KO TE KARERE MAORI. Akarana, Akuhata 12, 1852.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume IV, Issue 95, 12 August 1852, Page 3

KO TE KARERE MAORI. Akarana, Akuhata 12, 1852.

Ko te "Moa" te puke u hou mai i Poi Hakena; ko ona rongo kawe mai i tawahi, e pai ana ki nga kai ngaki o Niu Tireui. E hira tenu ana te kohatu koura, a tere mai aim (ciini, (c nnaio i nga pito katoa o lo ao, ki ana wlii'ima kotira, ki le pnke ako i te roro o te wlicnua, mn kore ra nei o whiwhi ki to mea iuana. Maliue rukaruka lo ngaki o le. lini; kalioi'c lie o ma ratou ako, kahore hoki lie o ma nga nianuwliiri, ma nga mar titanium' (! " kantore mai nei." Kkoreo knkalia nga wlienua o l'oi Ilakoua kilo ngaki; ekore hoki o (alii le mauri i (era kai, o.te koura ; oroi kaloa lioki lo wlienua, lie mamao noa atu to uiiituuga mai. Ko llopa Taonc, o nolio male ana i to langata korc liei ngaki i ona wlienua. I nga whoiiua lulala ki (c pa o l'oi llak<?na, lie lini nga niara kua ngaro i te waipuko. Tore kaloa alu, nga kai o ana mara, mo nga rna kai o houangi, i ana waipuko iinnni, ho tini lioki nga langala i malo i ana paroro. Na, ko (o walii loiioi hoi maliinga mo Niu Tironi. Ko to wa lenei, o ngaki ai nga oka katoa o takoto kail ana. no to mea link 1 kenui to tun mo ana mea o maliia ana. Ngakia roroatia to Wiii, to Pare, lo Oli, lo Kiinga, to Kapana, to Karcti, to Koha, mo to Aniana. llanga, lo Paia, teTilii, lotoatc I'oaka, whakairia lo I'oaka whakapaoa. Ko onoi moa kaloa o liokoa ana, o pai ana nga litt), o kako ana; ko nga men anoonoi o ma nakonakohia o to Pakoha a nga ra o lakolo ake ni'i. lie tini nga mangai lioi purunga alu mo to kai, no koua, kia lara talon ki to ngaki kia ora ai. Wailioki, koi iiiuri auoto hiko, lie roa hoki to takiwa hiiamo o loro mai ai to tini ki onoi walii. ]|o tini ko nga kaipuko o Pirileito koi muri o roro mai ana, no la, no ia awa o lugaraugi, hialiia loiiu lo tangata kilo kawo mai i a ia ki onoi moana. 12 karauga ana nga langala whakaaro mo ako pcra lo whakaterokanga mai o tc langala ki l'oi Hakeim—me akc pouei me onoi o nolio mai uoi lo huuga liaero hou mai, me ako tc langala l;a lini oiicono ki l'oi Hakona. inc ora atu kanga o rcira. Mo mahara nga lioa Maori ki lonoi; —ko to mano tini o to langala o roro mai noi i lugaraugi, chara la ratou i to liaero mai ki lo ngaki wlienua, ki to rui, ki to hauhuki,

liiia atn, lie liaere nmi ki tc kcri i waenga taliora kite koliatu mona, lie rcrc porangi lioki (a ratoa ki tc rapu koura i era whenua. Kile mea, ka nui le utu ole wili otc oli, me era atu mea i cuci takiwa, mai raia, e loruloru ana te tangata iici kai, a, e toe ana nga mea i liauliakea o tauliou; —me lie mea o ralii ana le iiln i leiiei takiwa, ho peliea ra ina, lac atu ki tc lakiwa c lini ai tc tangala I'i nga wlienna i tarawalii alu o tatou? 110 peliea ra ua iti liaere nga niara o tawalii, ua. poto nga kai ngaki ki tc koralia arnarn ai, na waiiio kia tikiln ana nga whenua, kahoro lie :nealanga ki le huri, ki le ngaki? lie peliea ra, na langi nga kai kcri ki tc kai ma ralou, na tiliro ke ia ki, to oranga ma tanu " polio tiangoango tc aroaro? Waiiio tc tini, kia rere liaere ana, engari ko tatou o Niu Ti.ieni me main marie ki tc wlicnaa. Engari ano te ngaki kai, lie nialii tika tcra i (a ng a iwi e rere nei ki to liiakai, kite pororaru, ki le mate maori. Ko te liialii marie ki to wlienna, ho pai ia, 1110 tc linana, mo to wairna. Ko le kcringa koura, —hcalie ra nga painga e aim mai ana i tcra tako? Ji whakaaro ana malott ki tc talmri nga langala Maori ki le liaki kati, ki tc hanga pata, tilii lioki, he pai rawa tcra mo ratou. He mea whakawhairawa tcra i a ratou, ka holioro tc wliakalini nga kail, ka manakon.ikiohia a ratou pata, 1110 nga lihi, e nga lini whenua o Atareria. Ko nga wai-u ua kokoa atu tc pata, liei whangai 1110 nga kuao poaka kin holioro ai tc tupii; wailioki ki le pera nga kai ma ralou ka pai ako to kikokikopoakn, ka rere kc to alma, ka luiniaric. Ale ata whakaaro ratou ki cnci mea. Me langotango o malou kupu c nga kai tiliro nnpi'pa. Ivua riro mai nga rongo i Poi Ilakcno 110 nga pukapuka lac mai ki a matou no kona ka loliea alu kia maia ki tc ngaki. Kite inca, ka rongo nga tangata ki cnci akoranga, ka kite ralou i le whai rawa.