(Ko te haerenga o te Karaka, i timata i te Nuipepa o Mei.)
I tera Nuipepa, ka wakamutu nga korero a te Karaka i te houhanga rongo; na, ka hoki, po tahi ka tae ki Kaihu, kite kainga o Parore, moe ana matou i reira, ka tukua te kai ki a matou, ka mutu, inamata, kua timata maua ko Parore kite korero kite maminga o nga Pakeha, ki to ratou pokanoa te riri ki nga tangata maori, kite he o te hoko, a-wakarite-rite ana maua, a "Waenganui po noa ka mutu, ka moe, ko te roa koa o to maua aranga na ka peehi ta Rangihoa ehara ngongoro kau ana. Kotahi ano tino he i hopukia e au, koia tenei, e wakarongo tonu ana a e wakapono ana hoki, kite horihori o nga tangata tinihanga wakateka hoki, e wakakahoretia ana te korero pono a nga Pakeha pai, no reira ka oho tonu ai te ngakau i te mahi korero teka hoki, ka mahi ra te arero i tana mahi i te teka—me te tini noa atu o nga korero i wakakino ai te Kawana, mete tini o ona hoa
rangatira katoa. Ite ata, kai marire ana, ka mutu te kai, i reira i Kaihu, ka maranga, haere tonu i te ngahere kaukau haere ai i te wai a-Opanaki, ka eke ki Ngangutu, ka haere a-Te Ngoiere a-ka marere ki Waikara, ka po, moe ana i reira, ao ake te ra ka haere i te one—Waipona, te Tiheru, te Koutu, o he, hea ake, hea ake Waimaraaku, hea ake, hea ake, a tae rawa kite wahapu o Hokianga kite ware o te Meira te Mihanere, moe ana i reira, i te ata ka haere au ki a Rangatira te tino Rangatira o Pakanae, ka korero maua i te mahi o Waitemata, o te Kawana, i te tini noa o nga Pakeha, te tikanga o te wakawakanga o te kai wakawa hoki, vakaae ana ratou katoa ki ta te kawana tikanga; korero ana matou ki te tupato noa o nga Pakeha o Pewairani kite tangata maori, mete kupu pai o nga rangatira katoa ki a te Kawana ki nga pakeha hoki, a—roa rawa te korerotanga; ka mutu ka hoki au kite whare o te Meira, ka kai, e tika ana hoki te tai ka
hoe matou ki Waihou, te kainga o Papahia, pono atu matou ko Papahia e takoto ana, e turorotia ana, otiia kua kahore te Icaha o te mate, ka matutu kau/ kihai i roa to> matou nohoanga, e timu ana te tai, koia te roa ai; ka ui mai a Papahia kite pukapuka i tuhituhia e ia ki a te Kawana ka mea mai ko tana whakaaro. pu ano tenei i te pukapuka ki a te Kawana nei, kotahi mea i pouri ai tana ngakau, ko te tahaetanga o te hoko, i mea mai ia me korero ki a te Kawana, kia topoa he kaipufee whai taonga kia hokoa nga rakau o Hokiaiiiga; heoti, ka hoki matou kite whare o te Meira; po noa, ka u to matou poti, moe ana i reira ao ake ka tapu, otiia he tangata noho noa nga tangata o Pakanae, kahore he karakia, kahore he kura, € noho kuware ana, ahakoa tata : p;ii te kainga o te Mihiiiare, kihai rawa tetahi i mahara mai kite karakia, € noho pouri ana, e noho mokemoke ana, ta te mea, kahore he karakia, kahore he whakaaro kite Atua. He karakia Pakeha ano, otiia kahore he karakia maori, ao ake te ra, ka;, hoe ■ matou ki - Mangungu, te kainga o te Rppiha, ahiahi noa, ka u matou, po wha i noho ai ahau ki reira, a-—hoe ana maua ko te Ropiha. kite tini o nga kainga, kia kite i nga. rangatira ; maori katoa, kia whakarongo ki a r&tou nei kt>rero, kite whakariterite nga .mea he i roto i a ratou, a kia whakakahoretia nga korero liino katoa ki a te Kawana, na te tini o nga Pakeha i wakahe i te tangata maori, i mea ratou," I haere
mai ia kite tango noa i o ratou kainga, i o ratou kauri, a kia whakataurekarekatia nga tangata maori katoae Pa, he horihori ta ratou torero, ko tehea te kainga i tangohia noatia ? nonahea te kupu kite tangata maori kia kati te tua i te kauri ? kia wakamutu te hoko i te kani ra- ' kau ? e hara i a te Kawana, na, ratou na nga Pakeha tenei kupu, kia kino ai koutou ki a ia, e mea ana matou, kati te whakarongo ki a ratou kupu he, kei mea koutou he aroha tenei ki a koutou, kahore, he.kupu whakamate tena kia koutou katoa; tena ko tenei e. hiahia ana a te Kawana, me to tatou Kuini, kia tupu tahi, kia kaua ai koutou e noho. hei kai mahi, hei pononga mo nga Pakeha, otira kia ngakia to koutou whenua kia hoko ai i nga riwai, i nga kaanga, i nga aha, , i nga aha noa, e tupu nei i te whenua; e. hiahia ana to koutou hoa kia rite koutou ki nga Pakeha pai; kia whai rawa koutou, kia whiwhi kite Hoiho, kite Kau, kite Hipi, kia hanga etahi whare papa, kia taiepatia nga mara, kia ngakia he kari, a kia whakakakahuria kite kakahu pai; kia mahara, kia kaua ai tatou e noho he ture ke, otira hei iwi tahi tatou katoa,; kpia ka tonoa ai etahi hoa wakarite kia koutou kia wakautia mariretia nga mea he i roto i a koutou. Ka pau te haere kite tini o nga kainga ki. Mangarauka, ki Waima, ki Waihou, ka mutu te korero i aku kor6ro kia te Waka ki a Patudne, ki a te a kite tini noa atu o nga rangatira o Hokianga,- ka haere ahau i Mangu-
ngu kite Waimate, te tino kainga 6 Ngapuhi. | (A tera Ntiipepa, ha korero alu.J f
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/MMTKM18420601.2.2
Bibliographic details
Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 1, Issue 6, 1 June 1842, Page 23
Word Count
972(Ko te haerenga o te Karaka, i timata i te Nuipepa o Mei.) Maori Messenger : Te Karere Maori, Volume 1, Issue 6, 1 June 1842, Page 23
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.