NGA RA TUATAHI O AKARANA.
He nui nga korero i puta i nga Nupepa mo etahi wahi o Niu Tireni, tenei ka whakaatu ahau ite ahua o Akarana i nga ra o mua ko tenei korero no mua, note taenga mai ano ote Pakeha tuatahi ki Akarana, ko Waitemata te wahi tuatahi i maharatia ai hei Taone mo Niu Tireni, he Tinihanga te korero i kiia nei, na Kapene Kuka, i kite a Niu Tireni ite Tuatahi, engari e tika ana nana, i hanga haere te ahua o Niu Tireni, He Wiwi ke te Tangata tuatahi nana i kite, i te marama o Hune tau 1503, ara e rua rau
tau i mua ia Kapene Kuka, ko te Tangata Tuarua i tae mai ai ki Nui Tireni, ko Whananate ite Tau 1576. Kote Tuatoru ko Tahimana ite tau 1642, whakahuatia ana e ia te Ingoa ko Teatene, note Tau 1769 i tae mai ai a Kapene Kuka ia Noeina te toru o nga ra ka tu i ona kaipuke ki Makere Pei ka haere ia me etahi atu ki Hauraki moe tonu atu i uta i taua Takiwa ano kua tae mai hoki tetahi Kaipuke Wiwi, ki Mangonui, i muri tata iho ka tae mai ano e rua Kaipuke Wiwi, i reira ka patua te Kapene o tetahi o aua kaipuke me etahi o nga Heramana e nga maori, i t«nei Takiwa kua hoki mai ano a Kapene Kuka ki Wairau, i muri iho ka tae mai ano etahi kaipuke me nga Mihinare ka timata te karakia haere a Hamuera Mahitene ki Rangihou ite tau 1814, i muri ka haere ia ki Te Puna, ka mahia ano tetahi teihana Karakia ki Kerikeri ka Timata te Karakia, na i konei tetahi minita e kauwhau ana, ka tu ake tetahi maori ka karanga, He Tito katoa enei korero e puta tatou ki waho, i mini iho ka karakia ano ka kauwhau te minita, ka kii kite kore te tangata e huri kite whakapono ka mate ka tsihuna tona Wairua kite ahi, ka tu ake ano te maori ka mea, kaore matou e tahuna kite ahi, ko koutou anake, kote Iwi pakeha e patua penatia ana, i naianei kua roa rawa matou e wh"karongo ana ki to korero Homai he Paraikete mo matou heoi tenei ake te Roanga.
Permanent link to this item
https://paperspast.natlib.govt.nz/newspapers/HUIA18931014.2.13
Bibliographic details
Huia Tangata Kotahi, Issue 21, 14 October 1893, Page 5
Word Count
385NGA RA TUATAHI O AKARANA. Huia Tangata Kotahi, Issue 21, 14 October 1893, Page 5
Using This Item
Tūnga manatārua: Kua pau te manatārua (i Aotearoa). Ka pā ko ētahi atu tikanga.
Te whakamahi anō: E whakaae ana Te Puna Mātauranga o Aotearoa The National Library of New Zealand he mauri tō ēnei momo taonga, he wairua ora tōna e honoa ai te taonga kikokiko ki te iwi nāna taua taonga i tārei i te tuatahi. He kaipupuri noa mātou i ēnei taonga, ā, ko te inoia kia tika tō pupuri me tō kawe i te taonga nei, kia hāngai katoa hoki tō whakamahinga anō i ngā matū o roto ki ngā mātāpono e kīa nei Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga : Purihia, Tiakina! (i whakahoutia i te tau 2018) – e wātea mai ana i te pae tukutuku o Te Puna Mātauranga o Aotearoa National Library of New Zealand.
Out of copyright (New Zealand). Other considerations apply.
The National Library of New Zealand Te Puna Mātauranga o Aotearoa acknowledges that taonga (treasures) such as this have mauri, a living spirit, that connects a physical object to the kinship group involved in its creation. As kaipupuri (holders) of this taonga, we ask that you treat it with respect and ensure that any reuse of the material is in line with the Library’s Principles for the Care and Preservation of Māori Materials – Te Mauri o te Mātauranga: Purihia, Tiakina! (revised 2018) – available on the National Library of New Zealand’s website.