Puketotara Oroua piriti.

Puke ki Hikurangi, Issue 7, 24 May 1898, Page 2

Puketotara Oroua piriti.

Mei 7 1898. Kite Etita o " Te Puke Ki Hikurangi." E hoa tena koe. Mau e uta atu aku kupu ruarua nei, ki rjinga, i to tatau "STupepa hei titiro ma o taua Hoa korero ite Pepa nei, mo te Pire _ a te Pirimia, 1 whakatakoto atu nei ki nga ringaringa .onga Rangatira, me nga Iwi, 1 Hui nei ki te/Waipatu, wahi o Heretaunga, ite 28, o nga ra o Maehe 1898,ara, kupu tuatahi a Wi Pere, mangai o te Hui, me whakamutu te hoko Wheaua, a te Kawanatanga i nga Whenua Maori, me nga hoko a nga Pakeha noa iho, me Rahui nga morehu Whenua ote Iwi Maori, hei Rahui tuturu mo ake tonu atu me kore rawa. atu te Kooti Whenua Maori,me tino whakakore rawa atu. E te Pirimia, ka tukua atu eau te Pire hei whiriwhiri ma nga Iwi Maori, na e hoa ma ki taku mahara kaore ano i utua e te Pirimia, nga kupu e toru hei Hui i whakatakototia atu nei e Wi Pcre, mangai o te Hui kite aroaro ote Pirimia. 1. Kia whakamutua te Hoko Whenua, 2. Me Rahui nga morehu Whenua, 3. Me whakako re rawa atu te Kooti Whenua Maori, ko enei kupu kaore ano i utua mai e te Pirimia, ko te utu a te Pirimia mo enei kupu e toru, ko tana Pire, me nga Tare i mahia e ia ki roto i tana Pire, hei titiro hei whiriwhiri ma nga Iwi Maori onga Motu e rua, ka kitea e te Iwi Maori te pai o aua Turc, ka whakaae hoki nga Iwi Maori kiauaTure, koia neihe Ture mo nga Whenua Maori, katahi ka cukua kia Paahitia ete Whare aua Ture. Na, e hoa ma, e nga Iwi Maori, me nga Rangatira, me n <r a tangata Matau, me nga Kai-whakahaere o ie Kotahitanga, me nga Komiti Taane Wahine, me nga Mema i Kowhiria mo ts Paremata Maori, me nga Tiamana o nga Komiti o te Kotahitanga. E hoa ma, taku whakaaro mo nga Ture o te Pire i homai nei kinga Iwi Maori kaore epai, hamate ano t^neilho nga Iwi Maori, me o ratau Whenua. Me ata titiro tatau i nga Ture ate Pirimia kei te ahu tonu mai ki runga i nga whenua Maori, kai ai, x nga hua o a tatau whenua, e whakahaere ana enei Ture, ina hoki, te Ture 1. Me roherohe ote Koroni. 2 Me whakatu .he Poari, hei whakahaere ia ua whenua. 8. Me whakatu kia tokorua nga Pakeha, kia tokorua nga Maori. 4. Ko te Komihana ote Karauna hei Tiamana. 5. Ka whai-Mana te Poari, kite Riihi i nga whenua Maori, ki etahi atu tangata, e hiahia ana kite Riihi ia ua whenua. 6. Ka whai-mana te Poari, kite narna Mom, kite Kawanatanga. 7. Me utu.ki te Poari nga Moni Riihi,' ma te Poari e whakahaere nga moni mo runga i nga nama,- i nga Ruri, me nga Mokete, me nga moni i nama e te Poari, kite Kawanatanga, ko nga toenga oa ua moni, me whakahoki ki nga Maori, no ratau taua whenua, e whia ranei nga moni, tekau pea Hereni. . Hei whaka hoki mai ki nga Maon, na e hoa ma, e nga Iwi Maori ki taku whakaaro, me taku titiro, kanui te mate mo tatau, mo nga Iwi Maori, me o tatau toenga Whenua, i enei Ture, i na hoki ka riro ano ma te Poari e Riihi kite Poari, ma te Poari e wehe wehe nga moni, mo ia mahi, mo ia mahi mo ia whakahaere ate Poari, ka pewhea ai nga Maori no ratau te Whenua, kaore pea ka noho mate noa iho, ka riro ke i te Poari te painga o" teha whenua, koi nei tonu nga take mate e ki nei au, he mate tonu mo tatau mo nga Iwi Maori mo o fcatau Whenua, ata titiro atu ki nga Ture nei, kaua tatau e rere poarita rita atu ki runga i nga Ture nei, kai pera tatau mete Purehurehu i rere poarita rita atu hei ki runga i te mura o te sbi he mate tona mutunga, ki taku whakaaro me hemea ka whakaaetia e te Iwi Maori nga Ture nei, katahi ka whakaaetia e te Kawanatanga, kia whakakorea nga hoko Vv henua, me nga. Kooti Whenua Maori, koai hoki he ara moni ma te Kawanatanga, kite kore nga Maori e whakaae ki enei Ture, e kore hoki e whakaaetia e te Kawanatanga, kia whakamutua nga hoko Whenua me nga Kooti,ki taku whakaaro kaati i konei,t.ra atu ano etahi o aua Ture ; he mea hei wbakakiki kau ite Pepa nei,kia uru ai etahi !*■ rero. Heoi ano na to ko f u Papa. Hemi W * «*ua. Te W .. ergatoa.

Hoterei Hauraki, Mei 3rd 1898, Kia H. Tamahau Mahupuku. E.taku whanaunga tena ra koe, te kanohi ora, o nga tirii Rangatira o Wairarapa kua ngaro atu,ki te tini o te tangata i tera wahi i heke atu nei ratau. Kia ora tonu koe, me fcou whare katoa me nga morehu o nga Rangatira, taane wahine, mete Iwi katoa, kia ora tahi tatau i roto i tenei tau i nga tohu a te Atua. . Tenei te mihi iho nei te ngakau ki' to taonga e rare haere nei ki nga Marae o nga Motu nei, nui atu taku whakawhetai mo te kaha kite hapai i tenei ora mo te Iwi Mfto-'i note mea e mohio ana taua, kua nui nga Pepa Maori o mua, kua hinga katoa, ahakoa na te- Kawanatanga i hapai te Waka Maori, a hinga iho, e hoa kia kaha koutou ko to Komiti, ma te Maori ano e tuku kia hinga te taonga mo ratau e kore e pa hei tawai mo te kai hapai. Tena ra koe. Na to hoa. Na Paratene Ngata.

Mei 4 1898, Kite Etita 0 "Te Puke Ki Hikurangi" Tena Koe, Tenei kua kite iho i nga kupu o te Hui i tu kite Waipatu, mete Pire ate Pirimia, ki taku titiro iho kite kupu ote Hui, e peuei ana, ko te tino hiahia o te Iwi Maori, kia tino Rahuitia nga toenga Whenua Maori i naianei, mo ake tonu atu, ara, ko toona tikanga e penei ana, kia kaua e tukua atu ki etahi huarahi ke, engari. ma te Maoriano e mahi te Whenua e puta ake ai he oranga mona, mehemea ra he penei te whakaaro i oti i te Qui, ka tika taua kupu, na, mehemea ko te ingoa Rahui anake, engari me puare ano ki nga tikanga e whakaaturia. nei i roto ite Pire, kaua tatau e ki he Bahui, engari he tuku i aua toenga Whenua ki roto i etahi ropu, e huaina nei he Poari, maratau e whakahaere mo ake tonu atu. Na, e te Iwi, kia mararna te titiro, na ko wau e penei ana toku whakaaro, mehemea e hiahia ana te Kawanatanga kia noho roa te Iwi Maori mo nga Whakatipurang.i maha e haere mai nei, ko te mea tika, me Rahui nga toenga Whenua Maori, mo ake tonu atu.. Ko Tuhoe he Whenua nui rawa tona, kua Rahuitia hei Whenua tuturu mona, name nui atu he tikanga pera mo nga Iwi nunui, maha atu hoki, ote Motu katoa nei, kaore e orate Maori ite Moni, engari ka piki ake te mate, ka whai take hoki e tango'nama ai. Kaati nga kupu, ka hoha te kai titiro. Na to hoa, Na, Paratene Ngafca. Hotereni Hauraki.

Kite Etita o "Te Pake Ki Hikurangi," tena koe, Kana e whakaawtaa te rere mii o te Pepa ki au, i runga i te utu Tau, ma te whangii mo te Pepa e rere atu i tona wa. Na to hoa" Na Paratene Ngata, Hofcereni Mei 4 th 1898. Kite whai wahi watea ka iuku iho i ngi kupu e apiti nei, ki to Pepa hei matakitaki noa iho ma nga Kanohi o te Motu nei. P. N.

E hoa e Paratene Ngvta. Tena koe, ma tou whare katoa, i roto i ts pouri mo to tatau Kaumatua kua wehe atu nei ia tatau, kite kainga tuturu mo te tinana ote tangata heoi. Ana te Pepa, ka tukua atu kia koe mo te Tau, Ae ka Panuitiato reta 1 tuku mai nei kite "Puke Ki Hikurangi." Na Te Etita.

Eangitikei Mei 5 1898. Etita; — 0 "Te Puke Ki Hikurangi." E hoa *ena koe korua ko to Maunga e hoa he karanga atu tenei kia koe kia peka mai ki toku Kainga kia kite tinana au i a koe rongo korero noa ai hoki au kia koe kia mohio hoki au kite kai m&u i roto ite Tau maku e tuku atu i na cae mai koe ki au te ara e kite ai koe i au. Na Teono Kere Eangitikei Moawhango.

Turakina Apebiba 6 1898. Kia Puraka Maika. Etita— ■ ■ 0 "Te Puke Ki Hikurangi."

E hoa tena koB me on hoa whakahaero katoa i raro ite atawhai o to tatau Ariki, he tono atu hoki tenefna ku kia tukua mai e koa a "Te kia haere mai ki an hei buaki inga Taringa o taku Ta,maitime taku Whaereere, ia Jnaua e noho ana i roto i tomaua iiei Whare inga rongo korero ote ao me tuku mai moku monga marama tekau marua,maku hoki e tuku atu enei purafmra witi paare hei vhangai i ta tatau mokai, kia kaha ai kite pikau i ana utanga, kiia Marae kiia Marae o Aotearoa mete pounamu, mate nui hoki o te Tail karewa te Manuao nei,ki te kore kaeke kite akau ongi Moana nei otira kei te Atua te whakaaro ki te whakaora i tona Wairua heoi ra me waiho i ta Paora kei tawhiti toku tinana, keia koutou toku Wairua heoi ano. .. Na Maremare Reupena Turakiaa.

Waimarama. Mei 8 1898. Kia Purakau, e hoa tena-koe mete aroha ote hunga mate, kaati nga mihi, e hoa kai te whanga roa mai pea a "Te Puke Ki Hikurangi," ae,me tuku tonu mai te Pepa ki a an jio te Tau kotahi maku e tuku atu te moni, kaore hoki he Poutapata o-konei etereai taku tuku atu, me kore au e haere atu ki Heretaunga, ka tuku atu ai. Heoi Na to hoa, Taaraa Newton.

Patangata, Mei 3/98. Kia Purakau Maika, Etita, e Tama tena-ra-koe, e Tama tenei a "Te Puke Ki Hikurangi" kua tae mai ki &u, no te 18 tetahi o Aperira,, no te 29 tetahi o Aperira, tetahi ka nui taka whakamihi iho mo tona kitenga mai i au itawhiti nei, e han, nei i au i whakaatu atu an. i mohio mai ai ki au, nui atu toku ahua rekawhakapai hoki ki aia i tae mai nei. E Tama, tenei a "Te Puke Ki Hikurangi" te pupu tanga o te tangata i te Tai a Ruatapu, he tangatai kawhaki i te ki-nga-waha o tona Matua, ki te Tama mei mea i a ia. E te Efcita, tukua atu e koe ki runga kia "Te Puke ki Hikurangi" kia kite mai nga hoa i tawhiti i te haramai pai tagnao totatau "Puke Ki Hikurangi" ki au. Ete Etita, tena koe me to tatau Waha, metotataußeo, tenei au te mihiatunei, tekoanei, whakarongo ki taku Waiata. E noho ana au e koa ana roto, ki taku Raukura kua titi ai ho e-au. E te Etita, maku ano e tuku atu te 10/Heoi ra kia era, m&te Atua koe e tiaki mai i kona, me au i konei. Na Hemi Waiparera, Takiwa, Patangata.

Waea Tae Mai A Te Pirimia,. ; Tamahau Mahupuku. Papawai Greytown. More guns & ammunitions were given up-to-day to the officer in charge at Waima and I am sure you will be pleased to learn that the trouble is now over on behalf of the Government, I have to thank you for your Patriotic offer to proceed to the disturbed district on Monday which of course there isno necessity for you to do now best wishes.Right Hon R. J. Seddon.

Wellington, Mei 7 1898. Tamahau Mahupuku, Papawai Greytown, He nui nga Pu menga Hariri i hoatu i tenei ra ki nga Apiha huaki i Waima, ki taku mofa io era koe e maaha mehemea koe kite rongo kua mutu te raruraru, mo te taha kite Kawanatanga, e whakawhetai atu ana au kia koe mo to kupu ko koe tetahi e haere ki taua Porowini kai reira nei te raruraru, i te Mane, i naianei kaua koe e haere, kia ora koe. R. J. Seddon.

Kia Tamahau Kia Kangitakaiwaho. Ki ngarangatira, ki nga korouakinga wahineo papawai kua tae ma' te vraea whakatu kua ; riro mai nga tangata tutu o Ngapuhi kite ri [ ngaringa oto ture na ratau ano i tuku mai j ia ratau me etiahi o a ratau pu engari ku i ; tono ratau _kia &ta waiho ratau i reira kia' ' kite i o ratau whaUaunga mo te mane, tino i ■whakaoti ai i nga mea katoa, tetahi kua ki > atu maua me noho tonu' nga Hoia i' reira kia- f pau katoA mai nga Pu a nga Hauhau. a Tirni Kara. [