KO TE KARERE MAORI. Akarana, Tihema 6, 1849.

Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 1, Issue 25, 6 December 1849, Page 1

KO TE KARERE MAORI. Akarana, Tihema 6, 1849.

He tini nga kaipuke rere atu i Akarana ki Kareponia i roto i nga marama UNKNOWN he tini hoki nga tangata o runga aua puke, he nui hoki te korerorero o te tangata mo teia wlicnua koura, —a, no te ntca c nui ana te korero mo taua wlientin, In'ahia noa tenei tangata, mo tera tangata, me tera tahgata Ida whiwlii ki uga ronrjo jtono mo •tnua walii rongo nui. Eliara i te mea, ko konei auake te heke ana ki aua walii; ko to iti, ko te rahi, ko te lumga rawa kore, ko te lumga what tnonga, o ia iwi o ia iwi, i nga wlicnua katoa o te ao ; ka u lie maiio, ka u he inano, a, kane ana to whenua i tc tini o te iwi. Ekore pea e pumau i tenci wnlii to korero mo tera whenua, no te mea hold he walii raruraru tera. He ra ano, ms ona rongo, ko tenei ra, me ona rongo a, he mea ano ko nga rongo i roto i te ra kotalii, poka ke tetalii, poka ke teta'.ii. Ko tetnhi rongo e mea ana e takoto noa ana te koura—eia, keri kau, ka taea. He rongo, nui tenei me pono ana, otira, he inano tini nga kai kcri; mo ia tangata i te ra kotahi, te kau ma ono tara hci utu mo nga kouai i roto i tc ra kotalii. Ekore tenei rongo e ata tika f kiario hoki i pumau noa. Ekore e kahore te koura mo te lumga keri; ekore ano lioki e taea te korero te nui o te koura o taua whenua; otira, e wliakanuia ana te rongo e te tangata; haunga ano nga rongo koura, otira, mo nga mea katoa. Ko te mea tena i wlmkuaro ai matou kia ata whukarongo kinga rongo tuku mai i taua whenua. Ko te rongo mo te koura e whnkanuia ana; ko nga rongo mate—nga rongo koliuru—■ uga rongo hiakui mete tini atu o te mea pouri. e wliakaitia ana e te tangata. Ko te moana lici rercnga ki liana Parahiko he roa ; he nui te utu mo te whakawliitinga ki reira, a, i te taenga ki reirn, \u nui te utu mo to whare, mo te kai, me era atu mea. Mo ta walii e tu ni teta'.ii walii whare, i roto i tc maraina ko!a!ii. he rail noa atu nga tara. He nui tc utu mo te malii, otira, ko te utu mo te kai me to whare he nut noa atu, haere rawaake ka titiro ki nga toetiga, e iti raw a ana. He nui to hau, lie nui te ua o tera wlicnua c meinga ana; no reira i pa ai to tini o te mate. " I te awatea" e ai tu t'jtahi tangata o reira, " mete mea tuna ora taku iinana i te ra ; i te po, te panga o te matao, walii iti kua mate." E rua, e torn rau maero te tawhiti o nga walii koura i te haerenga atu i liana Parahiko, Tae atu ki reira ka keri, a, ka ata te titiro te kai keri ki tenei walii oneonc, ki tenei walii, ka kitea te koura, a, ka kohia. E what titre ana aua kaikeri, ko te mea tera i iti ai te raruraru ki nga kainga. Ka kitea lie liara ki taua walii, ka kuraugatia uga tangata tek-iu ma rua hei whakawa, kotahi tangata t::~ muaki mo aua tekau ma rua. Kn kitea te liara o te tangata e whakaivakia ana, herea tonutia iho taua tangata liara, wl.akairi tonu atu ki runga kite inkati c tupn tata ana ki taua walii. Ko te korero mo tera whenua, ma nga tangata o reira ake e korero ; no te met ekore e ata tika nga kupu puta mai ki « matou, e rere mai ana hold una i runga i te ugutu o te tokomaha. te milii i te aiiiaua, i te riwai, i te witi, i te pare, i te koha, i te karett me era atu mea. E takoto noa ana enei, till cari enei, tena ko te rere kau ki Kaivponia ekore e kitea te tukunga ilio. Ho nui tc utu mo te riwai, mo te u:u'a:>a. m.) te huti heihei, mo te patn, mo te heiliei mo erameapenei. Me hemoa, e wliakuunia ana te wlmugai otc kau, mete po.tka, ho nga mea era hei kawe mai i t >. taoag.-i ki te tangata. He kainga pui a Niu Tirc.ii, lie kainga whai rawa me mahia ana e U

tangata; a, ko ngn koura o Karcponia ka open mai hi tenet walii o Niu Tiicui, ki nga walii katoa hoki o runga, J;i te moana Pounamu, kihea noa atu.