KORERO NGAKINGA KAI, HOKOHOKO, ME TE MAHI O NGA KAIPUKE.
No te 15 tae noa kite 31 o nga ra o Akuhata. Ki nga rongo i puta hou mai nei i Atareiria o te UNKNOWN o nga ra o tenei marams, kahore he rerenga ketanga o nga Makete kai e Atareiria. Etna* toon ana* le paraoa tuatabi kite 120. me letnaroa ki le £lB, mote tana; mo te wiii, 8 bereoi mo te pubera, me era atu kai bokl e mao.tonu ana. a kahore be whakaarooga iho teoa e neke wawe. E ngoikore ana te mabi bokoboko; beoi nei nga niea e tinomanakohia anae'nui ana ona atu, be Ti, he Huka, engari enei e kore ana, e kake ana nga ntu, a ekore pea e boki wawe. E pai ana boki nga utu mo te pata mete Übi; a e bari ana matou, no te mca e taburi ana nga wbakaaro o nga tangata o Nia Tirani ki enei mea, inahokf e kitea ana i roto i te atanga o nga kaipuke. I mua lata ake nei iotaina nuitia mai te pata mete tibi i Foibakeoa. Ko tenei, kua rere ke, kua niainaatu ena mea'iriatanei e koner, koa mntu boki le ulamai, he timatangapai tenei na tatou. Kabore he whenna o te ao nei i pat ake i Nin Tirani mo te mabinga i aua mea. Kei nga wahi i tiniai nga paamu mabi penei, kei reira te tik&ai te wbahgai poaka, e hoa ana le kai, ka manga mea e wbiwhi ai ki le rooni, ko te banga Ite pata mete tibi, ko fe tote ko te wbakapaoai te poaka.
Inaianei e tini ana nga kaipnke o tcwabapu nei, kahore boki i penei temabai te wsl km pabure nei. Ko te nuinga o enei, he kaipnke rererere i kohei. i Poihakena i Meriponi, hoki atu, boki mai; e kimi Manga ana nga kaipnke nei, Qtira, kabore kau be be raea ketekete tenei, e can likate whakahe ki nga tangata ngaki wbenna o Nin riranl, inaboki e hna te kai o tenei whenua me be mea e ngakia nnitia ana, penei kna what kai hei utanga mo nga kaipnke, ara, bei boko atn. Ko abea ra o taton boa Maori wniwbi ai kite matauranga, ko abea am ai i nga mea e tan ai te pal ki a ratou? Ko abea waibo ai tenei mabi hei tantotobemana. kia kitea ko wai te iwi e lino toa, te wbawbai kite whenua, te wbakapula i ona bua bei oranga mo te tangata, mo te kararebe; ko tenei, ko te toa kite wbakangaro tangata, ki te wbakatari pakanga bubuakore e man net neahatona tikanga: engari ano tena. te ahn whenua, "te toa mabi kai," te wbakatnputnpu i nga tikanga o te bokoboko, kite kore boki tenet mabi ekore rawae rangatira te wbenna. Engari te tantotoheo te paran o te kahera e abua rangatira ana, e abua Karaitiana. ehara to te pn. Engari tenei bei whakatuim Ite oranga ngakan kite tangata e wnai anai tenei tikanga, a ka ma ona pai, ko te whakawbiwhi i a iakotabi ki lerawa, ko tewhakarangatira boki ite wbenna mete iwi katoa : ekore rawa e kake te wbenna kite mea e nobo wnawhai ana ona lamariki. Ko nga kaipnke kna n mai i mori mai o tera Karere, ko ia nei. Ko te Kabere, be kune, 212 tana, Kapene Hone, be utamra Jaonga, 6 tangata eke; ie Hid o Meriponi, bepaaka, 177 tana, Kapene Makeremana! be utanga taonga, 7 tangata eke; te Kata' rata, he piriki, 121 tana, KapeneTaningi, be taonga te utanga; te Moa, be piriki, 237 tana, Kapene Pautene, e nniana nga taonira o tenei, 17 tangata eke; no Poihakena enei katoa. Te Hera, he piriki, 121 tana, Kapene Pate, be Kapene Paraia, nga utanga, 1 tana fainu totoka, 2 tangata eke; mete Emire Arihona, he kane, 99 tana, Kapene Rakitona, be pebanga kohatu, 2 tangata eke, no Aburiri. Ko nga bokinga alll ko |e k^pvike Uma, ko te WaitiHuana, 330 tana, Kapene Makanni, konga wabapuo ranga.be taonsa te nuinga, 30 tangata eke; ko te Perei, be pinkiiina, 106 laua, Kapene Anibana, ko PotiKupa, (Whakaraupo), nga utanga, he taonga, 54,000 whiti rakati Irani, 4,900
toetoe whare; te Karoraina Futu, be kune Merikana, 148 tana, Kapene Wata. ko Poihakena, SO tana riwai, 33 tana kapia, 400 pauna pata, 30 hanaraweli aoiana, 44S pubera witi, 44 tangata eke. - " Kua u mai i te tabatika, 48 kaipuke, huia nga utanga, 3,272 pubera witi, 1,370 pubera kaanga, 72 pubera aporo, 4,800 pubera koiakota. 49 tana riwai, 148 hanaraweli poaka tote, 30 hanaraweli poaka wbakapaoa, 5 banarawett binu poaka, 44 ngu kau, 5 poaka, 28 tana kapia, 7£- tana muka, 9 tana korari, 3 tana binu tohora, 6£ pubera paare, 900 pou, 900 kabo laiepa, 930 wbiti pou whare, 4,900 tiwatawata, 82,200 toetoe whare, 321 tana wahie, 38,800 wbiti rakau kani. Ko nga hokinga kite tabatika, 43 nga kaipuke, buianga una, 1017,61 taogataeke me nga taoaga. Kabore be rerenga ketanga o ngamakete. Ko nga utu bokoboko enei tae noa ki tenei takiwa. Mea ote Mara, Witi—6s. 7t. te pubera Kaanga—Bs. 6d., 7s. te pubera. Ooti, 7s. te pubera. Riwai 3/. 40s. 61. te tana. Aniana, 2d. 3d. te pauna. - Taratara maroke, <e nui ana) 3/. te tana. Kapia, 91. 40*. mo te tana. Kararehe. Hipi, 255. 345. me* kotabi. Kau Waiu, Bt. 42*. te mea kotabi. Kuwao Kau, 25, 40 herein mo te mea kotah Poaka Mb Era Atu Kai. Tepiwbi mete pH-ikabu, 6d. mete 7d. mo te pauna kotabi. Poaka, (mea tote; mea tote kore,)sd. me te6d Mea Paraoa, Paraoa, tnatahj, 48J, te tana. Paraoa, tuarua, 44i. to tana, Paraoa no nga mira Moria 42*. tae ana ki ■ te*4l..-■ Pibikete, e piki ana e beke ana nga utu, 24«. 38s, te ran pauna. Taro, ie robi 2U>., 3d. Papapa, 4s. 3d. te pubera. Te U, W., 9*. 10s. te pouaka. Huka, 7d., Bd. te pauna.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18580831.2.7
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 14, 31 August 1858, Page 6
Word count
Tapeke kupu
984KORERO NGAKINGA KAI, HOKOHOKO, ME TE MAHI O NGA KAIPUKE. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume V, Issue 14, 31 August 1858, Page 6
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.