He Korero no tetahi Rangatira tae hou ki Ranoiaowhia.
Tena pea e pai etahi o nga kai-korero o to "Karere Maori" ki nga rongo kake haere o tera kainga whai rawa, o Rangiaowhia. Kotahi pea mano eka kua oti te ngaki; e ni iliia ana hoki tc nuingn atu o te whenua. IS ivliakaaraliia ana tctahi atu mira ki taua walii. Ko tc tini o tc tangata e paka!\a trmu ana ki tc ogfiki ivliciuia, me era atu malii tiki.
Ekore pea e malia nga tau ki muri nei, ka waiho a Runj-iaowhia hei whangai i Akarana ; ko te rua ia hei whakapapa mo te kai, hei oranga ma te nano tini. Kahore lioki he painga o Rangiaowhia i te rau atu ote kainga. Te mamao o tera kiiinga i ta laone nei, kotahi rau maero e rima te kau. Tino ngahuru nga maero o tera walii, ite nwa o Waipa. lie mea rnahi marire nga tangata o ia wahi i whiwhi ai ki le moni; ebara i te mea hoatu noa ki a ratou. Ano te ahua pai o tera kainga ; kihui te rau atu o te nohoanga tangata i rite ki tera. Kite tini atu o te kainga, e takitahi ana nga mara, takoto ke, takoto ke—tu puputu ana nga wliare pimi—takoto tiraha una te tokonvha. e moe ana etahi. e noho mangere ana etahi — tena ko Uanginowhia e nunui aua nga mara ; e tu pai ana- n;a whare ; e ahuwhenua nna nga tangata katoa, ano, he kainga Pakeha i Ingarangi. Ngangana mai ana te kopaki o te kanga ; tu ana nga kauika i runga i te wliata ; tupu ana te rakau hua i te talia o te whare ; a, ahua pai aua ite tirohanga atu. E liuri tonu ana te Mira ; e tangotangohi» tonutia ana te rakau patu-witi, te parau, mete ho. I te ata, i te ahialii ka ivhakatangihia te pere karakia kia huihui ai nga tangata kite wlmkapai kite Atua tapu mo ana painga; foiling# nga mnhi ako-—he teina tera no te whakapeno; a e haere tahi ana raua i roto ite ahuwhenua. Koa ana te ahua o nsft mata o nga tangata ; kihai i pera mete liunga e nolio kopipiri nna kite pa. Ekore ratou c whakaohoa e te whaiwhai ; ekore rntcu e male i te hia kai, i te knkahu kore. Kihai a ratou wahine i penei me nga inea noho kino o Akarana; ekore ano lioki nga tane o reirn e penei mete hunga 111 ihi itehe ote taone nei. Ko te ata haere o o ratou tikanga, ko te ahuwhenua kite mnhi nga mea c kake haere ai tera iwi. Ko nga koralia e paraia ana hei ngakinga kai; tupu ana te rangimaric i roto i a ratou ; whakanuia una te kai ma te m>ino ; a, waiho aua ta ratou mahi hei tauira mo te tokomahn ote tangata Maori, Ekore ianei e whakapaia enei tikanaa whakakake ? Na te malti wliaknuaua o nga Mihcncre i penei ai tenei iwi. Na nga Minita i ako nga nga tangata ki tenei, mea, ki tera mea, i tik.i ai nga mahi, —nga mahi whakatangata i a ratou. Ko tetahi o nga painga o Rangihaohia ko te kura mo nga lamariki. Ewhn te kau o npa tamariki o taua kura, he awhekahe nei ; ko tera Mihenere pai, ko Te Mokena te kaitiaki. Kihai i mea, kia oti noa iho tera mahi, lie tini nga mea i tangotangohia ka taea taua wahi. E iti ana te ulu mo te kai, mo te akoranga—erima ano pauna mo te tamaiti kotahi, i roto i te tau. Aliukoa poriro le tamaiti ka tukua ano ki reira. Kihai i mea, kia whakamahia kautia nga tamariki, kia uhakaititia te kai ma ratou ; ekore e mea, kia whakatupu kaumutua tckei mea, te tamariki; engari, he tikanga pii mo ratou. Ko te tikanga tenei mo nga tamariki o tain kurn ; ko te ako kite reo Pakeha, ko te ako kite vvaiata, ko te ako kite marie, ko te ako kite ahuwhenua, ko to ako kite whakapono. Ua mine mai aua tini tamariki kite waiata, kite inoi ki to ratou Kai-Hunjia—ua tirohia atu te ahua marie—ua tirohia te koa i roto i nga knnohi—ka pupu ake te nrolia, a, ka mea ake ngii whakanro, " Er dii te painga o enei tamariki e kahakina mai nei i te kino o te mano I" Mei tukua kia haerere noa, erahi te lie! Ka akona kite malatiranga ki le pai, lie nui nga painga e tiu iho ko a ratou i nga wa e haere ake nei, E mea ana au kia tini nga Rangiaowhia—kia tini nga kainga pera me tenei te kake, pera te ahuwhenua o nga tangata ; a, taro ake nei, kia kapi nga Motu o Niu Tireni i te kainga Maori—e pera pu ana me Uungiuowhia rongo nui.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18510508.2.16
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 4, Issue 62, 8 May 1851, Page 3
Word count
Tapeke kupu
803He Korero no tetahi Rangatira tae hou ki Ranoiaowhia. Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 4, Issue 62, 8 May 1851, Page 3
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in