KEEPA KORONI.

Puke ki Hikurangi, Issue 18, 15 November 1899, Page 8

KEEPA KORONI.

Kua kokiri mai nga Poa kite takiwa o Keepa Koroni; E rua nga taone kua riro i a ratau, i haere atu tetahi Ropu o te Ingarihi kite titiro ki nga mahi ate Poa; ka tae ratau kite takiwa o Peremana; he taone tenei e6O maero kite pito whaka-te-tonga 0 Kimari, ahakoa tokoiti ka Whawhaitia e ratau tetahi Ropu o nga Poa, (te hiahia o te Ingarihi he kimi ite pahi o nga Poa.) E wha haora ratau e kakari ana ka tu te Kanara o te Ingarihi, tira. a Kanara Whakana, laia e arahi ana i ana Hoia kite kakari. Te "Whakaattj Wh akamtjt uxga , Mo Kimabi. Nui atu nga Poa kua tae atu me a ratau pu nunui, a kua awhiotia e ratau te Pa. Ko Kamaana Koronat? te Kai-whakahaere o nga mahi ate Poa, i tono atu hoki ia kite Ingarihi, kia tukua mai te Pa ki roto ki tona ringaringa, kite kore ka wahia ki nga mataa papaa, te whakautu a te Ingarihi. Ko tenei tono kaore ratau e whakaae atu, no konei ka timata te pupuhi mai a te hoa-riri, engari kaore i pai te maka mai i a ratau mataa papaa. Kua tae mai hoki te whakaatu a te Kai-whakahaere o te Ingarihi kai te pai ratau. Kua tae atu etahi o nga Hoia c Ingarangi kite pito whaka-te-tonga o Awherika ; kua whakahaua kia rere atu ratau ki Tapana, he Pa tenei kei te Takutai o Neitera; ko tetahi Kiipuke kawe mai i nga Hoia o te Ingarihi i Aitua i whati te maitai whakahaere ite hoe, i whano tata ratau te aia haeretia ete jiau ki runga ki etahi kohatu, engari i tae atu te manuao Tatmana, nana i arahi taua Tima ki tetahi o nga Moutere o Keepa Wara kia whakamahia. He Ohipera Kaipuke. Kai te kohikohi moni te hoa Wahine o te Piriniha 0 Weeri, kaati kua tono te Tiuku o Niukahera, ma ana e hoatu nga mea katoa mo be Kaipuke, kua tae mai ano te tono a tetahi-Wahine Rangatira o Ingarangi, ara, a (Lady Randolph Churchill) kia whakahaerea tetahi ritenga e nga Koroni, hei kohikohi moni hei whangai i taua Kaipuke. He Kohikohi ano. Kai te kohikohi moni nga Rangatira me te Iwi nui o Ingarangi, hei whangai i nga tangata kua rawa koretia, o te takiwa o Keepa Koroni, e 60,000 mano tangata i ahu mai i Taranawaara ite wehi ki nga Poa, i mahu6 iho a ratau taonga ki muri, ko enei moni hei whangai i a ratau, otira he nui ano te moni o Niu Tireni kua tukua atu, no Whanganui neke atu ite £BOO rau pauna, no Akarana neke atu ite £3OO rau pauna, otira kei te tuku moni nga taone katoa o Niu Tireni. Te whai korero a te Roore Hohipere. Ko te whai korero a te Timuaki o nga

Minita o Ingarangi, ahakoa, he mahi nui ta ratan kite pito Whaka-te-tonga o Awherika: I mea hoki ia kai te tau nga whakaaro o nga Iwi nunui ki nga mahi a Ingarangi mo te pito whaka-te-tonga o Awherika: i puta hoki taana mihi mo te ahna o Merika me Tiamani hoki, otira i mea ano ia e kore rawa a Ingarangi e whakaae kia uru mai tetahi Iwi hei wawao i waenganui ia Ingarangi mete Iwi Poa; engari ma Ingarangi anake e whakahaere ana ritenga, a tutuki noa. I mea hoki ia ehara ite mea te hiahia o Ingarangi he tango i taua Whenua, engari he whakatu i tetahi Kawanatanga pai kia rite hoki te- mana o nga tangata katoa o reira ki nga - painga o taua Whenua, hei whakakore atu hoki i nga raruraru. He Reta Na Eooee Wuruhebe. I mea ia i roto i t&na reta mai kia Roore Parahi Kawana o Wikitoria, ina ka u atu nga Hoia katoa kai runga Moana e rere atu ana kite pito whaka-te-tonga o Awherika ka neke atu nga Hoia o Ingarangi kua tukua atu nei ki reira te 70,000 mano, ko te ropu tino nui tenei i tukua atu ai ete Ingarihi, kite whawbai ki tetahi atu Iwi, (kaore ite uru te tatau o nga Hoia o nga Koroni ki roto i tenei) engari no Ingarangi ake enei Hoia. Hoia o nga Koroni.

Kua rere katoa nga Hoia o nga Koroni o Ahitereiria kai 'inga Moana e haere atu ana kua rcre mai hoki kotahi mano no Kenata. Te korero mo Hamoa.

Kua hokona e Ingarangi ona whai paanga ki tenei Wheaua, kua riro tonu atu kia Tiamani raua ko Merika, kua takua ano e Ingarangi te Moutere o Uparu me etahi atu Moutere kia Tiamani, kua homai hoki e Tiamani kia Ingarangi nga Moutere o Tonga, o Wawau, nga Moutere o Hawiti, nga Moutere 0 Horomona, me nga Moutere o Puka, kanai te mihi o nga Nupepa o Ingarangi ki taua whakariterite, tae atu hoki ki nga Nupepa o Tiamani te ahua tau o nga korero, kaore lis whafcahe a Merika ki taua whakariterite, engari i mea a Merika, ara, pai ke atu kia ratau mehemea i noho a Ingarangi hei hoa mo ratau ki Hamoa, kai te ahua riri nga Nupepa o nga Koroni tae mai hoki ki Niu Tireni, mo te tukunga atu a Ingarangi i taua Moutere, kaite whakahehoki nga Nupepa nei, ki taua whakariterite. Pai ke atu mehemea i tukua mai kia taka te mana o aua Moutere ki raro i tetahi o nga Koroni, i te mea e tata mai ana ki enei Whenua, i whakaae taua Iwi i mua kia taka to ratau mana ki raro ito Niu Tiren l , me to ratau hiahia i naianei ko Ingarangi hei kai whakahaere mo ratau. Ruhia Me tiapana. Banana 11 o Noema. Kai t9 tipu haere he raruraru i waenganui 1 a Ruhia me Tiapana, mo tetahi Whenua ko "Korea waahi o Ahia" ko te whakaaro o etahi o nga Nupepa o taua takiwa, era e Whawhai aua Iwi. [Ko te Waea i runga ake nei, mo te ahua 0 Ruhia me Tiapana, ko te Putake o tenei riri, ko te Whenua o "Korea" i muri tata tonu iho o te Whawhai a nga Tiapana raua ko nga Tainamana, i timata ai tenei ahua kino 1 waenganui i a Ruhia me TiaDana, he hiahia no Ruhia kite tango i a "Korea" mona. I Whawhaitia e Tiapana te Iwi o Tiaina, kia riro i a ratau te mana o taua Whenua o "Korea." No mua iho hoki to ratau whaimanatanga ki tenei Whenua, ka hinga a Tiaina i a ratau, engari kapohia ana e Ruhia me etahi atu o nga mana nunui, nga hua o tona wiinitanga, no i tipu ai te kino o Tiapana, kia Ruhia, kai te tipu haere te kino i naianei, ko te hiahia o Ruhia kia riro i aia te whakahaere o "Korea" mete tohe hoki a Tiapana kai a ia te mana o reira, engari kua marama tenei ki nga Tiapana tera e 'tu he pakanga mo reira, to ratau hiahia hoki kia wawe te tu i te wa kaora ano kia oti noa nga mahi a Ruhia mo reira, ara, nga Reriwe me nga pa whawhai. Pakuixanga. Ki nga Iwi, ki nga Hapu, ki nga RangatiTatanga o roto o te Rohe Potae o Wairarapa, tena koutou i roto i te atawhai o to tatou Ariki. He whakaatu atu tenei kia koutcu, kua tae mai te pukapuka a Tatana, Hekeretari o te

Kotahitanga o nga tamariki o*" Te Ante, e whakaatu mai ana ka tu te hiii cte Kotahitanga ki Papawai, i te 13 o nga ra oTihema mete whakaatu mai hoki tera e tae kite 200 nga tangata e tae mai ki 'taua hui, kaati he tono atu tenei ki nga Bangatira Taane Wahine, ahakoa Katunatua tamariki ote Bohe Potae o Wairarapa, kia huihui mai tatou katoa ki Papawai i mua atu o taua ra, kia ora koutou. "Te Puke." He Whakaatu. He reta mai no te takiwa o te Wairoa, kai te whakapae Makutu ki tetahi atu tangata, engari kihai te kai-tuhi i tuhi i tona Ingoa . ki raro iho. E mea ana hoki te "Puke" ko reta katoa, kaore he Ingoa i oti te haina ki runga, e kore whakaarohia ete "Puke," ki te whakama te tangata kite haina i tona Ingoa , ki raro iho i ona ake whakaaro kua oti nei e ia te tuhituhi, kaua e takua mai ki te "Puke." He reta mai no te Mahia, kaore e whakaae te "Pake" kia panuitia h 6 rereke no nga korero. "TePuke." Panuitanga. E kore e mutu ta matau Panui i tenei Panui, ara, i tenei kupu whakamahara kia koutou kite tuku korero mai koutou me wha- - kapiri mai ano e koutou he Pane Kuini ki runga i a koutou reta Panui ranei, ara, nga Pane Kuini ano e rite ana mo te taimaha o te reta, i runga i te ritenga penei, na, e kore e tika ma fce "Puke" e utu a koutou reta e tukua ana mai kia panuitia, engari kaati rawa ma te "Puke" k'o te perehitanga mete tukunga atu hoki i o koutou Nupepa, heoi kia mau i roto i o koutou whakaaro Rangatira tenei Panui. "Te Puke Ki Hikurangi." Koi wareware rawa koutou kite titiro ki tenei wahi, ara ki tenei kupu, kite nui nga korero ka mau tonu kite 3 nga wharangi, a kite iti nga korero ka hoki ano kite 6 nga wharangi, ame te titiro iho ano hoki kiteTauirapotoonga Ture, ara ki ta Ture 1. ko te utu mo te pepa ote "Puke'' itetau, 10/- mom, kaore ite 10/-Pane Kuini, a mete tango hoki ate tangata ite pepa hei te tau anake kaore e hoki iho, heoi kia mau i rotoio koutou ngakau enei kupu. "Te Pake." Kahore E Tau Te Hee, Ki Nga Kai-Mahi 0 Te "Puke," Me To Tatau Nupepa Mo Nga Whakaaeo, Anga Rangatiba Taane, Wahine, E Tukua Mai Ana Kia Panuitia E "Te Puke Ki Hikurangi," Otiba Kia Tupato Ano Koutou, Kaua Nga Korero Kino. MARAMA-TAKA 0 TE "PUKE." Ko nga ra enei hei putanga atu mo te Pepa, 1 roto i te marama, a, pau noa tenei tau, ko nga ra hei taenga atu ki o koutou Kainga kaore te "Puke" e mohio, engari te poohitanga atu i konei, e mohiotia ana, koia e whai ake nei:— Noema. Wenerei, 15, Kite Wenerei, 80. Tihema. Paraire, 15, Kite Hatarei, 30. TAUIRA POTO. 4 ONGA TURE OTENEI PEPA. (Tube 1.) Ko te utu mo te Pepa o "Te Puke Ki Hikurangi" i te tau 10/ hereni. (Ture 2*) Kite tono mai ite Nupepa, me penei te a.hiia o te Ingoa ki waho o te kawa. Ki Te Etita. "0 Te Puke Ki Hikurangi."" Box 20 Greytown "Wairarapa. (Tube 8.) J£i te tuku moni mai koutou, ko te Tauira ano tena i runga ake nei, hei nga moni oota Poutapeta anake. (Tube 4.) E rua putanga ote Pepa i roto i te-mara-ma. - Na Te Etita o "Te Pake Ki Hikurangi."