ORAITITANGA O TETAHI TANGATA I TEMERERA.
Haere atu ana i tona kainga tetahi tangata o Temerera ki ro ngahere kite
pupuhi haere i te manu, i te kuri ano, o tena whenua. He ata i haere atu ai. Ko ia anake i tona haere; otira, he hoa ano ona, ko ona kuri erua. E whai haere ana aua kuri i muri tonu i ona waewae. Tena tona kuri e pain<na rawatia ana e ia ka raahue atu i te kainga—ko te kuri toa, kaha rawa tentu Tangi noa taua kuri kia haere tahi i tona ariki, kaore i tukuna—herea ana, mahue ana ki muri. Ko nga mea i mauria ehara i te mea hei whakaora i a ia i nga kuri kai tangata o te ngaherehere, engari he mau noa. Mehemea i whakaaro ia he mate kei mua, penei, ko te kuri i mahue te mea hei haere—te mea kua kitea noatia e ia te kaha, te aroha nui ki a ia, ki tona ariki. Heoi, haere tonu te tangata ra. Haere tonu, mete pupuhi haere, nawai ra, ka ki tona peeke i te manu. Kotahi te kuri i puhia e ia, he Tia te ingoa—he kai ano na te tangata. Whakairia rawatia ana ki runga kite rakau; tohutohu rawa, ka waiho iho—e mea ana mo te ata ka tono i tetahi o ona mokai kite tiki. Ko te hokinga mai i hold mai ai. Ka whano puta ki waho kite parae, ka kitea, i tetahi taha o te huarahi e haere atu nei ia, erua no-a mea e puratoke mai ana iroto i te wahi ururua. Mohio tonu ia he kanohi kuri kai tangata e rarama mai ana. He Kouka te ingoa—he kuri ahua rite ki te Taika nei. Katahi ka whakaaro, — " Auera; he mate tonu tenei! " Ki te hoki ki muri he mate, kite haere tonu atu ki mua he mate ano. Kia ton, e tama e; kia toa! Kei te ngakau toa anake he oranga mou! Katahi ka tuku iho te pu ki runga kite tahau o te ringa maui takuto ai; ko te koromatua o te ringa katau kite whakaara i te kuha kite kati pupuhi—he mea ata whakaara marire koi rongona e te kouka ra. Ka haere atu hoki te koroa o taua ringa ano kite napihanga. He pu maeneene noa taua pu—kaore i koakatia i roto; ma reira e kino ai akuanei. Heoi, haere tonu te tangata ra. Ki hai i takitaro—etoru tonu hikoinga waewae hamama ana te waha, rere ana te whakamataku o te raratanga; ko te rerenga mai o te kouka ra i tona nohoanga. Katahi ka puhia, kaore i mate. Kei hea ra ona kuri? Tera te oma ki ro ngahere ao haere ai i te whakamataku. Katahi ka whakarere atu i te raparapa o te pu; parau noa kite whakaruke, tomokia mai ana e te kouka, mamau kau ana taua tokorua; aue ra! kei raro kei te whenua te tangata ra, e anga ana te takapu ki runga! Ko te kouka ki runga ake e whakangunu ana te noho. Tera te toto ka pipi mai i te rapehanga a nga matikuku, ka heke haere atu i nga kaokao o te tangata ra. Ko tetahi waewae kite anganga rarapi ai—me-
hemea tonu ko ona roro e aohia ana ki waho. Katahi ka he nga whakaaro, ka ahua haurangi te ngakau; ko nga kanohi, kape tonu ite toto. Tohe tonu te tangata ra; te ngehe, te aha. Ko te uaua o nga ringa kite nonoti i te korokoro, kite hapai atu ite upoko ote kouka, e tohe ana kite ngau i a ia. Nawai ra i kaha te tangata ra, i kaha, i kaha, ka ngehe hoki; ka tatata rawa te waha o te kouka ki tonakanohi. Ko nga whatu mumura o te kouka kite titiro tonu iho ki roto ki nga kanohi toto kau o te toa e takoto ra; nawai ra i hangai te titiro, ka titaha hoki; me te niea e whakama ana ki tona main kohuru. Heoi, kua ruhi rawa te tangata ra; tohe noa, tohe noa, a, ka mate tenei. E tuku ana i tona hinengaro kite po; ko te taniwha horo tangata nei, ko te mate, e kapo ana i tona tangata. Katahi ka mai i roto ite ururua; ka rongona he pahu kuri; katahi ka hoki ake te whakaaro ote tangata ra kite ao marama. Ki hai i whai taro ka waea te ururua e tetahi kuri taumaha rawa; mete whenua tanuku te taunga iho kirunga kite kouka nei, a, takahuri haere atu ana taua tokorua ki tahaki. Heoi ra; ka orate tangata, ka hoki ake ite waha o te parata. He aha kia korerotia ai te meatanga i ora ai? Tena koutou e mohio ko tona kuri i mahue atu ra. No te haerenga mai o te tangata i te ata ka tangi tonu tona kuri i mun i a ia, mete mea e mohiotia ana he mate kei mua i tona ariki, Okeoke tonu, kukume tonu i tona mekameka; ko te motunga i motu ai; ko te haerenga mai kite kimi i tona ariki; rokohanga mai, ka hemo —nana i ora ai i te mate kino ra.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/WAKAM18630711.2.7
Bibliographic details
Waka Maori, Volume I, Issue 3, 11 July 1863, Page 3
Word Count
864ORAITITANGA O TETAHI TANGATA I TEMERERA. Waka Maori, Volume I, Issue 3, 11 July 1863, Page 3
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.