Untitled

Waka Maori, Volume I, Issue 16, 9 January 1864, Page 2

He pukapuka enei na Waikato ki a te Kawanatanga etahi, na nga herehere etahi ki to ratou iwi—he mea tana matou kia mohio a Ngatikahungunu ki nga whakaaro o to reira taugata : Eangiriri, Nbema 21,18G3. E Wi ma, e te Iwi tena koutou. E hoa ma ko matou i ora 175; kua Tiro matou kei te Ruato. Kua mau te rongo. Ko a matou pu kua riro i a Te Tianara. Me koutou hold kia penei me matou, kia mau te rongo. Ko te rongo mau nei, ko te mana o te raotu me tuku. ki raro, me hoatu te mana ki a Kawana. Kei whakaputa ke koutou i

tetahi riteoga ma koutou. Huia mai kia kotahi lie tikangama tatou ki runga kite maunga ron"-o. Kia tere rnai ta koutou rcta ki a matou, i to taenga atu o te tamaiti, o ta matou reta hoki. Whakaaetia mai, kia tere mai i te taenga atu o ta matou reta. Heoi ano, Na Te Tirexi Na Te Tapihana Na Te Kumete Na Pororoku Na Takerei Na Hakiaha Na matou katoa. Ki a Wiremu Tamihana, ki a Pene Te Wharepu, ki a Tamati Ngapora, ki a Taati, ki a Honi Te Wasu. Ki a koutou katoa katoa. Tenei tetehi kupu a matou. Tukua c koutou he tangata kite whai i nga tangata e hiahia ana kite haere kite rori, kia whakamutua. Kia tere, kia tere. Tukua ki runga anake ito maunga ronga. Ki A "Wiremu Tamihana. Ki a koutou katoa kei Patai. Ongarahupa, Mangatawhiri Noema, 23,1863. E Pa, e Kawana Kerei Tena koe. He mea atu tenei naku ki a koe, kua hinga a Waikato. Kua riro mai nga oranga, kei te Buato, ko 177 me nga Rangatira Takerei Te Eau Wi Kumete WAIKATO Te Tawiiana Te Tapihana Tiriwa TIORIORI Kihi Taiporutu Pairoboku Tuhikitea Reihana Te Poki mete tini o nga Rangatira. Ko nga pu kua homai ki aTe Tianara. Kua puta mai te kupu o nga Rangatira i ora kia haere atu au me Te Kaneri kai whakamaori kia whakaritea nga mea e raau ai te rongo. Kua whakaae ratou ki nga kupu a nga herehere, kia mau te rongo, kia kore te Kingi, kia homai te whenua. Ko nga kara ma kua whakaarahia ki o ratou kainga. Kua mea atu au ki a Te Tianara kia haere maua ko Kaneri kai whakawamaori; kihai i whakaae—kei a koe te kupu. Kite pai koe kia haere maua ko tetehi kai whakamaori ote Kawanatanga* Otira mau te kupu. Kua riro mai te mere a Tamihana i a te Tianara hei maunga rongo Heoi, Na tou tamaiti aroha. Na Wi. Te Wheoro Kia Kawana Kerei, kei Akarana.

Taipouri, Tihema 4, 18G3. E hoa, e Te Pokiha. Tena Koe. He mea atu tenei naku kia rongo koe i nga korero o taku haerenga atu ki Ngaruawahia i te 3 o nga ra o Tihema; hore rawa he tangata i kitea, engari i Ngaruawahia anake. Ka tae atu matou ka huihui tera, ka pupuhi i tetahi taha o te huarahi, i tetahi taha. Ko matou i waenga, mete pupuhi haere tera. Ka tae kite whare mahihi o Matutaera ka tu mai tera. Ko Ngatimaniapoto i te taha ki Waipa, ko Waikato i te taha ki Horotiu. Ka mutu te tu ka noho ki raro. Ka whakatika kite taki ko Paora te Ahuru :—" Haere mai e taku potiki! haere mai koutou ko o tupuna, ko o matua ; haere mai kia kite i to iwi kua ngaro, i to waka kua pakaru; kua taapu (stop) taku riri, kua mau te rongo—ka mutu." Ka whakatika ko Tikaokao, —"Haere mai e taku potiki! haere mai kia kite i to iwi kua ngaro, i to waka kua pakaru, haere mai 1" Ka -whakatika ko Patara te Tuhi, —" E, haere mai 1 e taku tama, haere mai kia kite i to iwi kua ngaro; i to waka kua pakara 7 !" Ka whakatika ko ahau, Te Wheoro, —"Karangatiae aku matua! karangatia e aku tuakana! tenei te haere nei kia kitei te iwi kua ngaro ; i te Waka kua pakaru, e taeahoki te aha ? E pai ana e aku matua kia mau te rongo. Kaore aku kupu, kihai au i haere mai kite korero; engari kei nga pukapuka te korero. Kaua tatou c taki, engari hohoro te utu mai i nga pukapuka."

Ka tiki nei a Tamihana i a Tamahere, ka runanga, ka haercmai ki au:—" Kite mea ka hoatu nga pu ka hereherea pea matou ; ekore matou e niarama kite utu atu ite pukapuka aTe Kawana, no te mea e wehi ana matou i te tima e haere mai na, i nga hoia e haere mai na. Na reira matou i haere mai ai i Paetai." Mea atu ana ahau, " Kahore aku kupu ki a koutou, kahore au i kiia mai hei whakapuaki kupu." I teata ka haere mai a Ngatimaniapoto kite tapahi ite kara i Ngaruawahia; kihai i tukua e Waikato. Ka nui te ngangare, ka pupuhi noa iho tetahi me tetahi. Katahi ka tukua mai e Tatnati Ngapora, e Mohi Te Ahiatengu, e Patara te Tuhi, e Paora te Ahuru, e Wiremu Tamihana; ko to ratou kupu tenei: " E Wi, ki a koe te kara nei, me nga tupapaku, mc Ngaruawahia, mau e hoatu ki ate Tianara raua ko Kawan3. Engari ko nga tupapaku kaua e whakakinoa e nga hoia. Ko Ngaruawahia, ngakainga, me waiho noa iho. Ko matou ka haere ite wehi." Ka homai e Mohi tana hoeroa ma Te Tianara hei maungafongo. Huki mai ana ahau me nga pukapuka ki a Kawana. Heoi nga Rangatira i reira Ko Tamati Ngapora Mohi Te Ahiatengu Wi Tamihana Tikaokao Paora Te Ahuru Patara Te Tuhi Kaingarara Heoijano. Na to hoa Na Wiremu te Wheoro. Te Kauri, Tihema 9, 1863. E hoa, e te Kawana .' Tena koe. Kua tae mai tau reta ki au, na Wiremu Te Wheoro i kawe mai ki au. E tika ana, ae, ko to Kuini kara ki runga; ae. e pai ana au. Me korero taua. Ko to pukapuka tuatahi kaore au i kite. Heoi ano, ka huri ''" Na Pene te Wharepu.