RONGOMAITAWHITI.
He Waipuke Nui i Tiaina. I te tahi waipuke i pa ki Taina, e 2,000 koea maero te whanui o te whenua i ngaro ite wai. He maha nga, kainga me nga kai i mate, kotahi miriona tangata kei te noho rawakore. Ingarangi me Wiwi. Ko nga manuao o Ingarangi i taha-wh-a-te-hanauru, kua noho i;iterite katoa. Eki ana te Whai korero a Raiti Honore Takarahi, kahore ano kia mahaea noa tenei raruraru. Konga pa whawhai i Kanahoa, I te takiwa o Amarika, kua tino whakakaha. A kua puta hoki te kapu kia tino akona nga hoia kite mahi whakatutu. Konga manuao o Ingarangi, ara tiaki i te Ingarihi Tanara (ara te moana i waenganui 0 Ingarangi me Warani) tera e tae ki Tipiarouta, a ko taua pa kua rite katoa nga mea mo nga whai whai, ara te paura mete kai. Ko nga mamao o wiwi kua rite mo te rere haere i waho i te moana. Te i Kariti. Ko Piriniha Hon 0 Kariki kua tu hei Kawana mo Kariti. (Piripaina. Ko te Hekeretari mo nga manuao o 0 Amerika, kei te titiro haere i ona manuao kite whakariterite i ona tikanga, mo te kore rawa ake a Peina e whakaae ki tona tono, tera e whakahoutia ano ta raua pakanga.
E korero ana tej:ahi Kamupane (he Ingarihi he Marika) ko a ratou moni e 40Q,00a,000d01. ma ratou e riihi taua whenua a Piripaina, ina whakataua hei a wai ranei taua moutere, a me ta ratou kii hoki ko Piriniha Henare o Puruhia hei whakatu hei kawana mo taua moutere. Kei te kori tonu. Kuawhakahau te kawanatanga o Ruhia kia mahia -kia rua tekau marima nga Topito. Te Kawanatanga o Wiwi. Kua tu ano he Kawanatanga hou mo Wiwi, he kii a ana hei Kawanatanga kaha kite whakahaere. Kua tae a Tianara Kitini ara te toa e whawhai nei i Hihipa ki Ranana he nui whakaharahara te hari te powhiri, i taua tangata, kua hoatu e te Kuini he ingoa nui kia ia, me ona apiha hoki, a ko Ranana ko te tino taone o Ingarangi, kua tuwhera noa kia ia. Ko te moutere nei ko Kariti e kiia ana, ka hoatu e te Kingi o Taake kia Ruhia hei utu mo te toenga o nga morn ma Ruhia i runga i ta raua pakanga i nga tau kua mahue ake nei. E kiia ana tera a Ingarangi, Amarika, a Tiapanihi e kotahi mo nga takiwa ki Ahr.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/JUBIL18981117.2.13
Bibliographic details
Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 43, 17 November 1898, Page 6
Word Count
410RONGOMAITAWHITI. Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 43, 17 November 1898, Page 6
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.