Untitled

Waka Maori, Volume III, Issue 67, 6 January 1866, Page 61

Tenei etahi tangata maori te ui mai nei ki a matou ki nga tikanga o roto o te Kooti Whakawa Whenua Maori. Ko tona tikanga ra tenei, he whakatumau ki tena tangata tana wahi whenua, ki tena tangata tana wahi, ki tena tangata tana wahi; koi rere mai te tangata ke atu ki runga whakararuraru ai; koi takahia te tangata iti e te tangata nui, te tansrata iwikore e te tangata kaha : he mea koi riro te kamga o te tamaiti i te tangata te muni me ka mate ona matua. Otira he mea kia rangatira tonu te tangata ki runga ki tona wahi, ahakoa wahi nui wahi iti ranei; tansata ware tangata rangatira ranei. E whakapai ana matou kite mahi e tuhituhi nei nga tangata o Heretaunga i tenei takiwa ki teK ooti kia Karauna Karaatitia o ratou wahi. He ritenga e whakaputa ana kite maramatanga tenei. Ka tu te whare ote tangata ki runga ki tana wahi, ka oti ranei tana maara kai, ekore e peke tetahi tangata ki runga karanga ai;—" Noku tenei wahi; ekore e riro i a koe toku kainga." Na ka tahuri pea ka korero, ka whakapapa ki ona tupuna i tata ai ia. Ko tenei kotahi tonu te tupuna ko Karatjna Karaati anake. ]E ahua pai ana ano pea i nga takiwa o mua, i te takiwa

e noho wehi ana te tangata i te taua, i te kohuru, i te aha, Ida Id ai na te katoa te whenua, ko to katoa hold Id te pupuri i mau ai. E noho huihui ana te tangata- i reira ai Ida ora ratou i te tana; ekore hold e wehe ke, e wehe ke te noho, Te mea wehe ke i a ia, mete weka tonu te ahua id te kuhu Id roto Id te rakau Ida ngaro ia. Ko tenei kua Vvhiti te ra Id runga Id tenei moutere; he noho tenei i raro i te Ture. Ko te Tare tonu hei tiaki i te tangata i runga i tona kainga, i tona kainga, koi patna koi h.-ingakinotia e te tangata — na reira i tika ai nga main a tc Ivooti Whakawa T/henua Maori. Tetaiii, he takiwa pakeha tenei; e mahi aun. te tangata i tenei takiwa ki te reti i te whenua, kite hoko i te whenua. JS r a ma te Karauna Karaati ka tino tika ai enei mahi. Kua kite hoki tatou i nga takiwa kua hori nei he niaha nga raruraru kua tupu i runfa i te hanga e tokomalia ana te tangata ki te ivorero i te wahi kotahi. Noho ana te pakeha i runga i te wahi whenua kua retia ki a ia; riro ana ona moni e nga maori te tango ; raahara noa ana kua marama, kua tika tana noho; muri iho he ohorere anake i te putanga mai o etahi tangata ke ata Id te tono moni ano—na ka puta he raruraru i konei, a he mea ano ka kino iho. Ma nga ritenga o te Kocd e tahi enei he, ka ngaro tonu atu—ka noho marama te pakeha i runga i te whenua, ka noho marama hoki te tangata nona te whenua. Koia enei etahi o nga tikanga kua korerotia nei i ki ai matou ka pai te whakaaro o jS T gatikaliungunu kite tuhituhi atu kite Kooti Whakawa Whenua Ida Karauna Karaatitia a ratou wahi whenua. Kua rongo hold koutou ko te 27 o nga ra o Pepuere te ra e tu ai taua Kooti ki Nepia nei. Kua taia ki tetahi wahi o tenei nuipepa tePanuitanga whakahokiki nga tangata kua tuhituhi kite Kooti mo a ratou wahi. Na ko etahi tangata atu e whai take ana ki aua wahi whenua me haere mai i taua ra kite whakaputa i a ratou kupu i roto i te Kooti kia tika ai, koi mahia ngarotia te mahi. Kite noho atu ratou ekore e tika kia puta mai a ratou kupu ki muri iho. Heoi ra pea a matou kupu whakaatu

inaianei; engari id tc hiahia Mahi taugata Ida patai mai ano 3d nga ritenga o tenei mahi mana e tuhi mai kite pukapuka, tcra ano e whakahokia e matou.