Untitled

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume I, Issue 2, 1 February 1855, Page 25

[TE REO MAORI.] "Waiho ra, Kia tangihia tetehi tangi Mo to teina, e roa ko te tau Ki a koe e Tuteamoamo !" Na Heneitekahara. Ka whanau nga tangata ra ko te tuakana ko te teina, kahore he matua, kahore he whaea, kahore he iwi, kahore he kainga. Ko Waihuka te teina, ko Tuteamoamo te tuakana. Ka moe te teina i te wahine, i a Heneitekakara, he tino wahine pai—pai whakaharahara. Ka tuahae te tuakana, ka mea, "Riro rawa te wahine pai nei i taku teina. Me pehea ra e riro ai iau ?" Ka taka te whakaaro ite tuakana; a' ka kitea e ia tetahi whakaaro tikanga, mo tana teina. Mahara ana ia me haere kite moana, kite hi ika. Ka karanga atu kite teina, •' Lloake taua kite hi ika ma taua," ka whakaae mai te teina. Ka hoe raua, kite moana a tawhiti noa, ka ngaro a uta; kihai raua i kite mai ite tuawhenua. Ko te teina i te ihu, ko te tuakana i te kei, o to raua waka. Ka maka te punga, ka tae ki nga matika. ka takaia te maunu, ka whakahekea kite moana nga aho. Ka hi raua roa" noa, kotahi rau' ika i mau i tetahi, kotahi rau o tetahi; he whapuku nga ngohi. Ka pangoro to raua waka, ka mahara raua kite hoki kiuta. E takoto ana ano te whakaaro o te tuakana i roto i tona ngakau, mo tona teina kia mate, kia watea te wahine mona. Ka karanga atu te tuakana kite teina, "Hutia te punga o to taua waka." Ka karanga mai te teina "Ekore e taea e ahau he punga nui." Ka ki mai te tuakana "Mau e huti." I Ka ki atu ano te teina, "ekore ra e taea." Ka mau nga ringa o te teina whakatangatanga noa, kihai i riro ake te punga, ka mau tonu ki raro kite moana. Ka karanga mai te teina "Kahore e taea; engari tikina mai, mau e huti." Ka ki atu te tuakana, "Engari rukuhia" Ka ki mai teina "Mau e ruku." Ka ki atu ano te tuakana, "Mau e ruku." Ka tautotohe raua ki a raua ka mea ma tetahi e ruku. Nawai, a, ka riro i te tuakaua i tana tohe. Katahi te teina ka rere ki roto kite wai kite ruku ito raua punga. Ka ruku ia ki roto kite moana. No tona ngaromanga ki roto ki nga wai o te moana, ngaro atu i te tirohanga o te kanohi o te tuakaua, ka rere mai te tuakana tapahia ana te rahiri, ka motu, ka whakaarahia te whakawhiti rawhara.

Ka taea tawhiti e te waka o te tangata ra, ka puaea ako te teina i raro ite moana. Ka karanga ttu te teina i roto i te moana. "Homai ki au te waka." Ka tac te t.uakaua ki nga weruweru, ka karanga atu,"Tau waka na, ko ou weruweru," ka tukua 3ra kite wai. Ka karanga atu ano te teina "Ehoa e! liomai te waka ki au." Ka mau ki nga whariki ka karanga atu "To waka na" maka atu ana kite wai. Ka karanga ano "E, homai to waka ki au." Ka whiua takitabitia i konei nga taonga o runga i te waka hoi waka mo te teina, ko te alio, ko nga taumanu, ko oga kaiwai, ko te hoe, mete tata. Ka manu noa iho te teina i roto i te wai, ka raahara ia me pehea ra ia ka ora ai. Ka karakia ia ki nga atua i konei. Katahi ka karanga, "Te fcoroa e kawea au kiuta." Kihai rongo tera. Ka karaga ake "Karoro e ! kawea au kiuta !" kihai rongo. "Te kawau e ! kawea au kiuta." Kihai rongo mai. Nga manu katoa kihai i mahue i a ia te karanga kia kawea ia kiuta, a kihai i rongo. Ka karanga ia ki nga ngohi o te moana, kihai i rongo, ko te ika moana anake i rongo ki a ia He tupuna ki a ia, he mokaikai na Tinirau, te rangatira nui o te ao katoa. I taua kupukau"E te tohora kawea an kiuta!" inamata! kua rongo mai te tohora, kua awhi atu ki tona taha, ka eke atu ia ki runsca, ka kawea kiuta. Ka hoe te tuakana, ka tae kiuta, ka puta mai te wahine, kua ngaro te tane, ka patai mai "Keihea tou teina ?" Ka ki atu te tangata ra "kei runga kei era waka." Ka mahara te wahine ra, e ! kua mate, kua tae te puaroha ki a ia. Hoki ana te wahine ra kite whare tangi ai. No te ahiahi ka haere atu te tangata ra kite wahine, ka karanga atu, "Heneitekakara, toia te papa " Ka karanga atu te wahine ra, "Waiho ra kia tangihia, Tetalii tangi mo to teina, E roa ano te tau ki a koe— E Tuteamoamo !" E keri ana te wahine ra i roto i te whare i tetahi putanga, ka to nga hope te oneone. Muri iho ka karanga ano, "Heneitekakara, toia te papa." Ka mea ake ano te wahine ra, "Waiho ra kia tangihia, Tetahi tangi mo tou teina E roa ano ko te tau ki a koe, — E Tuteamoamo !" Ka to nga kaki te oneone kite wahine ra. Muri iho ka karanga te tangata kahore i oho mai te reo, wahi rawa ake te tangata ra i te whare aue ! kahore kau. Ka puta te wahine ra, ka haere i te mutunga tai, ki tc balia liaere i tona hoa, kua mate ke ki

tona whakaaro, ka rapu tcra i te tinana, i nga wheua. | Ka kite te wahine ra ite toroa ka karanga atu, "Kahore he popopopo mea e tataka mai na ?" Ka mea atu e te toroa, "Kahore." Ka kite ia i te Kawau, i te karoro, i te tini o nga rnanu, i Dga ika katoa o te moana, ka karanga atu, "Kahore he popopopo rakau e tataka mai na?'' Ka ki ake ratou '"Kahore matou i kite." Ka kite ia i te tohora, ka karanga atu ano i taua karanga ana, ka karanga te tohora, "Tena kei uta." Ka haere atu te wahine ra kite wahi i tohungia mai, rokohanga atu e noho ana. Tika atu ka tuohu, ka tangi. Ka mutu te tangata ra raua ko te wahine te tangi, ka mca a Waihuka"Ka haere taua ki tekaiuga." Haere ana te tokorua ra, tae noa kite whare, tangi puku ana raua, ka mutu te taugi. Ka heru te tangata nei i a ia, tango mai te hou, mete kahu kiwi, ka mau kite hani, ka whakatu i roto ite whare. Whakatu nei, a, ka ki atu ki te wahine. "E pai ana taku rakau ?" Ano ko te wahine "E pai ana " Ka mahue te taiaha, ka mau kite mercmere, ka ki atu kite wahine "E pai ana au ?" Ano ko to wahine " Whakarerea tena rakau au." Ka mau i konei ki to kotiata, ka mea atu ki tana wahine "Titiro mai ; e pai ana au?" Ka mea atu te wahine "Kahore, e kino ana." Ka mau i konei kite paraoa'poto, kite huata mete tini ote patu, ka mea atu kite wahine "E pai ana taku hapai Ano ko te wahine, "Kahore; ka mate koe.'' Ka hokia i konei ki taua maipi, i raro ano i te whenua te taiaha ka wiri te rau, ka ki ake a Eleneitekakara, "Katahi ano koe ka tau, kia pena ki to tuakana aienei ka hinga, ka mate." I te maruahiahi, ka puta ake a Tuteamoamo, a ka karanga atu kite wahine o tona teina, "Heneitekakara, toia, te papa, toia te papa." Ano ko Heneitekakara, "Tomo mai ra e Tuteamoamo." Haere kau atu te tangata ra ka reia mai e te teina, inamata! pororere te matenga i te teina, takoto ana. Na, ko te mutunga tenei.