TE RETA A NGA MEMA MAORI.

Matuhi, Volume II, Issue 104, 27 September 1905, Page 5

TE RETA A NGA MEMA MAORI.

I enei ra ka hori ake nei ka tukua atu e Hone Heke, e Tame Parata, e Wi Pere ta ratou Pukapuka kite Pirimia, mo runga i te ahua o te aronga o te Ture Whenua Maori, koia tenei e whai ake nei:—

1. Kua nui noa atu nga whenua kei te Kawanatanga e puta atia lie painga, na runga nei i te aronga u nga ture tuatahi kite iwi maori. A, o roto ite ono tekau ma whitu miriona eka, e wha ano nga miriona kei te iwi maori, hei oranga mo ratou. '2. Kua tino kaha atu te iwi pakeha ki nga huarahi katoai rungai te aronga o te ture tahito, a, i hokona atu nei te nuinga o Niu Tireni mo te moni paku, mo te moni kore noaiho, hei whakanohonoho kite tangata. 3. Ahakoa te ahua o te whakakoranga i te iwi maori ki nga tikanga kura i mua, kaore ano kia ngaro ia ratau nga tikanga maori, me te ahua ote iwi,a, e hara, ite mea no waho, kaore he me tupu, mai i roto, a, na aua tikanga nei ratau i arai.

4. Kei te uuau tonu ia ratau tenei tikanga te haere atu i tetahi takiwa, ki tetaln takiwa.

5. Ko nga moni o nga whenua i hokona atu nei e nga maori, i wliakapaua ki nga ahua kai katoa, i mauria mai nei e te iwi pakeha, 6. Mehemea kite tangohia tonutia nga whenna maori, ara, te toenga 0 nga whenua maori, e takahi ana tena 1 nga tikanga l puahltia e te Paremata, i te. tau 1900, i kiia ai kia whakamutua te hoko i nga whenua maori, a ka kitea nga mano tangata o te iwi maori kaore he whenua, a tena e pa he raruraru kite Kawanatanga. 7. Ahakoa ka nui nga whenua o te

Hvi uiaori kei te takoto noa iho, e hara i te mea tika kia whakahetia te iwi maori mo runga i tena take. 8. Ko te rereketangai waenganui i nga whenua maori me nga wheuua pakeha ko tenei, (1.) i roto i nga wheuua pakeha, kotahi tokorua tokotoru ranei, te hunga nona taua whenua, (2.) Ko nga wheuua maori he nui atu nga tangata kei roto i aua poraka, e tae ana ki tc 400 mete 500 mete 1,000, tangata te inaha.

9. Kaua nga whenua maori e tangohia hei whakanohonoho kite tangata, engari me whakatuhera nga huarahi tango moni kite iwi maori, i runga i te Ture Tuku Moni ki nga kai noho whenua, a, me rite ano nga tikanga e pa kite iwi maori, me nga tikanga e pa nei kite iwi pakeha. 10. Me tuku he moni ki nga maori kua whiwhi ki nga "Taitara" mo o ratou whenua, kia tahuri ratou kite whakamahi i o ratou whenua. No te mea ko te take i takoto kino ai o ratou whenua, he kore huarahi moni, ma te moni anake ka taea ai enei tu huarahi. 11. Ko te tangata maori nona ake tona whenua, e ahei ana ia kite timata i te whakamahi i tona whenua. 12. Ko nga mano tangata i roto i etahi poraka whenua, e kore nei e taea te wehewelie, me whakatu e ratou e'„ahi o ratou hei kotniti whakahaere i to ratou whenua ara, kia tokorima nga tnema mo taua komiti. (He mea tango mai i te Auckland Weekly news).