Ma Taua ma te Maori e hanga kua hoha noa atu nga korero o te mea a Hone Heke. He ahakoa—ko te rau ote Iwi kia rongo kau i nga tikanga e kake ai ranei i te wahi ranei .e pokaikaha ai te Tangata Tutu o Ngapuhi—E takoto ake nei hetirohanga ma Taua ma te hunga noho marie. Noho nei—Noho nei mete whakaro a Heke ki nga taki ate Marikena—a te Iwi i karangatia hei awhi mona.—E hara ite tino tangata—he mea poka noa ake te korero e nga Pakeha o te" Wahapu. I penei hoki pea ianei nga mea mai ki a ia ki a Heke—e—- " E ai te mea e kakaha to Whainga, tenei taku kaipuke ka rere kei tawahi kei te hoko mai i .etahi Paura."—Whakarongo ana pea te tangata nei mete koa ote ngakau—ehara! tupu tonu—kihai i wheau ka toro mai ko te ringa o te Tupuna o Kawiti—heoi ano~ko te nuinea i nui ai— Homai hoki e terald a te Kapotai-turanga —a—tohu aua—E toru rau topu, wahia e ono, ki ake mo te whawhai kau kite Pakeha—titiro ana te Mihinare ke kino nui—kei runga tena aTe "Wiremu, aTe Kepa, a Te Reweti, a Te Ropiha, a Te Waka Nene, a Tareha, a Te Awa, a wai Rangatira, mo te pai tonu, mo te Atawai kite Pakeha, E hua e nga.vari tetahi wahi kia nohinohi—Ara i nonoho -ehara
ka tino kawea e te Taua ki Kororareka. Nohoia mai e te Pakeha kotahi rau topu — ko tera ki a Heke i ngare kia kawea awateatia—ka tapa ano ko te Tupuna ko Kawiti takahia a potia—lieoi ano—kihai ao te ra ka tu e kekere ana—e torn ano tekau takitahi o te Pakeha i turia ai nsra rau e rua o Kawiti. E rua tino takirihanga o Te Maori—tangohia ake e te Pakeha ko te whanau a Kawiti mate rawa—tangohia atu e te Taua ko te Rangatira o te Manuao kihai ata mate. Ko nga mea Rangatira anei—ko -ehinu o nga Pu ate Taua i riro ite Pakeha. Waiho iho ko te rakau iringa kara ma tera ki Kaikohe kia Hone Heke. Ehara ite mea he mea tango—a—whawhai—kihai hoki i tangi Nga Pu—he mea noho maori noa iho te Pa o te Hoia i Maiki eTe Taua—ko nga Pakeha koa kua riro noa atu ki waho noho ke ai—waiho ki muri he Pa taea mo Heke. Mate iho ikonei ko te Mokopuna a te Waka raua ko Patuone: na tenei kite Taua—auaka te hikakatia e te Pakeha; ko te kaumatua kore hoki, penei ahakoaitite Pakeha, haere ana tera kite Taua ka watl. Akuanei ka wehi tenei ki a Heke i te kai whanga mai mona a te Waimate raua ko Hokianga. Heoti ano—ko te unga tonutanga mai o te kaipuke Marikena-lie Manuao—katahi
ka pa atu te karanga a Heke kite Rangatira. " E hoa mau a Pewairangi ne ? Katahi tera te Rangatira o te Manuao ka ki mai. E la, e Heke—kahore tonu ahau e pai ki to kainga—kahore he kino a toku Iwi a Marikena kite Pakeha o Ingarangi—e ata Noho ana te Pakeha o to Wenua ka murua maoritia e to Tupuna e Kawiti—e ai te mea, e tahuri koe kite Pakeha ote tahataha ka tino rin Taua, —Nana,—Ekore koe e hira ake i tena Iwi i Ingarangi—tona Iwi Nui—he mano tini waibio—Nau koe ka tohe kite tutu—ina-ko to Ngaronga e Ngaro ai koe—a koe anake ano ia hoki te tongata tutu." Heoti ano—wakarongo tonu pea te Tawiti nei, ko te tirio rarunga i raru ai hore he kupu,—kihai hamumu te Waha.—Ko Nga Paura ma Heke tangohia ake e te Rangatira o te'Manuao. E tama ma kite rapu ake ate Ngakau, he ra tahi tonu ma tenei tu tangata—lna'ra, moe iho nga Tohunga o Ngapuhi he ra tahi tonu—Ma te Tai epari mai nei ka he ai te Ma.nawa o te Iwi tutu—koia— " Ki ake tenei Rangatira he mea pai—kia ahatia tana Mahi e tenei mea e te Tutua—heoi.te mea ma te Kuware, he tangotango i te oneone hei tanu Riwai hoko poro tupeka" --ko Nga Ahuareka anei a te ata Noho raua ko te Rangimarie—tenako "Kaikohe" raua ko "Taumarere"—he tuohu pea ma tena Iwi ate Makariri—ka whai hoa takaro hoki ki taua Taonga i hiahiatia Nuitia ai e la. Ko etahi Pbro Tupeka mana e hanga pea kite Rarauhe, ekore hoki te kaipuke e tata atu ki "Taumarere" i te araing:a mai e te Manuao. Waiho ma tenei mea ma te Kuware te —Atanoho—Ahakoa ko te tata kau atu ki te Pakeha—Aue! taku Ariki e te Kawana e ! Taku Matua ete Pakeha i wakatupuria ai ahau i Rangatira ai a Nui Tireni!
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18450401.2.2
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 4, Issue 4, 1 April 1845, Page 13
Word count
Tapeke kupu
775Untitled Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 4, Issue 4, 1 April 1845, Page 13
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.