TE MATENGA O TE KAIPUKE "REWEN" ME NGA TANGATA TOKORUA.
Kawhia, Mei 14, 1861. E Hoa, — Tenei te korero whakapouri i te ngakau a Henari Takarei, i homai ai ki au, nana hoki tetahi hawe o tenei kaipuke:No te ata o te Ratapu, o te 12 nei, ka rere alu a le ' Rewena" i Wailara, me nga langata lokowha i runga, ara, ko Te Hopakina (le ran°alira no Waiharakeke), ko Te Ho (Pakeha), ko Henar'i Takarei, rae tona kalena, a Hira. Kihai malaara alu i le whenua, ka mohiolia kua pakaru te kaipuke na le rakau nui i kino ai, i mua (ala ake nei, i rolo ile waipuke o Wailara. Heoli ka tukua le punga mo le haora kolahi, a ka purua le pakarulanga ki le taara, a ka mulu, ka rere alu ki Manukau. Pai lonu te rangi, lika tonu te hau, a tae noa ki le whilu o nga haora ole ahiahi: i reira ka rongo a Hira, i runga i lona raoenga, le pakarulanga mai ole wai ki rolo. Na, ka hurihia le puke, ka lika le ihu ki ula, a lokoloru o ralou ka rere tonu ki rolo ki le wahi i pula ai le wai. Ka roea ratou kia purua ki le paraikele, otira ka nui haere le pakaru, rae le rerenga o te wai, no te mea kua piro ke le papa. Kolahi haora me le hawe e raahi ana, na, ka eke ralou ki runga, a kitea rawatia ake, kolahi tonu te putu ole kaipuke i runga i le raoana. ' Na, k'a tangohia etahi kakahu e ratou kaloa, ka tukua te poti ki le wai, a ka raahue te kaipuke :ko Te Hopakina e urunga ana kite hoe Maori, ko Henari raua ko Ho e hoe ana ki te hoe Pakeha, a ko Hira e la ana i te wai kite hapana, he kopapa noa iho te poti, he mea 1 pakaru. Kihai roa le hoenga, kua lotohu te I kaipuke, he mea kite puna ratou. Ko le iwa tenei o nga haora ole ahiahi, ka rima pea o • ratou mairo ki waho ole whenua i waenganui o ; Mokau, o Kawhia—ko Wareorino e lu mai ana i uta. Na, ka hoea ta ratou poti kite one , otira no rolo, no Marokopa te hau nui e keri J ana, akaki le poti i te wai, ka lahuri. Toko-
toru ka mau ki nga niao o te poll; ko tefahi, ko Ho, ka riro i le wai. Na, ka whaia atu e Henari, ka whakahokia mai, me le hoe ano i lona ringa. Na, ka whakulikaia te poti, ka liherua te wai, a ka piki nga mea tokoloru ki runga : na tomuri rawa i taliuri ai. Katahi nei ano ka riro nga Pakeha tokorua i te moana. Na, ka kauria e Henari, ka whakahokia mai a Hopakina ki le poli; lena ko lelahi, ko Ho, ngaro rawa lena. Lie tangala maia ano ia ki le kaukau, oil me pewhea ite roroa mete taimaha o ana hu ? Engari ta Hopakina, i unuhia ra, i a ia e | upuru ana i te poti, i roto ano i te wai. He ahalioa, ka wha ona rironga alu i le wai, ka wha ona whakahokinga mai e Henari: a, ka tae kite atatu, ka totohu ano ia. Ko tana kupu whakamulunga, koia tenei, he karanga maheahea noa iho, " E Henari!" Otira, kua hemo rawa tana kaha, ekore e ahei te whakaora i a ia. Ko Hira, e lino ngoikoro ana, kua herea rawalia kite poti, ina te laura, ana reira te mate hoki ia ki le moana : na lona luakana hoki, i unuhia ai ona kakahu. Na lelahi pilo o tana hali i taia le wai i runga i te poli, a ka oti, ka eke raua ki runga, ka tangi. Heoti ano, ka mahia te poli e Henari, ki le hoe kotahi e toe ana, aka mau tonu a Hira kite liheru, a hemo noa. Na, ka mulu, ka whili le ra, ka malemate le hau whenua, ka marino le moana : a, kihai taroka puta le hauauru, a ka urungalia te poti kite tahalika, i Harihari, ki runga ake o Kawhia. Ko te lino awalea tenei. Na, ka tahuri a Henari, ka waha i a Hira ki ula, ka waiho kia lakoto ana i roto i te one puwera, a ka ngiha le ahi i le kanikani rakau, na ka mukumuku, ka (akahurihuri i a ia, a ora ake ana ia. I reira, ka kohikohia nga tio, ka tahuna, a kai ana raua. Heoti ano, i le ahiahi, ka haere mai raua ki Tanaroa, a rokohanga mai i reira le tangala me te kai. Hevi ano. * * *•
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18610801.2.9
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume I, Issue 10, 1 August 1861, Page 12
Word count
Tapeke kupu
779TE MATENGA O TE KAIPUKE "REWEN" ME NGA TANGATA TOKORUA. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume I, Issue 10, 1 August 1861, Page 12
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.