MATENGA O TE PIRINIHA ARAPETA.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume II, Issue 8, 15 April 1862, Page 2

MATENGA O TE PIRINIHA ARAPETA.

Ko nga wa e rere haere ana, mete awa hohonu, whanui, e motuhia ana nga here e ahuareka ai te tini o te kainga, a ko nga morehu e mahue ana, ahakoa ka tauaraia i nga hihi whakapakapaka o te ra, a, ka whakarurungia i nga pulanga pokaka o te awba o te Hotoke, meake ano, ka rukuhia e raiou te ngaru e pupuke ake ana, a ka buihui ano te noboanga ki nga boa kua riro, ki teiabi atu wahl o te ao tu roa. He mea ano ka tika, i roto i nga takiwa o te ao, kia tahuri etahi o nga iwi manomano kite whakaaro marie—kite wbakapuaki nai i nga niamae laimaha rukiruki o roto o te ngakan, a kite noa i te urunga roai o nga iwi wbenua ke, iwi reoke kio talon tangibanga, aekore e pataia te take i tangi tahi ai, na te mea, ko nga tangata katoa o te ao, e tino manaaki ana kite nunui kaa bemo, mete kai bapai ite tika. Ko te matenga wbakarere o Piriniha Arapeta, ka puta nga mibi whakaaroha o nga rangatiratanga o Oropi, a i tenei kokoru maraao o te rangatiratanga o logarangi, kabore i pepebia nga tibanga aroha, mo lenei tupapaku mana nui; a, i roto ! te poarorotanga, puta ana nga kupu mihi o nga tangata katoa; j a ratou, " ekore nei e bohoro te oho ki nga ha nga pen ei." Ko nga Minita o nga Hahi " i wbakahaere i o ratou kauwbau ki taua aitua, a puta nui ana nga inoinga kia wbakakahangia ts Kuini, kia arabina tikatia i roto i te niamae i te pouriuri o tona pouarutanga." I puta taua nga nupepa o Niu Tireni, i whakaalu i roto i te kupu wbakahdnore, te mate nui o teiwi; a puta ana nga korero konobi aroha, nga.kupu tangi i runga i te pouri kerekere o te iwi, i te panga mai o |lenei wbiu nui.

Kua oto'le wfctriwhiriemalouetalii oaua korero, a tera e korerolia e nga hapu d Ni'u Tireni i roto ite konohi aroba:— • "He ra taua i nanabimo le mateote Piriniha Tabu o te Kuini i arohalia nuitia e te manp. Rite tonu le pango ote kakahu, ako terngakau i pebia e; te pouri. Ko le whakakiteriga o te maienuiianga o te mano tenei, holiunu ana, wbanui ana te aroba konohi, kiliai ra i kitea be tangibanga penei e lenej whukapaparanga e ora nei. Ki tonu nga wbare karakia, kiki apa. nga nohoanga o elabi wuare karakia, a, ko te aitua i whakaraaraaclia jiei te Ktiinl mete iwi katoa, i pa nuitia e nga Minna i runga i te whakaarobatanga. Ko nga tangaia, i whiu ke i o raiou tikanga Dgangare, i roto i le karakia, i roto i uga niabi Maori, kia uru katoa ai raiou kite tangi roimata ki runga kite uru o tetahi tangaia pai, tangata wbakaaro nui." — Te Karen o Karako. " Taupoki wbakarere ana te aitua ki nga tangata : o Ingarangi. Ko te Piriniha raana nui, te Tabu o to tatou Kcini aroba, te. tumuaki ole whanau e manaakilia nei ele mano i runga i te wbakaaro pumau, kua •male. Pula whakarere tenei patu, oho rere te mauri, te ata tatu i r»to i.tenei mate. I uaia lata nei, i baerere ia i roto i a lalou, i ruuga ite kaba o tona tangaiatanga. E bia rauei nga baora, katabi ka rangona te mate me tona taimaba; a, i tenei wa, mutu pu te ia o te manawa. Ko tona tiuana : marutuna, kua takoto; -ko te ora kua rere, atu i te linana. ttangai kau nga mea e tangi ana, te wbaea i palua e aitua, nga tauiariki kua pania. 1 te aroaro o enei, tu noa te iwi, tu konohi noa, litiro kau atu kite wbaea. me nga lamariki, e uhunga nui ana, [teputa be kupu i te kaba uke o learoka. Otiia, ekore laea te wliakakore he kupu i runga ile tangibanga mo le lupapaku. Erua tekau ma tahi o nga taut nobo ai ia i roto i a tatou, i roto i o tatou lariglbanga, i tangi ia, i roto i o lalou haringu, i hari ia, i wbakaurubia ona wbakaaro ki o talou vvbakapurerolanga, a i mabi ia i roto i a tatou mabi pai katoa. 1 roto i nga wbare katoa o Ingarangi, i nga wabi e paingia nga mabi ata Uka ole nohoanga kite Kuini, e malenuitia nei e te mano, ka waiho hei tauira nga mabi o tenei Karaiiiana, i. mahi marie i mabi piiku i nga mea tika o , tona rangatfratanga tiketike, te boa marena A ole Kumt, le kai wbakaatu likanga ki a.ia, le maiua pai o to tatou Kingi a muriakenei, e niaharatia nuiila i roto i nga tau e takoip ake nei, jthm i le kononobi'taflga ekore „

" Kibai i taka mai le Kirihimete ki a taton i naianei i rnnga ile ngaban. £ takolo ana te kononobi i roto i te ngakau. He aitna nui kua pa mai kite iwi, ako nga owba o te lau e kiia ana i runga i te reo iii, reo |oiniaba. Katabi te aroba Ipa ki nga iangata katoa, kaiabi le aroba i ngoto pu kite manawa. A i roto i nga buihulnga o n'tfa iib| wbanauki te mini Ida ratou ano, kite wbS kaaro i nga boa e ngaro ana, teia e abu nil kupu aroba ki ala kua pouaratia."— No %. Tim,