Takapau. H. B.

Puke ki Hikurangi, Issue 23, 24 January 1899, Page 6

Takapau. H. B.

Noema 25 1898. Ki Te Etita "O Te Puke Ki Hikurangi." Me ona hoa mahi, me tona Komiti hoki,

Ehika ma tena koutou i roto. i te ata whai o to tatou Ariki, kda tau atu te whakaorsngs a te Atua kia koutou i kona, kia aa h>ki i kcnei, tena koutou te mahi mai na ito tatou taonga, he mea pai here na te whakapono, he mea hipokiki te rangimarie, he mea hiiri kite aroha akejake, tena koutou e na morehu o tatou, heoi ake nga mihf. Kanui te whakamihi iho ote ngakau ki nga kupu o Poneke e mau ake ia "Te Puke" nei, nama 18, e pai ana te hikitanga o te Pire kaati tonu, e rahi ana tenei kua riro mai nei i nga rangatira o te Tai-Rawhiti, kia puritia nga toenga* morehu onepn'e, ko te whea atu te mea nui i tenei, kua -whakamana nei nga rangatira oia takiwa oia takiwa, hei tiaki, ae, e whakapai ana ahau ki nga rangatira toketoru, mo te rohe ote Arawa puta uoa. e mau ake nei o ratou ingoa jte Pukapuka a te Uamairangi Tiamana, ka tuku reta ano au whakaatu atu, ko Wi Pire, ko Tamahau, ko Ngata, me era atu rangatira, ko Peni Te Ua to ratou Tiamana ote Komiti, kei te whakahaere whakatikatikatika, me taku ki atu na tatou a Wi i whakatu hei mangai mo tatou, a kaua hoki tatau e peke ki wahi ke i a ia ; utua mai ana, kei te hoki era koata o te Arawa kite Taimoana, hui mai ki Rotorua, ite moni hei tapiri i te mom i kohia ite hui ki Papawai, a kadre"' rerenga ketangd, o te mahara, kaati he pao taku. Ehika a Ngata kia ara to ua, Hei piki turanga mo te Iwi Nui e a.u. Kaati kua kite iho nei tatau e mau ite nama 17 wharangi 4 o "Te Puke Ki Hikurangi," kaati ake enei kupu. Ki Te Etita, he inoi na aku kia pai mai to honcre, taia atu aku kupu nei, no te mea he mea pai kia . marama, a kei te mohio au ki muri oTe korero i te nama 15 mete 16 mo nga waka ra, me nga tangata ra, - kaore hoki taua korero i'penei, ko ia te mutunga ote mohio engari, he tangi, a he whakapapa inga Tupuna i puta ai, ko ia me ana tamariki i mate, ahe whakaatu hoki i nga waka i mohio i a ia, i eke .mai ai aua Tupuna, ae, ka Tautoko ahau, kaore hoki te tangata i mahi i tona whare kia tuturu iho te ua ki roto, me te waka ia aukahatia kia maru, kia kaua te wa: e tomo mai ki roto, kia oti ki.runga i te pai, Avaihoki ko tenei kia pera ano, kia koha kore,- ka Tautoko nei au i aua korero nei; Ko Tainui Te Waka; Ko Hoturoa; Ko Rata nga Rangatira i u ki o Tahuhu: Na Rata i karakia i te toanga ki tera moana, ai u ki Kawhia, Ko Aburei te Tuahu i 4au ai te whare Wananga o Rata raua Ko Hoturoa, nga Iwi tuturu o tenei waka Ko Waikato, Ko Ngaati Raukawa, e rua nga wahanga o tenei whare Wananga, ia Waikato, ia au'ia Ngaati Raukawa, a kua whakapapatia ite nama 15 a Hoturoa, niutu mai i te nama 16 a Tainui ka Tautoko au i tenei. Ko te Arawa te waka, Ko Nga-Toroirangi, Ko Tama-te-kapua nga Rangatira, i u ki Maketu, Ko te Tuahu kei Matere-bua; Ko te whare Wananga o nga Toroirangi; Ko Tau-maihi-Orongo te ingoa, i mate ai a Manaia; Ko Maikuku-tea ki Motifci-ai nga (Jri ano o nga Toroirangi; o Tama-ate-kapua; te hekenga iho o tera whare Wananga; e ora ana ano aku Koroua ia raua e pupuri ana i aua mahi ia Kohuru; ia Tuhoto-Ariki; ia Te.Whana-pi-pi; kaati ake mo te Arawa; kua whakapapatia e mau i te nama 16 o "Te Puke Ki Hikurangi" wharangi 6; E Tautoko ana au i tenei? Ko Matatua te waka, Ko Toroa; Ko Weka; Ko Taane-Atua; Ko Rahiri;.Ko Puhi-Komu; Koi nei nga Rangatira o Matatua i u ki Whakataane; kei reira ano te whare Wananga, Ko Tupapaku-rau te ingoa,. kei reira ano te Tuahu; Ko te Manuka Awaira-ke-wa te ingoa. kei reira ano te Ana o Muriwai; o te Tuahine 0 Toroa; kei reira ano te Punga Kotoka-atai te ingoa; kua kite katoa au i enei ingoa ite waahi i takoto ai, i kite ano au ia Hurei i taku taeuga ki Kawhia, haunga hoki a Maketu, Ko nga Iwi tuturu o tenei waka Ko au Ko Ngaa.tl Awa; Ko Tuhoe; Ko Ngaiterangi; Ko te Whakatohea; Ko te Whanau-Apanui; 1 hanga e Apanui he whare whakairb, Ko Matatua te ingoa; a na nga Iwi nei i tomo, a tae noa mai kia au, kia te Arawa., i heke iho a Weka kia Toroa; te pumautanga o Matatua engari ko te Tin'ana o . t&waka i riro ia Rahirirauar Ko Puhi; ana, a kaore he ingoa, e.nJohiotia anaenga Iwi nei irunga ia Ma4«fcua, kaati tenei kua marama nga tangata o Matatua;. E Tautoko ana au i tenei. :

Ko Tokomaru te, waka; Ko Haunui; Ko Paike; Ko Paimahuta; Ko Pou-ma-tangata-nga; Ko nga Rangatira "tenei o tenei waka o Tokomaru; i ,u ki Whangara; kei reira Tuahu a Haumi; a Pou-ma-tangatanga; Ko Taiau te ingoa ,ko te Puke-i-rangiorate wha- ' re Ko nga Iwi tuturS o tenei waka Ko nga Un o Paikea na ana a Haumi; Ko Nanaia ko ia te Wawahanga i puta ai, Ko Bougpwhakaatja; Ko te Aitanga-Ahinganga r roa; i moe ia Iranui a Kahungunu; ko tana Ko Hauiti; ko ia ka tutura te mana o tenei waka enei Iwi kia Rongowhakaata; Te Aitanga a Hauiti; Ngaati Porou; ka eke ano au ki tenei waka ia taua. Ka whakamututia i konei nga korero o te reta a Hohaia Tamaoho te ipu hei te putanga ote nama 24 ote Pake; ka whakapau katos-atuai heoiehoa e Hohaia Tamaoho he nui te r?ruraru onga tangata whakanohonoho reta inga reta o to pukapuka he kore hoki kaore e marama nga reta kaati mehemea ka he etahi kupu o to reta e hara ia inatou tehe engari no nga reta oto pukapuka tehe heoi kia ora koe ma tou whara katoa Na te Puke