KO KIRIHI.
Whakaakoranga i te hunga tamariki. Tera tetahi whenua o tenei ao, ko tona ingoa ko Kirihi. Kei Oropi taua whenua kei te taha o te moana nui, e takoto ana i waenga o enei tu whenua, o Oropi, o Awirika, o Ahia; ko taua whenua he whenua iti, he iti iho ana i Niu Tireni, otira, ko nga tangata nana i noho taua whenua imua he Iwi kaha, he Iwi tino, tino rangatira. He aha ranei te take ikaha ai,iwhai maua ai taua Iwi nana i noho te whenua nei, ara, i nga wa onamata? He wbiwhinga pea no ratou Id te koura, kite tini noa iho o nga taonga o tenei ao ! Kahore pea ! ahakoa i nai
te turanga o tenei whenua, abakoa i tu i waenga tonu o nga whenua katoa kua nohoia e te tangata i aua wa, ahakoa i taiawhiotia o te moana, a he nui nga kokorutanga, nga awa hold hei tomokanga mo te kaipuke, abakoa i momona tona whenua i pai hold to tupu o nga rakau o reira, abakoa i pai te ahuatanga o nga raugi, kabore i nui te werawera kahore hold i kaba te ngau o te makariri, ehara i enei tiui me a katoa i whai kororia ai, i whai mana ai tenei whenua imua. Kahore rapea, otira ko te putake o tona kaha koia tenei, ko te kura, ko te tahuri o nga Iwi o taua whenua kite mahi whakaako. Ko nga tamariki katoa he mea hoatu tonu kite kura, ma to (obunga ratou e whakaatu ki nga tini mea i pai ai hei mohiotanga mo ratou, kia whai rangatiratanga ai ratou, kia piki ake ai boki i roto i nga Iwi katoa o te ao. Kotahi te kuare o te maori ko to kore tuku atu i nga tamariki ki to kura, kia whiwhi ai ratou kite mohiotanga; he aha hold te pai Ida noho tonu te tangata i roto i te pouritanga, no te mea e pouri tonu ana te ngakau maori, kahore he maramatan<»a i roto. E tika ana ano te whakarerenga o te maori i etahi o ona mahi kuare o mua—na te whakapono hold enei i pehi. Odra he nui nga mea pai o te Pakeha e takoto nei, kahore boki i te mohiotia e te Maori, he kuare hoki no ona whakaaro. A na. reira i whakahuatia ai te kupu nei, tukua nga tamariki kite kura, kia akona ai ratou kite tuhituhi, kite korero pukapuka, ara, nga pukapuka pakeha, a ma aua pukapuka e whakaatu i nga tikanga o te Pakeha ki te Maori, no te mea ko nga pukapuka pai o te Pakeha he mea tuhi e nga tino tangata tohunga o tenei ao, a ko a ratou whakaaro pai hoki kei roto. Otira kaua te tangata e mea ma tona mohiotanga, kautanga ki nga tini mea o tenei ao ka ora tonu ai ia. Kahore, tititiro. Ko taua whenua kua korerotia nei, a Kirihi, kua kore noa iho ona mana, kua riro taua whenua i te Iwi ke. Akuanei pea te maori ka ki mai ai, Ha! he aha te pai o te matauranga a te tangata ki nga tini mea o tenei ao ? e kore ia e ora i enei! E tika ana, otira me haere tahi te whakapono mete mahi kura. A ma reira ka tohnngia ai t.n twcnt* »
te Atua o ruuga rawa; aka ora tonu ai te tangata. Ko nga tino boa aroha o te Maori i te tuatahi,ko nga pononga o te Atua ko nga Minita, muri mai ko te Kawanatanga; kei a Kawana Paraone hoki te kupu atawhai o to tatou Kuini o Wikitoria ki nga Twi o tenei motu; ko te painga anake hoki ta te Kawana i kimi ai mo ona boa maori. £ hara te maori i te Iwi kuare, kore whakaaro, otira e whiwhi hohoro ia kite mohiotanga o tona boa pakeha, kite mea ka taburi atu ia i tona tamarikitanga kite kura. Na te Atua hoki i homai i te ngakau mohio ki a ia, te ngakau tango boboro i nga mea e whakaaturia mai ana e te kai wbakaako ki a ia. R. W. W.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/KOP18580426.2.5
Bibliographic details
Karere o Poneke, Volume I, Issue 25, 26 April 1858, Page 3
Word Count
697KO KIRIHI. Karere o Poneke, Volume I, Issue 25, 26 April 1858, Page 3
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in