Te Whaimana ote Puru Ripine.
Kei te mohio katoa nga tangata Maori ki nga pai o roto i tenei mahi i te Puru Ripine. Heaha ra nga pai? Ko nga pai enei, e kite ano te tangata e noho pai nga moni i roto iana pakete, e whakamutua ano ki tona mangai me tona ngakau tenei kupu me tenei mahara, "aue" mete "ketekete." E tau ano te hari mete koa ki tona whare tae noa ki tona hoa-wakine me ona tamariki me ana taonga katoa i raro i tona mana, e kore ano ia e kite kia pera mete poaka e takaokeoke ana iroto i te paru, te oranga ake, tau ana te aue mete ketekete mete whakama ki a ia. E kite ano ia e kore ia e whai i nga tapuwae o te kunga kua whakaritea e te ture te utu mo o ratou hara i runga i te waipiro, te mekameka o nga ringa mete kuru i nga kohatu me nga roro 0 te hohonutanga o te whenua. Te kaere atu ranei ki nga waahi 1 whakaritea mo nga hunga porangi irunga i nga kino me nga mate o aua wai a Hatana, te wehe atu ranei o tona wairua i tenei ao kite kainga o te pouritanga mete mamaetanga mutukore. E mea ana koe me pehea koe e tae ai ki enei mamaetanga ? Otira kei te marama nga take e tae ai koe ki aua mamaetanga, he tini nga mahi kino a te tangata haurangi, he tahae, he kohuru, puremu, a kua mohio koe i naianei kite utu a te ture mo enei hara k<> nga mamaetanga kua oti ake noi to tuhi e kii nei
koe me pehea koe e tae ai. Tera atu ano etahi painga, ara e kite ano koe i te noho rangatira mete iwi katoa iraro i to mana, te kore rarurarn e puta ake i waenganui i a koutou mo nga hui mo nga wlienua me era atu mahi a koutou. E karangatia ano hoki tenei mahi he whakateina lie whakatuakana i te tangata, kahore te mauahara erangi he tamariki na te Matua Nui o te rangi, he liunga e kukume ana mai i te tangata kei taka kite poka-toorere a Hatana, e pupuri ana i te taane kei wehe atu i tona wahine, i te wahine ki te taane, i nga matua kei noho pani nga tamariki i te ao, i nga taane kei noho pouaru o ratou hoa wahine. Otira kua kitea i naianei ko te nuinga o te iwi Maori kua huri kua liapai i tenei. mahi hei waka mo ratou, a kua waiho ko te Whakapono hei kaihoe mo taua waka hei whakawhiti atu kite ao o te pai mete maramatanga. Inahoki i mua 1 nga tau kua pahure ake nei me titiro e tatou ki enei kainga ki Rotorua, ki Tarawera, i reira te paunga o nga mano pauna o nga whenua a nga iwi o era takiwa mo te waipiro, te taenga atu o Te No (W. P. Snow) ki waenganui i era iwi, kite ana ia i te mate kino e paa ana ki nga tangata irunga i te waipiro, meingatia ana e ia tenei mahi ki era takiwa, a te tukunga iho i naianei he noho pai kua mutu haere te kai-waipiro. Tena titiro atu. ano o tatou kanohi ki tera whenua ki Waikato e neke atu ana pea i te rua miriona eka o taua whenua, i reira ano hoki nga wai a Hatana e whakawai ana i nga rau tangata o tera takiwa, a heaha rate tukunga iho i naianei 1 kaore ranei tatou e hari e whakamiharo atu kua whakakorengia nei te waipiro ki roto i enei rua miriona eka. Na wai ra ? Na te aroha o tenei kaumatua o Hare Reweti me era atu ona hoa kite kawe i te rongo pai o te Puru Ripine ki nga iwi o Waikato, a tae ana te ora mete maramatanga kite
ngakau o Tawhiao, o Wahanui, o Rewi, me era atu rangatira-nui, heoi kaore ratou i pana i tana hunga, haere atu koutou me ta koutou Puru Ripine, erangi i koa ratou i mea kawea mai te ora me te pai, ko nga wai a Hatana me tino welie atu i mua i o matou kanohi irunga hoki i to matou whenua. Heaha rate take i kino ai ratou kite waipiro i pai ai kite Puru Ripine % notemea kua mohio ratou he mate, he pouri, he mamae, he aue te kinaki o aua wai, otira he ora, he pai, he maramatanga mo te iwi tae noa kite whenua kei tenei malii. Tena titiro atu o tatou kanohi kite taha whakararo ki Kaipara tae atu kite Aupouri, i reira ano hoki aua wai e kukume ana i nga rau. tangata kite rua o te pouritanga, tikina atu ana e Kereama Tawhai, e Pihopa, o Mangonui, e Te Kitohi, minita, me nga minita Maori me etahi o nga rangatira Maori, me nga taitama o te Puru Ripine ka whakahokia mai iroto i nga whakawai a Hatana. Tena huri atu ano o tatou kanohi kite tonga ki Nepia tae atu ki Whanganui he rite katoa he auetanga no nga mano tangata, a irunga i te aroha o tera rangatira, o Hori Ropiha, me Te Kerehi, minita o Whanganui, me era atu o nga tangata mahi i tenei mahi, ka mutu haere te auetanga ki era takiwa. Ka huri ta tatou titiro kite Tai Rawhiti, i reira ano hoki nga takaokeokenga o nga mano tangata i roto i te paru, tikina atu e Raureti Mokonuiarangi tona iwi ka kumea mai iroto i te pouritanga, a e kitea ana ko tenei tetahi o nga iwi kua tino motuhake mo te Puru Ripine, | no Akarana mai tae atuki Poneke. Heoi e te hunga kaore ano kia I eke mai ki runga i te waka. Haere mai, haere mai ki runga i te waka o te Whakapono i a te Puru Ripine.
Permanent link to this item
Hononga pūmau ki tēnei tūemi
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/KORIM18850515.2.13
Bibliographic details
Ngā taipitopito pukapuka
Korimako, Issue 40, 15 May 1885, Page 6
Word count
Tapeke kupu
995Te Whaimana o te Puru Ripine. Korimako, Issue 40, 15 May 1885, Page 6
Using this item
Te whakamahi i tēnei tūemi
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in