NGAMOTU.
No te Weneri, te 11 o nga ra o honue'a, 1854, ka tae mai etahi o nga reogaura o Ngauwn ki a te Kupa, e kawe mai ana i la ratou pukapuka poroporoaki ki a Kawana Kerei (Sir George fJrev) i tiihitiihi i i le huiliuingao nga tangata o Ngatiawa i Ilneivaka. i le 28 o ngara o Tilieniii 1803. Ko uga tangata euei nana i kau-e mai (ana pukapuka ki a te Kiipi, arn, ko ltawiri Waiann, ko Iharaira le Tuki. ko Ranii-ra Ngaere, ko ir 'l'alinna I'apaivaka, ko te Waka Nuaru, ko Wiremu te Ahoalto, ko i;v tanga'a, ko ia I nj.'ila, rnkohanga e ratoii i reira. a Tare I'araoue, te tino kai whakarileri'e o Nn Paromata, a le Koeli, Aliuila, a Hare tuakani, raua ko te leina, u te Paraili, te lino kai whakawn, ma era am rauualira pakelia.
Ruprke katoa nsa tangata, ki tu mai ko Uaiviii Waiaiia, koreM ana i nga tikang i papai kaloa a Kaivana Kerci, i orn ni Niu Tireni i nga rangi n te kino, o lo In-, korero ana i te tika n te pukapuka e men ana na le aroli i o Ngatiaiva i Uikua a Ponrke, a W'hakaiu, a \\ haugaiiui, a Ngamulu, ki nga pnkrha. K liara i (e uiea haerc una mai n-ja pikelia ki ana ualii, na le Aliaiva ratnu i kiikiime i u ai. Kalmre lie lie o re pnk pnka, lio e r.nv.i. K pii ana ma e ia alu ini ma Ngalitoa, ma Ngaliraukaiva e uhakaaln i to rainu nr.iha ki a Kaivana, kei te kitea pea nga Ima o to ratou arolia ki nsa pakelia. - Otira e kore c kitea lie arolia ole Maori ki a rite ki to Aliwa arolia. Tukua pai:ia a Poneke, a Whakatu, o Wliaiiganni, a pai kan te honiaitangc i ana wahic te Aliawii,nuiri iho k a lie. oliia eliata i te Atiaw.i, pai tuuti tana ivliakaaro kite pakelia. lliuti ano la kaingi kiliai i poke i te lie, k > N'gaiuolu anake. ko te kaingn 11 Ngitiawa, me penei lioki lie mo talon a inuri nei, ake, ake, ake, ake. Oliia, kovtai i liua aie nolio pai talon ? kna iiiototutou matra ]>ai, ko wai ka kite i te tangaia e pnta lion in li hri Kaivana, ko ivai lioki ka moliio ki tana Otira. kei le Aiua te ivliakaaro motatoii. Mo litiro tonti latoii kio taluti lioa nnilia ki nga kaiuliakaua ki ngi rangatira pakelia, kei tuka talon ki to he. Ka iniilii, ka wliakafika ko tc Wak.i, k'> te 'l'uki, ko Hauiera, ivliakari.e ana i ana korero ano. Ileoi, tu ma' ana a to Taliana me tana korero, lie oli ano ko nga ki-pn a Kaiviii, kaliore lie kupu ke aln, ka imilii, ka'ahi ka tac kite pukapuka lio alu ana ki a te kup>, me 10 tainlia lioki. K-italii kaivliakatika m.ii a le Kupa, koreio ana i te puknpul-a a nga rangatira Maori, a, ka oti : mutu marire te korero'anga i tc pukapuka, katnhi ka waiataria e nga tangata to ralon nci ivaiata ; ka mutu te ivaiata ka koieto ate Kupu. " K lioa ma, e te uliar.au, k.iluirc lie kupu maku ki a koulou, liei ulu mo nga keaero o te pukapuka nei ; ma Kaivana ami ana korero. Me i kitea lona kanolii e latou, ka korero talii tatou, lie iMangai, lie Mm ai. Ko leira rngoni aie koutou on i kupu arolia. ona miliinga mai ki a tatou. Ko tenei. aliakoa ro tuna tinana I a tatou, tenei ano tona ivaiena te nolio nei i ona tamariki. Aliakoa kei taivliili in, e man ioiiii tona tikanga c kore e maliue ; inn lioki ko to likanga ia a re Kuiui, o nga pakelia lioki o Ingiraiigi. Aliakoa | uta mai lie Kaivana ko mo tatou, ko tuna alio. Kei tc lika le kupu o te pukapuka e mea ana kiano to tatou taone i poke noa i te he, a, ma tatou ia te ivliakaaro ki a penei timu i ni;aivii e liaere ake. n«-i Tiliro ki Taranaki, e tu mai ana, e tapu ana, me le taone lioki e tapu ana auo, t ipu tonu ta tatotl maunga, me to talou kaiuga, ema lonu ana ano. Kia penei he kupu ma tatou i n.;a rangi e liaeie ake nei. Nana ka rere mai te lie ki a latnii. ko tatou ano tenei ; oliia c kore e tupu te kino i a tatou. Ileoi ano taku korera ka mutu. Maku e ngarc alu to koutou nei pnkapuka ki a Kaivara, me he inoa kin h.iki raiva ia ki tona ivlienua ki Ingaraugi, ma te kaipukc e kaive ake ki a ia. Maku lioki te kupu ki nga rangatira o Akarana kia taia to koutou pukapuka kite nupepa hei lirohanga mo te lofcomaka. K* mutu onei tiknnga ikonei.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18540126.2.24
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume VI, Issue 153, 26 January 1854, Page 4
Word count
Tapeke kupu
802NGAMOTU. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume VI, Issue 153, 26 January 1854, Page 4
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.