I ROTO I TE KOOTI TAKIWA.
HE WHAI PAINGA ANA MO NGA MAORI. I roto i te Kooti Takiwa i te Paraire nei i te aroaro o Tiati Ketara. He tono na Ruta Peimana kia Atipara Taraina, kia utu i aga moni e Ko Panekoti te roia 0 te kai tono. Kg Wata te roia 0 te kai karopatu. Tokowha nga tangata i kowhiria hei hrawi Tu ana a Panekoti kite whakamaramai te take 0 te tono a Ruta Peimana te tangata nona te whenua, kotahi mano e rua ran aga (1200) ekai retia kia Taraina mo nga tan kotahi te kau. Timata i te tau 1887 kite tan 1897. , A kua takahia te kawenata e te ka utu reti. Ko nga take 0 te tono i runga i te kawenata 0 te Riihi ka whakapainga nga Whare, nga taiepa, nga awa wai, i runga i nga tiikanga whakapai, I runga i te mutunga ote riihi, me hoki pai mai aua tikanga i whakaritea. la tau me tapahi e ia nga taramoa t® nga taiepa, mete whakapai, mete unu inga taramoa tupu noake, kei toro haere ki nmga kite whenua i runga i nga tikanga nga U whenua. Nai te mutunga o te riihi, ins hoki pai mai nga whare, nga taiepa, mete whenua. Na kua kore enei tikanga i ritte 5 te kai utu reti, kaore he whakapainga 1 te Whare, kaore i pania kite peita, mete peju
ki roto i te Whare ki nga wahi e tika ana, kaore hoki he wahi i whakahoutia ko te anna o te whare kua pirau, kaore hoki nga taiepa i whakapaingia, me nga taramoa, kei te hopara te tupu, me nga awa wai kei te tutaki tonu, nga keeti kaore i whakakahoutia, kaore te whenua i ngakia, kei te tupungia e te kotimana. Nga kupu ate kai karo—l ata tiakina paitia e ia i runga ite tikanga 0 te riihi, kaore rawa he mea i he, ko te whare he tawhito rawa, i kino mai ano itetangata nona, a ko taua whare na ana i whakapai, engari ko tahi te whare (noa iho nei) e hara i te tikanga whare, i tukitukia hei hanga peene hipi i runga ite whenua. E whakaae ana te kai karo kotahi tonu te taiepa kaore i whakapainga, e ki ana kaore kau he painga, no te mea he tutaki atu i te tahi taiepa i te wai, engari c whakaae ana ia kite utu i taua wahi, ina pai te kai tono. I etahi wahi ote taiepa mate noaiho nga taramoa, e whakaae ana hoki ia, e toru nga keeti, e ono nga pou Keeti, kaore i whakapaingia, e whakahe ana hoki mo te kii, i hopara te lupu 0 nga taiepa taramoa, hei whakakino ite whenua. Mete he hoKi te kii, i waiho nga ko timanakia tupu noake, ko taua wahi, no te tuatahi ra ano, no te timatanga ote ruhi. Na ko te kai karopatu e utu ana i nga moni e konga moni tika tenei i runga i te tono a te kai tono. He toko maha nga Pakeha mohio i karangatia hei kai korero mo te taha kite kai tono e ono nga ra e whakawa ana, whakataua te tika kite kai tono, konga moni hei utu ma te kai Karo e Apiti atu hoki ki era atu utu.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/JUBIL18980802.2.12
Bibliographic details
Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 31, 2 August 1898, Page 6
Word Count
558I ROTO I TE KOOTI TAKIWA. Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 31, 2 August 1898, Page 6
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.