TE TAHURITANGA O TE AMAHONA HE KAIPUKE MAMAHA.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume IV, Issue 95, 12 August 1852, Page 2

TE TAHURITANGA O TE AMAHONA HE KAIPUKE MAMAHA.

Te Korero o Tua mea (He roanga no tera kua taia.) I te tuarua o aku ekenga ki runga kite papa takatakahi ka whakaaro au kia peke ki te wai, kia kuu atu kite poti tutata mai. I tu an i reira, matakitaki ana au kite maia rawa o Pene llaimonakitana whaka inanawamii hold. I kitca lioki te main o etahi o nga apilia o Pene Ilaimona mete maia lioki o nga kauhoe. I mea ratou kite lineitinei i tc alii, te taea lioki.

Kaliorc lioki ra i taea, tc whakaora otalii o nga langata. Ki (c mea i ora atu telalii o nga poti karewa, tc kiki ra noi, kei ~et>elalii tangala ki tc kaliorc era, e moa ana au, licoi nci nga langala i ora mai i a to Ainahoua, ko matou, i whakauria mai liei ki I'iriinala ito Turei. Ki le pono tena, 51 o nga laligala i ora mai i ana langala lini i rere alii i Ingarangi i tc muri awatea o tc Parairei i ruuga i tana puke. Ko au ia to pononga, Ko llopata Niiiiiiona. KI TK KAI TUIIITI'III O TE NUPKPA KOItERO ATA. Ekoro—Kalahi ano au ka u atu ki lugarangi, no kona, kalalii ano ka tika tc korcro alu i aku moa i kite ai i tc wcranga ole Atnahona. Ji hialiia pu ana nil kia liolioro ala laku knpu ki nga tungata ote Ami' ; ri c ligaro nci.

Ko an pea tc tangala' i te wiiakamulunga i ckc alii kite papa lakalakalii, I laua walii c tiikmukiia ana nga poli; ko elalii o nga poli, kua lain ki tc nioana i tora walii. I laku lurauga ki rcira, liui alu le poroiaru, c iiikuiukua ana nga poti o te puke, ileiahi i idalii laiii o laua puke ra. Miiri lata ilio ka rougo au i tc kupu o Kapene Ilaimona, "Tukua to poti karewa o te talia runi ki le nioana." Ka olio ake tetahi, " Kua wcra ia ito alii." I taku haerenga alu ki le litiro eka ana le poli. No konei Ua karanga 1c raugatira kia tukua tc poli karewa o tc (alia hail. Ka karanga ano tolahi, "Ivualoroi tc ahi." Kiliai au i litiro alu ki le weranga o nga poti karewa erua, ka men tonu an kia oina alu ra, ka loro atu taku ringa kite whakaheke, i mea au, ka lain telalii o nga poli ki le wai, uiepekcaluau ki roto kei wliu ora. Ka man au ki le wliakahcke, ka iiikiitukii inu kite poti, otirn, kiliai i tae ilio ki tc poli, laka ana au ki le wai. Ka wliiua mai laua poli c te ngaru, ka loro alu au, a, ka eke ki runga. I leiiei walii e rere ana le lima liolioro Innn, i muri holrfi to liau; kiliai wlicau ka nialiue inaiia ki muri. I laku liokenga alu kite poli, cln ana le raugatira, mete kaulioe ite lia. I kite alu lioki au i a Te Wapaione e haerere ana, lie mea kakaliu ano tera, roaroa ilio ka tae ki telalii o nga poli karewa. Muri ilio, ka litiro atu au, ka kile atn i a Te Wapatouc ka tae, atu ki le Cilia <1 le raugatira raua ko le kauhoe. Ko toku iniitungn kiteiign lena i a raiuu. I tana walii i rcira ano elalii laugata ; i meaau he a|iihu auo i rcira e lu ana i roto i a ralou me le koura i lo polae. Muringii ilio, ka warea au kite hanga i nga mea mo to matou poli, a, awlie liaora noa ;ka litiro alu ano au kite puke ra, kaliorc kau he tangala i kilea alu, i te papa lakalakalii, lokorua lokotoru ra nei i ruuga i le iigongohau c nolio ana; ko le kapura kua puia kite ihu, kite kei. li tere pa]iac ana tc lima ra i tenci walii, anga tonu mai ki a nialon, Ima noa an, ka tolohu i laua puke. Ite talia liau le puke ra, me le mea ka pula te paoa Ui a malou. liolioro te laka ole liau anga kisnnu leiliu o lepuke ra, waloa ana maua. Ka hoc matou i koni'i, kiliai i roa ka ngaro atu tc riu, me le aliua kaipuke 1c mea (; kilea alu ana ko to iniira i runga ake ole puke ra, uic teuuira o nga talia. Klorn nga haora i muri illtr walii, ka paku mo tc liaruru pu ni.'i. Ki toku whakaaro ake, ki nga inoa a te laugata i rangona c ahau, e maliara ana au, le'uei auo elalii poli i ora mai i le puke ra. IJtorii nga poli i kilo atu au ka tawhili alu i le pukeYa ; i mea au, eloru alu poli L ora. Ko nga langala o runga e pera pe|L mo matou, e hoe am i nuia ole liau, tif ckore pea ratou c kile i telakauga o Ki hau, i te 3 o nga haora, ka rero tonu, mo le kaipuke, ka anga tonu kite rercmona. No le mea kaliorc i inntnuria te lakanga o tola ki te tuaraki, ka ahu whaka tc walii c karawliina ra, a, u rawa eke ki nga talialaha o Taniora. • / Ki toku wkakaaro, ko tc raugatira, me elalii alu langala i nolio ki runga ki le papa lakalakalii c'kohikohi ana i le rakau liei kaupapa mo ralou kia puia ai, ki tc kaliorc c taea te poli karewa o letnhi talia o to puke. I whakaaro ai aliau ki tenei, naku auo elalii mea i kawe ki le kei mo tana kaupapa i inua atu o toku ekenga ki tc poti. Ko au, Ko llktamka Ki.m. vr 5!) Iluarahi Paka, Te -Marae o Korowcl f.