TE IWI E.

Jubilee : Te Tiupiri, Volume 1, Issue 12, 22 March 1898, Page 1

TE IWI E.

TENA koutou. Kei te kimi tonu te whakaaro i o tatou mate. Ko nga mate e pa ana whakatetinana, kua o tt ake ia tatou i roto i te pepa No. 9. Ko tenei me ata hurihuri marie e tatou nga mate e pa ana kia Papatuanuku. Ara nga mate na tatou i hoatu ki runga ki aia. Ko te tino putake tonu, mete matamutanga, " kp moni." Koia nei te taniwha e kai nei i te oneone; tenei taonga rcuigatira kore, kaore ona rangatira tutura, he taiawhio tonu tana mahi; kei te pakete 0 tena tangata, 0 tena tangata. E hoa ma katahi nei te taonga, e kore rawa tatou te Iwi Maori e mohio kite atawhai; kore rawa tatou e mohio, ko ehea ra nga purapura, ko ehea ra nga kai; hoi ana kia tatou he kai katoa: kei te taenga kite Hotoke, tirotiro kau. Ae koia nei te tino putake 0 ta te oneone aue, " ko moniengari i ninga anake i ta tatou na whakahaere, ki runga ki ta te Iwi nona te taonga koia nei te ora. Ha ! heaha te take i penei ai, i ora ai kite iwi nona te taonga, i mate ai kia tatou ? Ko te take Ahakoa tekau, e ruatekau panes nga paanga whenua 0 te tangita Maori, kite hokona e ia te mea kotahi nga mea ranei e rui, a e

toruranei; e kore'rawa ia *e mohio. kia waiho nga moni o era i. hokona ra e ia, hei whakapai mo nga mea kei te toe ano kia ia; heoi ano ka tahuri kite kai inga moni ra, a pau katoa kite Piriote, kite purei kaari kite purei Hoiho, kite Waipiro, ki te whakahihi noaiho- inga taone, ara Id nga mea huahua kore noa iho, kaore nei e hoki mai te painsfa ki i • . . . ~ . aia, Jii ana uri ranei 1 muri 1 aia. Kaati ko nga moni ra kua pau, ko nga whenua ra kua riro. Ka noha ano te tangata ra ka mahara, e i tera ano etahi o aku whenua kei te toe, kua pakaru aku puutu, taku tarau, kua kore hoki he Hereni rnaku. hei haerenga moku kite Purei ka tu nei a tera wiki, mo te hui hoki ki Wairarapa kia haere ahau kia kite inga wahine papai o tera Iwi; heoi ana kua riro tera whenua, ka pena haere tonu, a te mutungk kua pau katoa nga whenua ra, kua whai atu ano nga moni ra i muri heoi ano kua huri te puku o te tangata ra ki runga; kua mahara penei ra, aue, he tino porangi ahau, me mahara me pehea, haere whenua, haere moni. Ko te tangata hoki e haere ra ki nga Purei, ki nga Hui, e whakahihi haere ra, e whakapati haere ra ki nga wahine, e haute ra i nga tangata; kua mau i nja, kakahu pakaru'tf.ru, Lua paru paru noaiho, l.ui pinono haere i tetahi karaihe mana, ana kua mate.

Kore rawa he painga onga whenua ra ki aia, 0 nga moni ra ranei. Koia nei rate putake te mate 0 te oneone : koia nei ra 0 tatau kuaretanga kite atawhai ia moni. Tena iana titiro atu tatau ki ta te Iwi Pakeha ki tana whakafiaere, kite iwi nona. tenei taonga a moni. Ka whiwhi te pakeha i tana tekau pauna, kaore ia e penei mete Maori ka pangapanga noatia iho, engari ka maharatia e ia, nga mea hei hoko mana e hua mai ai taua tekau pauna, ka kitea, ka hokona e ia, he mea ano ka tika, he mea ano ka he, hei aha mana e kore ia.e penei na, kua he tera meatanga a ka ngoikore mai tana whakaaro, kore rawaatua ka mahi tonu a e piki haere atu taua tekau paunara kite rau, kite mano, kite miriona ranei. A mehe mea he whenua to taua pakeha ko nga kapa katoa, ko nga hereni, ko nga pauna ranei e whiwhi ai taua tangata ka haere katoa hei hanga taiepa, hei hoko karaihe, hei turaki ngahere, hei whakapai katoa i taua whenua. Ko te whenua ra i te hokonga mai pea a te pakeha ra he pauna i te eke ; a no runga i tana ahuwhenua kite mahi, ka tino pai, a kei tana hokonga ketanga atu ki tetahi kua riro mai i aia te tekau, te tekau marua ranei pauna; ka riro mai nga moni, kaore e haere ki nga purei, ki nga mahi e pau ai ana moni, engari ka haere .ano kite titiro whenua ite te utU, a ka hokoria mai e ia ko tana mahi ra ano, a . nui noaiho te moni ki aia, tona matenira kua noho ora ona tamariki. E hara

i te mea e penei katoa ana nga pakeha katoa, engari ko te nuinga o ratou e penei ana. Kaore ano i mutu.