NGA HEREHERE O TE KAWAU.
Kua korerotia i era nupepa te omanga o nga herehere o Rangiriri, o hea atu. I whakanohoia aua herehere i runga kaipuke i te tuatahi i Akarana. I whangaitia i reira, i rongoatia nga mea mate e te takuta, i whakakakahuria kite kahu, i atawhaitia nuitia ratou katoa mete mea he tamariki tupu na te pakeha. Muri iho meatia ana kia kawea kite Kawau, te moutere o te Kawana, kia rahi he takanga mo ratou, koi kopiri tonu i te nohoangai runga kaipuke. Katahi ka kawea ki taua moutere noho ai; ka hoatu he hapara, he toki, he kohua, he aha noa atu, he kai hoki hei oranga, me nga purapura hoki hei whakatupu kai ma ratou ; ka hangaia hoki nga whare hei nohoanga mo ratou. Ko nga mirihia (hoia nei), kai tiaki i a ratou i te nohoanga i runga i te kaipuke, whakahokia ana e te pakeha; tukua ana ko ratou anake ki taua moutere noho ai, ratou ko nga pakeha tokowha—he takuta tetahi, lie minita tetahi, ko te Waiti kai whakamaori tetahi, ko tetahi pakeha noa atu tetahi, heoi nei ano nga pakeha. Mehemea i ata noho ratou i reira, i te wabi ora i a ratou, tera ano pea e tukua kia hoki kite tua whenuaa te mutunga o te whawhai. Ko taua moutere, ko te Kawau, e tata tonu ana kite tua whenua—e rua tonu pea maero te pamamao atu. Heoi, no te Ratapu , te 11 o nga ra o Hepetema, ka whakatangihia te pere i taua moutere mo te Karakia; whakatangi noa, kaore he tangata i puta mai, ko te takuta pakeha anake. Katahi ka tirohia nga whare o nga maori; aue ! kua kore nga tangata—ko te kowhanga anake tena, ko nga maim kua rere ! No te po i oma ai. Ki hai i roa, i taua rangi ano, ka puta te pod o te tua whenua me nga pakeha i runga, ka ki mai na Patuone, he rangatira maori no te taha Kuini, nana ratou i un<*a mai kite korero ko nga herehere tena ite
ata poo taua rangi kua tae ki Matakana, he kainga maori ite tua whenua. Riro tonu atu i aua koroke nga hapara, nga aha noa atu, a te pakeha i waiho hei hanga mahi ma ratou. I etahi rangi, i mua tata atu i te omanga, kua kitea nga kaipuke maori i reira e rerere ana ; a, mahara iho ana te pakeha na aua kaipuke pea i kahaki—otira, no muri iho ka kitea nga poti e wha i te one e takoto ana i te wahi i u atu ai kite tua whenua. No te Manei ka haere te Waiti kite w'hai. Haere ana te Waitiraua ko te Oriori, he rangatira maori • haere tonu kite whai, mau rawa atu nga herehere i runga i te hivvii Otamahua, i uta noa atu o te pa o Patuone i tatai, i te ritenga kite Kawau. No te kitenga i ate Waiti ka tangi noa mai ki a ia, maringi rawa nga roimata o etahi, otira kaore ratou i whakaae kia hoki mai—ko etahi i mea kia hokimai, na etahi i pehi, tokorua tonu nga mea i hoki mai i a te Waiti. Ko Tawhitu, he rangatira no te tua whenua, to ratou hoa ; eki ana ko ia te kai arahi i a ratou—e korerotia ana hoki ko etahi o te hapu o Ruarangi kua uru ki roto ki a ratou. Tena ano tetahi wahi i whakaaro ai a Kawana hei nohoanga mo ratou, i tenei takiwa o te riri, ko Mangatawhiri, he kainga kai te tua whenua ano; whakaae ana ratou kia haere ki taua wahi noho ai, otira ki hai i tae. He aruhe, he nikau, he kaangatuku ki ro wai, ta ratou kai inaianei. Ko etahi o ratou kua tae ki nga whare pakeha o reira tono kai ai ma ratou, homai ana e nga pakeha, kai ana, haere ana. Kai te hanga pa ratou i runga o Otamahua ; he pa noalho kaore he parepare. Tena nga pakeha kua tae ki taua pa i muri nei e korerotia mai ana kua whai pu katoa aua herehere ; e mea ana kite haere atu nga hoia kite whai i a ratou me riri ano ratou. Na, hekupu tenei namatoumo auaheiehere nei. E hara i te kaha no ratou ake ano i puta ai ratou; engari he ngaware no te Kawanatanga. Mehemea i waiho tonu nga minhia kai tiaki i a ratou, penei kore rawa he putanga mo ratou. Otira ki hai i pera, aroha ana te Kawanatanga ki a ratou; mea ana kia noho rangatira tonu ratou i runga i to ratou moutere i roto i nga takiwa o te kmo—no konei ka tangohia nga hoia tiaki. Ka mutu, te noho hoki ratou ite wahi ora i a ratou, oma ana kite mate. Hua noa me titiro ratou ki Rangiriri, te riringa i mau ai ratou, ka kati pea te tutu. Ko tenei kite mau ratou amuri ake nei, heoi nei ano he putanga mo ratou ; katahi hoki ka tupato te Kawanatanga— nana hoki i takahi ite aroha. Kaore ano kia mohiotia te whakaaro o te Kawanatanga mo aua tangata ; waiho, mana pea tatou e rongo i tona takiwa e rongo ai.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/WAKAM18641015.2.6
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Waka Maori, Volume II, Issue 36, 15 October 1864, Page 2
Word count
Tapeke kupu
877NGA HEREHERE O TE KAWAU. Waka Maori, Volume II, Issue 36, 15 October 1864, Page 2
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.