KO TE KEIPA KURU HOPE.
(He roanga tenei.)
Na, tenei hoki taku korero ki a kouton, kia rongo mai. I taku haerenga i a Kawana Kerei ki Ingarangi, a ka tae, korero ana ia ki nga maori, ki tona iwi, ki tana iwi ra i whakapai ai: a, kihai irea, ka put a to kapu a to Kuini kia hacre ia hei Kawana mo Keipa Kara Hope. Na, ka rere matou ki taua whenua, aka tae. Na, tae kau ano, ka hui te tini o tc nakeha rangatira kite matakiiuki i a Kawana ■ kite ai korero atu hoki ki aia mo tenei whenua, me nga maori hoki; a, ka korcrot'a eia te painga o tuna iwi. A ka ui atu hoki ia ki a ratou mo nga Kawho, mo to veira iwi tupu ake. rao
he pewhea rate kaha o tera iwi ? ka mea mai nga pakeha o roira, " He iwi pai, ho iwi toa hoki," ka mea atu ano liuki ia, " A, me toku iwi auo b"ki, he iwi toa." A, na mutu enei umiuga, ka noho nraua i reira—a, o torn nga wiki c noho ana i te taone o Keipa Kuru Hope, ka rite te whakaiiio o te Kawaaa kia haere iakiakite i nga pakeiia me nga Kawha hoki, a, haere ana inaua. Na, ko to maua baerenga nei, i hiiero ma uta; i ma te boiho, i ma to kuUt, i ma te weikena boki. Na, ka latu ano maua, ka haere. Ko to baerenga ra, e haere aaa i runga i to tanyaia, me nga pa; mahomaha noa ihu o te pakeha i rotoitona whenua, mtttakitaki haero ana hoki ki nga tanguia whenua o reira. Ko etabi i ma, ko elabi i mangu. A, ka tae ki tetaiii taone nui o reira ; ko te iugoa o taua pa, ko " Arakoa Pei." A, ka rongu te tini o te pakeha o taua taone ; ra, ka pula ki waho, ka baere mai ki te whukuiau i a te Kawana; ko nga mea i noho atu i te taone, i hui tera kite vvhave e tae alu ai te Kawana ; a, tuiaki ana tenei ki a te Kawana, na, kc- tangi te uuiero a le kai whakatu ki a Kawanu, hoiii tahi ana mo Kawana kite taone; a porua ki reira,, ka haere ki J\.ertea;wa taone, kei te ra a whenua; ko te in go a o te whenua ra, ko '• To Parauatia/' —ara, ko te Kobe ; ko te whawhai uei tera. Ma, ka haere, u, porua e haeie ana, ka tao ki taua whenua; a, rungo kau ano to taone ra, ko te Kawiina tenei e haere nei, na, tahi auo ka whitiki te boia—ki te karanga hoki i a te Kawana. Na, k'j ko le pakeha maori nei, kei te huaralu tera e haere mai i runga i te hoiho, kite whakatau i a Kawana—a, tuiaki pu i te ara;—he oti £.no, whakalangihia ake kite umere; Ixjki tahi ana i a Kawana kite taoiie. A, te mea ano ka whakatata ia kite taone, titiro rawahoki te huaruhi e haere atu ai ia kite tapokoranga atu ki to taone, e hara ! kiki tonu i te boia; e tu aua hoki i reira, kite whakapai ki a ia. A, roa rawa ki reira e noho ana, ka haere mai te tino kai ngarahu mo nga boia o taua whenua kia kite i a Kawana. Na, ka mea atu a Kawana ki a ia; '-E, he tangata ty.ku kei au nei, he maori, no Niu Tircne." Ka tahi ia ka mea atu ki a
Kawana ; " E hiahia ana an kia kite iaia; tikina atu." Na, ka tain a Kawana ka haere nu:' ki a au, ka mer, roai ki a au. " E tarna, e hiahia ana te rangatira hoi a kia kite i a koe." Ka tahi au ka haere a!a kia kite i a ia ; ka tae atu, ka kite i a ia; mihi ana mai, mihi atu ana hoki an ; —ka rcoa mai ia kia'au; "E newhea ana to;: nai, me tau titiro hoki ki lone: v.-benua?"" Ka mea atu au, " E t :ii ana, e kino ana; ctira, ko taku kaainga oke ano taku e pai ai." Ko te ingoa o tenei taDgata, ko Rangatira Hakiliona. Ka mea mai ano ra ki a au; " e hiahia aua ranei koe kia kite i nga Kawha ?" Ka mea atu au; " Ae, e pai ana au kia kite i a ratou:' Ka mea mai ia, " Ae, ma tatou e haere kia kite i a ia ratou." A, ka mutu a matou nei korero, ka hoki au ki waho o te rum a. A, e rua ake nga ra ka rewa maua, haere ak9 nga rangatira, kotahi tckan; haere ake nga hoia hoiho, e rua tekau; haere i raro, e riraa tckau ; huihaiakatoatia, kotahi ran; haere ake nga kata me nga weikena, e toru tekau. Na, ka tahi maua ka haere, a, ka tae maua i ki tetahi pa hoia: ka u to maua puni ki tera pa,—ka moe ; a, ao kau ake te ra, ka hapainga, a, ka tae maua kite taone o Powhata. Kalmi tera kite powhiri ki a Kawana; he tini te hoiao ia kaainga; a, he maha hoki nga tangata whenua o reira. Ko te ingoa o tana iwi, he Whingo. Ko te rohe tona tenei o nga kaainga whawhui. Ko taua iwi, kua uru ki roto ki nga pakeha whawhai atu ai ki nga Kawha. Na, ka rongo tetahi minita, a Te Eiriwhi, he niihinare no te Weterione; ka moa ia kia Kawana; " Arahina mai to tangata ki toku whare Karakia, kia kite ia i n«rn. tangata me nga rangatira hoki o tenei iwi." A, i te Ratapn, ka haero matou, katae ki tona kaainga; n?kohanga atu e matou, kua rupoke ke tera ki roto i tana whare karakia noho ai, tatari mai ai i nga Kawana tokorua, i a Keroi i a Ilnkilona. Ka torn o matou ki roa>, ka tu katea taua iwi ki rungaki te whakapai mm' ki nga Kawana tokorua". E rua macro te mataratanga ■ ki waho i te taone o Powhaia. Ko te Karr.k : a ia, kua mutu noa atu i raua atu o to matou taenga atu ; a, ka roa to ma ton
Ka wbakarongo matou ki a ratou, a ka mutu ; ka tahi ka timata te korero ato Kawana ki a ratou; ka whakarongo taua iwi ra ki a Kawana. ('leva ie ioanga.J oo
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/KOP18580719.2.8
Bibliographic details
Karere o Poneke, Volume I, Issue 36, 19 July 1858, Page 3
Word Count
1,076KO TE KEIPA KURU HOPE. Karere o Poneke, Volume I, Issue 36, 19 July 1858, Page 3
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.