Untitled

Waka Maori, Volume I, Issue 8, 19 September 1863, Page 3

HE PUPURI I A TE PIHOPA O WAIAPU. Ite 19 o nga ra o tenei marama ka hui te runanga o nga rangatira o Turanga, ki Waerenga Ahika—hui ake e 300. Te take ; kua puta te kupu a te Pihopa kia haere atu ia i Turanga. Te take i puta ai taua kupyi; kua puta he raruraru ki runga ki a ia. Taua raruraru, he katinga i nga tarutaru. i nga wahie, na etahi tangata o te iwi. I taua ra ka whakatika te mangai o te Tiunanga, a Anaru Matote, ka patai ki nga tangata na ratou nei taua raruraru—ka mea ; "E hoa ma, kei te mau tonu ranei ta koutou whakaaro kati nga tarutaru, i nga wahie i a te Pihopa ?" Kei runga ko Nepia. ka mea-—" Ae." Ka mea Axaru—" He aha te take?" Kamea a Nepia—"E utua ana ete Pihopa nga rakau : me utu ano hoki nga wahie, me nga tarutaru. Na, kite kpre e utua nga wahie me nga tarutaru, ko taku ki tenei, me tuku ki rarote utu q nga rakau; me waiho i runga ote aroha tuku noa. Kite penei ka tahi ka tukua taku whakaaro ki raro." Pera tonu ratou katoa. Ka tahi ka korero atu a Anaru, ka mea—"E hoa ma. ki taku whakaaro e tika ana kia utua nga rakau ; no te mea e kotia ana nga rakau pate tonu atu ; tena ko nga tarutaru"c kainga iho ana te pane e te kau, e tupu ake ana te putake. Engari ko nga rakau maroke me tuku noa no te mea he mea pirau ena." Kei runga ko etahi o taua hunga, he whakauaua ano i aua korero i tuhia ki runga ra, ka mea—" E hoa ma, tenei te take i uaua ai matou, kua whakaae a te Watere, Kai Whakawa, kite utu mo nga tarutaru, ina oti te taiepamo nga kau ate Kura; ara, kite puta atu ki waho me utu. Koia te take i uauaai matou." Kei runga ko Himiona Katipa, ka korero. ka mea—" E hoa ma ki taku whakaaro ko nga wahi o nga tangata e hiahia ana kia utu me taiepa, kia tika ai te utu. Na, kb nga wahi iaau ka tukua e au hei haerenga mo nga kau o te Kura —i "Wairereh.ua, putanoa ki uta, i reira auo a puta noa ki Turanganui." Kei runga ko Hetariki Tutaha, ka mea ; "Ko taku kupu ano hoki tenei; me tuku nga tarutaru hei pranga mo nga kau a teKura, i konei atu a puta noa ki Waimata a te hukinga atu ana. Kei te noho marie te Eunanga ; ko te hunga ano e pakeke nei e korero nei. Kei runga ko Hirini Eu, ka mea:—" E hika ma, ka tika te korero. E hopo ana ahau ki to tatou Matua kei maunu atu i a tatou, koia i tika ai te korero Ida tika tonu. Ko nga tarutaru ena. ko etahi motu rakau ano hold, me tuku atu ki a ia kia nui tonu. E hara ite mea mo te tau tahi e rapu ai tatou e mea ai kia iti ■ engari hei mea mo nga tau katoa." Katahi ka tukua eiako te hawhe o te ngahere. Kei runga ko Nepia, ka mea ; —"He tautoko ahau i nga korero a te tokotoru. Kua tika ta koutou korero: me tuku ta tatou whakaaro ki raro.

PIOEIOEI. W-hakamau kite rangi, be pare wai kohu ana Hore rawa aku tikanga, nuininumi noa'aua ki te koki o te whare. ' -' Nohea ra e mauhuru, kati nei ki a,u, Ko, te ara maikuku i whakangotoa iho. kite kiri mau ai. ' —He tau tukunga tenei naku i a tatou whakaaro ki raro. ' ■■ <• Ka huri tenei. Ka tu ko te mangaj o te Eunanga. ka mea ■— ,l Eo tau kupu e Himiona, e ki nei kia taiepatia nga wahi o etahi tangata,, kaore matou e pai • engan me tuku katoa mai'hci ova mo nga kau a' te Eura." " ■ Kei rungako. te whanau a Iwi (be Hapu tenei) • ka tukua mai nga wahi i a ratou. " ' Kei runga ko Eongowhakaata ; ka tukua nga warn i a ratou. ■ Kri runga ko te whanau a Eai; ka tukua nga wabi i a ratou. Pena to.hu nga Hapu katoa o Turanga, kihai tetahi Hapu i whakakeke" Eei konei ka wliakatika te Eunanga ka mibi ki nga whakaaro ka pu n.ei kei te fahua. Ea mea ;_—'' Ka tika te korero c.' te \v.hanau ; kia kino ite whare ite kaupapa ano hoki; kia kate kanara, hei whakamarama e kitea ai nn-a paru o te whare—kei toru, ko te papa ote whare. mete whare, mete kanara, raru anake ; be tin'o no te he tenei, ara. ko te Pihopa te Kanara; ko te Iwi ara, ko te Hahi te wh'are ; ko te papa, ko te Pi-' bopatanga." Te kitenga a taua hunga, ka mau ki a ratou whakaaro taia ana; na—rigatata ana te au o taua whakaaro: whifirere te pauri—ka tahi ka karangatia kia burihia enei korero.' Ka tahi ka haerc te kai korero ki a te Pihopa • te hokinga mai ka pa te baapa. Na ka hui te Eunanga. mete Pihopa ano bold, ka nobo kite wnare. Na ka whakatika a Hoera Kapuaroa ka pehia te korero a Hirini Eu ; na ka pa te pouri ki a la, ka oke ki i roto ite pouri; tana i oke ai he nui tona avoba ki a te Pihopa. Te tino pehanga a te Eunanga i ta Hoera Kapuaroa papa takitim ; tutu ana te puebu. L Eei runga ko Hemi Maeha :—" Ea tukua te ngabere i Kai'uerehere puta noa kite Waipake " Huri atu. Kei runga a Axaktj Maiete, ka mea ;—" Ko nga rakau kei a te Pihopa, ko te whunua kei au "■ Ka huri. _Te tino pnritanga o te Pihopa. -Na, whakantea ana ia e te Eunanga e hara i te pakeha, engan i em-ira e takoto ak'e nei, hei tangata maori tona uhua. I tuhia »i enei korero, he whakaaro ki rarnraru o enei wa e takoto ake nei. Tena tubfa na ka oti. ' Haere ra epa kite perebi kia taia koe ka hoki mai ai. - ••-• [Ko te ronnga o tenei pnkapuka. ko te wahi mo nga pakeha maori. ka taia ki tera nupepa. He kapi hoki no tenei.] ' ■