Kite Etita o Te Tiupiri. E hoa tena koe mete komiti, me nga mema katoa o to komiti, kia ora koutou katoa i roto i nga mahi atawhai a to tatau Ariki ka huri iho te mihi. E hoa he mihi noake naku ki nga korero e haria haeretia nei, eta tatau tamaiti aroha e Te Tiupiri, ki nga marae huhua 0 nga motu nei, he nui taku whakapai ki nga korero katoa, ka pai enei korero katoa i te putanga 0 Te Tiupiri i te No. 1 tae noa mai neiki te 12 pai rawa atu. Na he meatu naku kia koutou, kaua nga Purei hoiho e tukua ki roto i ta tatau taonga, me era atu ahua 0 te purei, he whakakapi noa iho i te pepa nei, kiawatea ai te pepa mo nga tino korero mo tatou ake, taku whakaaro nga taonga tika hei panui ma koutou, me nga tangata e tuku korero atu ana kite pepa, ko nga korero e tipu ai koutou te iwi Maori; me titiro koutou kite ahua 0 tenei wa, e tipu tonu atu ana te matauranga. Na taku kupu tuatahi ake koia tenei. 1. Kia mau kite whakaako ia koutou tamariki kite kura, kia whiwhi kite matauranga, ma tera e kia ahua tipu rangatira te tinana me nga whakaaro, ma tera hoki e ako, kia kore e korero kino, kia kore e uru ki nga ahua kino katoa, ma tera ano e ako kia mahi i nga mahi pai, e whiwhi ai te tinana i te taonga, e whiwhi ai i te kai, e tahuri ai kite whakatipu i ona ake uri kia tipu pai, kia ako kite mahi kai, kite whaka tipu taonga, kite ahu whenua, kite whakamine taonga mona, me ona uri i muri ia ia; na konei ahau ka meatu ai kia koutou, kia kaha kite kura ia koutou tamariki kite kura. 2 - Kite hoki mai a koutou tamariki ite kuia, kaua hei akona hoki e koutou ki nga whakaaro kuare, ara Maori, kite Mangere, kite whakahihi, ki nga mahi purei Boiho, ki nga haere noaiho ki nga 13 ui Maori, whakapau moni ai, me era atu mahi kino e mahia ana i roto i nga Hui Maori. 3- penei a koutou ake whakahaere, ko te kawe inga tamariki kite kura tera vhakaaio, kia u tera whakaaro a koutou, a taea noatia te mutunga onga kura i whakaaiotia, ma ia tamaiti, ma ia tamaiti. Kia tuturu tena whakaaro a koutou, ko te taonga
nui rawa tenei o te iwi Pakeha i te ao nei, mehe mea kaore tenei taonga te kura, e kore e kia a Ingarangi he iwi nui i te ao nei, me era atu iwi e tipu ana i roto i te kura, ko etahi iwi nui o te ao, kaore nei i tipu i runga i nga whakahaere o te kura, aha koa pewhea te nui, te pakari o te tipu o te tangata, te roroa te nunui. Kore rawa e tipu i runga i nga whakaaro pai, kei roto tonu i te kuaretanga e noho ana o mua mai tae noa mai ki tenei ra; na mehe mea i tipu i runga i te kura aua iwi kua kia ake nei, penei mete Ingarihi, e kore rawa. e kia ko te Ingarihi anake te iwi i enei ra, ko wiwi anake ranei, ko Tiamana anake ranei ko Ruhia anake ranei; ka marama mai ia koutou. ko te Kura te mea nui o nga taonga o te iwi 0 te ao nei, he Ture heke iho tenei i te Atua ki ona iwi i te ao, koia te kupu whakarite ate atua, ko te rangi, ko te whenua e pahemo, ko ana Ture e kore e rereke tetahi tongi kia iti. Na ka mohio tatau ko te kura te mea nui o. nga whakahaere katoa o te ao nei. 4. —Na ko tetahi, ia koutou tamariki enoho atu ana ite kura, me tahuri koutou kite mahi whare kia pai hei noho anga mo nga tamariki me ka hoki mai i te kura, whare penei me 0 te Pakeha nei, whare ruma, he mea he te moe huhiui 0 nga tamariki me nga matua, he mea he te moe huihui 0 nga tamariki me nga matua ratau ko etahi tangata ke noatu, ko nga whanaunga ranei, he maha nga he e tipu mai ana i tena tu ahua, 0 te iwi Maori kei te mohio koutou, ki nga he e puta mai ana i roto 1 taua mahi i te moe tahi me nga tamariki, mete moe i roto ite whare huihui; E hara hoki i te tikanga pai kia moe Hiiihui nga tangata moe wahine i roto i te ruma kotahi, me nga tangata ke, me* nga tangata takakau, ehara i te mea tika kia moe nga wahine takakau i roto i te ruma 0 nga taane takakau; no reira kia mahara ki nga huarahi penei, he huarahi e nei no nga whakaaro kuare, e tipu mai ai te Hae te riri, te patu, te puremu, te kohuru. Na kua whiwhi' ano koutou kite mohiotanga mete maramatanga, me whakakore atu enei-tu ahua 0 te whakahaere e koutou, ma te hanga whare motu hake mo ia tangata, mo ia tangata mea ratau wahine mea ratau tamariki e arai atu tera ahua 0 te raruraru kua kia ake nei. Na kei te toe ano a muri 0 tenei panui aku; Ete etita koi hoha koe ki tenei reta, mete roanga atu 0 muri 0 tenei reta, ara kite pai koe koia nei he pikanga ma ta tatau tamaiti, mau e tuku atu. Na G. B. Hall.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/JUBIL18980405.2.12
Bibliographic details
Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 14, 5 April 1898, Page 8
Word Count
940Untitled Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 14, 5 April 1898, Page 8
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.