JUBILEE TE TIUPIRI.

Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 20, 17 May 1898, Page 1

JUBILEE TE TIUPIRI.

NA e nga Iwi Maori o te Koroni nei he mea tika ano kia tahuri atu te ngakau me nga whakaaro o tatau i enei ra haere ake nei kite ata whakaaro ki nga Ture a te Iwi Pakeha e whakahaere nei ia ratau, aha koa i te moana i te tuawhenua ranei ; te mea hoki kna tatu iho te whakaaro 0 nga tangata Maori 0 te koroni nei, kia noho ratau i raro i nga Ture e rua ; ara i te Ture atua, 1 te Ture Kingi Kuini 0 te Ingarihi o Keiti Piritini me ona motu 0 te ao e tali nei i raro i ona mana. Na koia nei nga take 0 te Pakeha i tipu ai ite ao nei; na nga Ture ; Ture tuatahi ko ta te atua i whakatakoro ai kite ao, hei arai i nga whakaaro kino katoa a te tangata ki te tangata ano, e whakaatu ana inga huarahi e kore ai te tangata e he kia raua whakatangata ano; e whakaatu ana hoki i nga huarahi e tika ai nga mahi nga whakahaere a te tangata kia ia ake ano, me etahi atu tangata, a kite rite ite tangata enei, kua rite te wahi ma te tangata o taua Ture. Na tuarua ka whaatu te Atua o te rangi 0 te whenua nana nga mea katoa e kitea ana, e mohiotia ana e te whakaaro 0 te tangata,

i hanga i whaiahua ai ite ao i te rangi ranei; aha koa kua puta mai Id te ao nei ; me hoatu katoa te whakamoeniti, mete vhakakoria,me te honore kia ia anake kia Ihowa Atuanui oteao katoa i rotoi te ingoa o tana tamaiti aroha tapu o Ihu Karairi anake. Na,kamarama tatau i konei koia tenei te tino whakaaro o te Atiia i mea ai ia i tana kupu kia Hoani apotoro i te 13 onga upoko 15, 0 ngararangi. Kua hoahi nei hoki e ahau he tauira ma koutou, kia rite ai ta koutou mahi ki taku i mea nei kia koutou. Na te kupu tuarua a te Atua kia Hoani aporo ano 1 te 14, onga upoko 15, onga rarangi. Ki, te aroha koutou kiau, kia mau ki aku Ture. Na aha koa nga tikanga katoa 0 te karaiputure pau katoa i enei kupu e rua kua kia ake nei; na ko tetahi onga kupu a te Atua hei tino whakamarama kia tatau he tika kua tino tuturu ana Ture koia tenei 5, onga upoko 0 Matiu 17,18, 19, kei mea koutou i haere mai ahau kite whakakahore i te Ture i nga poropiti ranei. Kihai ahau i haere mai kite whakakahore. Engari kite whakatutuki. 18 he pononei hoki takue mea nei kia koutou, E kore tetahi tongi, tetahi tohu ranei 0 te Ture e pahemo, a, te pahemotan<>a rano 0 te rangi 0 tewhenua; Engarikiaritekatoa rano. 19 Na, kite whakakahore tetahi, i

tetahi mea iti rawa 0 enei kupu ako ; a ka akona e ia nga tangata kia pera; ka kia ia ko te iti rawa i te rangatiratanga ote rangi; a kite whakaritea, kite whakaakona e tetahi, ka kiia ia he nui i te rangatiratanga 0 te rangi. Na i konei ka tino marama ia tatau te tino whakaaro 0 te atua kia tino whakaritea e tatau ana ture katoa; Na e nui ana te kaha ote Wairua i homai nei e te atua ki au, kite mea mai kaore ite rite ia tatau ana Ture i whakatakoria nei e ia hei arahi ia tatau i te ao nei ki nga huarahi 0 te tika 0 tana whakaoranga mo te whanau ate tangata. Na ko te Ture kingi kuini te Ture tuarua, hei ako ano tera ia tatau, hei tohutohu ki nga whakahaere e marama ana, e pai ana mo tatau, ia tatau e ora nei i te ao me 0 tatau taonga, me 0 tatau whenua, ko taua Ture he mea whakaahua mai no tera kua kia ake ra, ko etahi wahi 0 te Ture atua kua mauria mai hei matua mo te Ture kingi, kuini 0 Ingarangi, ko.te take i perattia ai, kia taea ai e te tangata te whakarite nga Ture atua, me nga Ture kingi kuini hoki, a ki te takahi te tangata i au a Ture e rua ka tau te whiu a te Ture tangata mo te takahanga i nga wahiote Ture i takahia ete tangata. Naka tino marama tatau e penei ana te ahua briga Ture e rua nei.; na konei, he.-m.eaj tino, tika.kia tahuri nui tatau ki-te ako:i ejiei Ture e. rua ; kia noho hei' rama m© tinana ote tahgata ! i te at) hei; Ei/fe; ritfe i'te taij^ata ; e|iei kua kia ake i "te iwi ranei i te

Hapu ranei. e kore ona waewae o ratau ranei, e tutuki, i te mea ka puritia e ia e ratau nga Ture o teawatea hei huarahi ite ao nei. Na ka marama tatau he tino taonga mo tatau te ao i nga Ture e rua nei; na tenei i tipu ai nga iwi o te ao, e rongo nei tatau. Na, ko te Ture tuatahi hei ako ma tatau ko te Ture atua ko te ture tangata te tuarua, ko enei Ture e rua kua oti te whakaae e otatau matua e o tatau tipuna, a, ko tatau o ratau uri e ora nei i te aonei; Ite mea kua marama nei tatau kite tika o ratau taonga i waiho ake ai motatau i muri ia ratau, he mea tika i naia nei kia aro nui o tatau. ngakau, whakaaro hoki, kite awhina i aua Ture e rua kua kia ake nei ;.. kaua tatau hei whakaahua kau ia. tatau he iwi tatau he tamariki no te Ture atua ranei, Kingi Kuini ranei,. e ngari kia hanga i pu tatau ki raro i nga tikanga o te Ture ake, kia rite kite ki tuku iho ato tatau Ariki i mea ai; whakaritea aku Ture. Katti kua oti hoki te panui i era putanga o te pepa nei, kia tino u tatau kite ako ia tatau uri kite kura, ma tera ka taea e ratau aua Ture e rua kua kia ake nei. Engari ko tatau ko te hunga.kua paheno mai i-te wa i rite mo te haere ki nga kura ako ai, me ako tatau ki nga wharekarakia mo te Ture atua, mo te Ture Kingi Kuini, kua oti etahi o au a Ture te perehi kite reo M aori, hei .ako ia tatau, na kia haka tatau te. ako ia tatau ki au a Ture.; aha, koa kore e tino-rite, Hatatau tamariki ; <e'akbria nei ki hs:a tino kiiira, kaore he tikanga"ko te

wahi ma tatau, ta tatau e manaki, kia rite ki to tatau ake kaha te wahi hei whawha atu ma tatau. Ko te tini onga whakaaro Maori, e rereke ana i waho 0 te ruri 0 te Ture atua 0 te Ture Kingi Kuini ranei, me tino tita papare ake era e te whakaaro tangata, i te mea kaore ona okiokinga 0 era tu 0 te ahua i naia nei, me te haohao nunui 0 nga whakaaro matauranga ate tangata; ata titiro atu tatau ki muri, ka hoki mai te titiro'ki mua ia tatau; kia rite ai ia tatau te ki tuku iho a to tatau tuakana a Paora apotoro i mea ia ia e tamarikitanga ana i mahia e au nga whakaaro, me nga mahi tamariki, i tbku kaumatuataga ia whakarereake e au nga mahi tamariki, tautotoro tonu au ki nga mea ate atua. Na Waihoki ko tenei whakarerea atu nga whakaaro tawhito Maori kuare 0 mua 0 to tatau kuaretanga, me tau totoro tatau ki nga mea tika katoa i eriei ra katoa e takoto mai nei i mua ia tatau; ara, whakamataua, me kore e taea e tatau, aua huarahi te pupuri, nia te kotahi 0 te whakaaro onga rangatira onga tangata matau kite iiwhina i aua Ture kua kia ake nei, e taea ai e te hunga ngakau iti te whai enei Ture, Otira kite kore nga tangata whaimana me nga tangata mohio e kukume i te iwi ki nga huavrahi e tika ai tatau, me pewhea tatau e whiwhi ai kite tika, me pewhea e whiwhi ai tatau kite tika, nokonei ma te tumanako 0 tatau kite ako, kite whakarit'e i ; nga Ture kua kia ake nei, e whiwhi ai tatau ki. te karauna te rang marie 0 te tika 0 te pono,