FIJI NEWS

Mana (Auckland), Volume 1, Issue 11, 24 November 1977, Page 8

FIJI NEWS

A osodrigi na rumu levu na Governors Suite e na Otela na South Pacific e na Siga Tabu, na i ka 16 ni Okotopa sa dromu, ni ra sa tadu yani na vulagi duikaikai ki na soqo levu ni veivakamarautaki me vakananumi kina, na i ka vitu ni yabaki ni nona Tu Galala se Tu Vakaikoya na Matanitu ko Viti. E rauta e ra lewe 300 na sureti ka ra a yacoyaco yani mai na veikoro lelevu e na Yanuyanu na Tokalau (North Island), me tekivu sara mai Kaitaia e na mata ni tokalau lutu ki Weligitoni e na mata ni ceva.

A -vakakalougatataki mai lomalagi na i loku ni soqoni ka soli mai na kena draki. Draki malumu ka sega so ni batabata ka veiganiti dina ga kei na soqoni ni veivakananumi lagilagi oqo. E na dua na nona vosa ni veikidavaki na manidia ni tabani Valenivolavola ni Saravanua kei Viti e Niu Siladi, ko Mr Bill Raikuna, a kaya vaka oqo ko koya, “E ka ni marau ka rui doka dina sara vei au na nomuni yalo ni veinanumi kei na veilomani vakaveiwekani ko ni vakaraitaka vei au e na nomuni tiko e na soqoni oqo edaidai. Ki vei kemuni kece na yaco mai Tokoroa, Weligitoni kei na veiyasai Aotearoa, au vakavinavinaka vakalevu sara vei kemuni e na dei ni nomuni veinanumi kei na yalo dina ki na vanua ko Viti.” A vakacaucautaka talega, ko Mr Raikuna, na nodra dui i tavi bibi na lewe ni nona Valenivolavola ni Saravanua, ka vakavuna kina na kena vakayacori rawa vakavinaka na soqoni ni vakananumi ko ya. E a vakacabora na i cabocabo ni i nuinui vinaka ki vua na Randai ko Mr Tony Moore, ka a lewe ni bose lawa tu mai Viti e liu. A vosa talega ko Mr Bruce Kerkham, e dua vei iratou na lewe ni i soqosoqo na New Zealand-Fiji Society ka kaya; “na noda duavata edaidai e baleta ga ni eda na Duikaikai ni vanua ko Viti (Fiji Islanders). Eda sega ni i taukei ni vanua ko Viti, ia, kevaka ko Kai Valagi, Kai Idia se Kai cava, eda duavata e na veigauna kece e na noda yalo dina ka dei ki na noda vanua ko Viti.’’ E ka ni matalau ka rairai

totoka sara na duiroka ni nodra bulasote e so na turaga kei na nodra vinivo mumu se tabana na marama e so ka ra a tiko e na soqo ko ya. E ra lewe levu cake ga na Valagi ka ni e so vei ira oqori e ra a vakaitavi talega, e na kena vakavinavinakataki kei na kena vakatoroicaketaki ni vanua ko Viti.

E levu na duimataqali kakana vakavalagi kanakana vinaka kei na kena dui i coi ka a vakarautaka na otela na South Pacific, me kedra vakasigalevu na turaga kei na marama, ka lako vata tiko vakavinaka kei na waini, bia kei na yagona ni Vavalagi tale e so. Vakavoutaki na veikilai ni ra sa sota vakaveiwekani na Duikaikai ka drodro talega na wai ni mata e so e na levu ni nddra yalomamarau, ka ni vuqa vei ira e ra veikilai vakavinaka sara ka so e ra i lala vinaka sara e liu e na veimataqali lasa.

A tinia na soqoni lagilagi ka vakaturaga oqo, ko Mr Raikuna, e na nona vosa ni vakamoce, ka nuitaka ka masulaka talega ko koya kevaka e vakabalavutaki na bula, eda na sota bula vinaka tale e na yabaki ka tu mai (1978). Oqo na yacadra e so na turaga kei na marama i taukei mai Viti kei Rotuma ka e ra a tiko e na soqo ko ya. Mai Viti, Dr kei Mrs J. Pareti, Mrs B. Raikuna, Mr Tuia Jope, Mesdames Tinai Hancock, Roma Elliott, B. Jobson, Tinai Paterson, Dr Joseph Taka kei Mr Satini Mataika. Mai Rotuma, Mrs Vera Gemmell, Mr T. Maragfo’ou, Mrs Kaurasi Gibson, Mr Charles Cornish, Mr kei Mrs Paul Hansen, Mrs Lily Reid kei Miss Sovika lagi.