Tena koe c kite, ana tirohia c koe te whakawhaititanga ka tukuna atu nei c au, ko te maha o nga Maori o nga Kaute o Kawhia, Bakarana, Waipa, Waikato, Piako, Manukau, Eden, Karamaene, Thames, Ohinemuri, me nga moutere o Waiheke, Aotea, me Hauturu koia tenei, ara, c 6,721. Me whakaatu ahau ki a koe naku i tatau te pito whakaaro o Clifton County, te take he mama ake te utu ma mahia atu i tenei pito ite riro ma te kai-tatau o Niu Paremate c mahi. Ko nga tatau mo taua takiwa kua tukuna atu c au ki a Te Piha (Mr. Fisher) kite kai-tatau i whakaturia mo reir^. Me whai-kupu atu ahau i konei he pai rawa, a era tatautanga o nga Maori, i nga tau c haere ake nei, me uru mai te pito whakararo o te Kaute o Taupo Bato ki tenei takiwa, kia pai ai te mahi kia iti ai hoki te moni c pau i te tatautanga. Heoi naku, na W. H. Grace, Kai-tatau i nga Maori. Xi te Hekeretari o Baro, Tari mo nga Tikanga o te Ture, Poneke.

No. 5. Colonel Boberts kite Tari mo nga Tikanga o te Ture. jg Ho _4 ; — Tauranga, 6 o Aperira, 1896. E whai-honore ana ahau i runga i te whakahau a to reta o te 9 o nga ra o Tihema, 1895, kite tuku atu ki a koe i nga pukapuka o te tatau o nga Maori tau 1896, ara, nga pukapuka tatau a nga tepute-kai-tatau i whakaturia nei mo nga Kaute o Tauranga, Whakatane, Botorua, Taupo Bawhiti me Taupo Bato. Kaore ahau c ahei te ripoata atu kua neke ake ranei kua hoki iho ranei te maha o nga Maori o enei takiwa, i te mea kaore kau he tauira o nga pukapuka o tera tatautanga i waiho i toku tari, otira i runga i taku mahi c whakahaere nei i nga Maori, ki taku whakaaro kaore i te hoki haere te tupu o nga Maori. Ite hotoke i mahue ake nei he maha nga Maori i pangia c te piwa, a i hemo rawa tanumia atu etahi i taua mate. I tae ano he takuta kite rongoa i nga Maori c tika ana hei peratanga mana. lav c tuhi atu nei ka nui te ora o nga Maori, kaore c papangia ana etc mate. Ka nui te kaha o nga Maori o etahi kainga kite mahi, kei te whai kei te akoako i nga tikanga Pakeha, a kei te hanga whare papa mo ratou : ma hoki, kei Waitangi, c tata ana tenei kainga ki Te Puke, kua oti etahi whare papa pai te hanga mo nga Maori o reira, a kua ahua-pakeha rawa tera kainga. Ko etahi o nga Maori haere ai kite parau whenua ma nga Pakeha me era atu mahi ahu whenua, me te hari ano i a ratou parau me nga mihini c rite ana mo era tv mahi. Ko etahi Maori kei te reti i nga whenua a te Pakeha hei tupuranga witi, oti, taewa, kaanga ma ratou. Kua tv he peene whakatangitangi ma nga Maori o Tauranga, he Maori anake nga kai-whakatangi-tangi. Engari, ahakoa te nui o nga whenua kua mahia kite kai i tenei tau kaore c tino whai kai, te take he kaha rawa no te ra o tenei raumati, a tena pea c mate etahi o nga Maori i te kore taewa. Ko te nuinga o aku tepute-kai-tatau c ki mai ana ka nui te whakakeke me te uaua o etahi o nga Maori ana patapatairia atu kia whakaatu atu mai i nga mea c tika ana kia tuhituhia. He wehi no ratou, tena ano pea te take i via ai aua tv mea c te Kawanatanga, ara, hei huarahi pea c akina ai ratou kite taake. Kei te pai te whakahaere o te Ture Whakatikatika i te Ture Whakahaere i te Hokohoko Waipiro, i paahitia nei i tera tau, c arai nei i te hoko waipiro ki nga wahine Maori, a kei te tino pai ake to naianei ahua o nga wahine Maori mo runga i taua mea i to mua ahua. Heoi naku, na J. M. Boberts, Kai-whakawa Tuturu.