Ko te kai rapu, ka ia te kite. Mane, 8 o Pepuere, 1858. TE KAWANATANGA.
E hoa ma, me whakahaere te korero ki runga o te Kawanatanga. Kua maha nga tau i whakaaro ai, i kite ai nga iwi maori ki nga tikanga i whakaritea ai he Kawana mo tenei motu. Kabore uga tangata i mohio i te tiroatanga. I pobehe te wbakaaro i reira —i kawea ketia boki i runga o nga tini korero. Na reira i tupu ai te tupato a etabi, hua noa, he tango wheuua ia Ca te Kawana tikanga. Ka riro nga taringa o Heke i nga tito noa o etabi i taakiua ai te karahei whakakahore i te pakeba. I pera ano boki te whakaaro o nga rangatira maori okonei i tapu ai te wbawbai. Heoi ra, na te ngakau obo. Kabore te Kawanatanga i wbakaritea mo konei bei tango wbenua, otira bei arai, bei matuatanga, hei wbukarite lure mo te whenua. Kua tokomaha nga Kawana: ko te Hopibana ki maa, ko Pitiroi ki muri, no muri iaiako Kawana Kerei, na, tae noa mai ki to latou Kawana nei, ko Kawana Paraone. Kotabi tonu te tikanga o enei Kawana, no te mea, e aba mai ana i te Kuini. Heoi ra, keibea koia te wahi whenua kua tangohia noatia e ratou ? Mei be wbakaaro pera, kua riro pea tetabi wahi. Heoi, keibea? Kao. Otiia kua riro ke te nuinga o te wbenua mei kore te Kawana i haere mai. I te mea boki e takoto tare kore ana te wbenua, e haere noa mai ana te pakeba o ia wahi, o ia wahi, e hoko noa ana i te wbenua niona, iti rawa teutu, nui rawa te wbenua. Na ka tae mai ko te Kawana mete mana o te Tare, ka whakamutua te hoko noa iho i te wbenua. Ka tahi ka haere ki runga o te tikanga o te Ture. E nui ana ano te whenua e takoto noa ana, e kore e taea te aha e te tangata maori. Otira, mana te hiabia kite hoko, ka whakaritea ano e te Kawana—takoto ana te utu mo te wahi ka tukua mo te Kuini, takoto ano kite tangata te wahi kahore i tukua. Nohoia ana e imiiikiffla Yf fthi nnhn, ' fl QnQ e te
tonu ture mo tetahi, mo tetabi. Ka tahi ka whai Makete hei boko i nga hua o tona whenua, ka nui baere te moni i roto o tona ringaringa. Ma koutou te wbakaaro. I whiwhi ranei nga tini tangata maori i nga taonga pakeha imua ? Inaianei, ka riro i te tangata katoa e kaha ana tona ngakau kite mahi. Na wai te buarabi i wbakatakoto ? E hoa ma, na te Kawana. Nana, ara, na te tikanga ote Ture i ora ai te whenua i nga tini raruraru. Kua nkaina nga tikanga pakeha ki nga tangata e nobo tata ana ki nga taone, no te mea ko ratou e kite ana ite pai. Ko ratou e whakakino ana, no roto no te tuawhenua, kahore ano i ata kite i te pai. Na ! e hoa ma, whakarongo mai! Ma koutou ano—ma koutou ano. Kotabi ano te waka e boe ai koutou me te pakeha. Ko te huarabi i taea ai nga taonga, e puaie ana mo koutou. Kite pai koutou kia u tonu kite mahi; kite tohu i o koutou moni; kite wbakarite i nga tikanga pai, e kore rawa koutou e mahue ki muri e te pakeba. Ka puare mo koutou te buarabi kite taonga, ka puare mo koutou te huarabi ki nga pai katoa. E hoa ma, me haere i runga i te huarabi pai kua oti te wbakarite e te Kawanatanga.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/KOP18580208.2.3
Bibliographic details
Karere o Poneke, Volume I, Issue 18, 8 February 1858, Page 2
Word Count
612Ko te kai rapu, ka ia te kite. Mane, 8 o Pepuere, 1858. TE KAWANATANGA. Karere o Poneke, Volume I, Issue 18, 8 February 1858, Page 2
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.
Log in