NO HERETAUNGA.

Huia Tangata Kotahi, Issue 5, 8 April 1893, Page 2

NO HERETAUNGA.

Kua rongo matou kua whaka mutua e Tamati Tautuhi tona tu-unga Ateha mote kooti whenua maori o Nui Tireni. He mea pai ano kia whaka mahara atu matou mona kote tahi tenei onga Ateha whai matau ranga ki nga tikanga miaori mo runga inga take whenua, he tangata pai Rangimarie hoki, I runga i te maha ana tau e noho ana i taua tu-unga Ateha. No reira ka tino marama kiaia, Ehara tauanohoanga i te Nohoanga e tika ana, ara i runga iona ahua tanga, e puta ai te tika menga Painga i runga i taua noho anga Ateha, No reira aia i tuku ai ki raro o taua nohoanga, Heoi e koa ana matou ite rongonga ai kua whaka mutua e Tamati, tona tunga Ateha, a e tumanako atu ana hoki matou kia waiho tenei whaka mutunga ana la ia hei tauira ma ona hoa Ateha, e tumai nei i taua tu-unga. Kua tae mai te Reta a Netana Ripa o ICerehunga Poroti whangarei, he mea mai kiatukua atu he Nupepa ki a ia, he Patai mai hoki kia whakaaturia atu te huarahi e tae mai ai tana Pauna mote Pepa ki a ia. . Me titiro nga hoa tuhi mai kite Panui e mau i te timatanga ote Pepa nei kei reira te whaka tnarama tanga monga moni tuku mai. Etita. Kua tae mai te Reta a Apiata Parekahika o Pakarae, he mea mai, e whaka ae ana ia kite tuku mai itana Pauna mote Pepa nei. ISngari kia eke rano nga

tangata kite mano, hei reira ka tukua mai e ia te Pauna mote Pepa nei, Te tahi he mea mai nana kia Panui tia kite Pepa nei, tona korenga e Haina kite Kiri Hipi. Kaore he tikanga, e Perehi tia ai, kite Pepa nei te korenga ote tangata e Haina kite Kiri Hipi, Note mea kei ia tangata te tikanga mo tana Haina, mo tana kore ranei, Tua rua. Kua oti te whaka marama e to tatou Nupepa, te Alma ote tuku mai ate tangata i te moni hei oranga mo to tatou manu, ekaha aitererekia wahi, kia wahi, onga motu nei, E kore hoki e taea te whaka tina tonu ite manu nei kia eke rano nga tangata kite mano ka whangai ai kite kai. Note mea kei to tatou ora ano te ahua, o tenei taonga, E kai ana tatou ia ra ia ra, E kai ana hoki aia ia wiki ia wiki, oia marama, a pau noa te tau. Etita. Kua tae mai te Reta a H. K. Taiaroa raua ko Tare Potini o Tanaitini, he mea mai kia tukua atu, he Nupepa ma raua. Kua tae mai te Reta a Utiku Te Aparangi o Petane, he mea mai, kei whaka mutua te tuku atu ite Nupepa mana. Kua tae mai te Reta a Tari Tepuhi, o Mangawhare he mea mai kia tukua atu te Pepa nei ki a ia, hei tona hokinga atu ki Hokianga ka tukua mai e ia te Pauna mote Pepa kia ia. Kua tukua te Pepa kia ia ki Mangawhare. Kaipara, ite 28 o Maehe nei. Etita. Kua tae mai te Reta a Tamati Ranapiri o Manakau, he tono mai kia tukua atu te Pepa nei kia ia, he tuku mai hoki i te Pauna motana Nupepa. Kua tukua te Pepa kia i ia i te 28 o Maehe nei ki manakau. Etita. He waea mai no Akarana ko nga maori i whakararuraru ite Ruri ote XJrewera, kua hopungia kite whare herehere mote marama kotahi. Na ite kaiwhakawa e korero ana i tana whakatau, kii ana ia mehemea ka whakaae nga maori, kia haere tonu te Ruri tera pea ka tukua e ia nga maori, Engari kaore ratou i whakaae kia haere tonu te Ruri, na reira te whakataunga kia hereheretia ratou mote marama kotahi', a mete mahi tonu ratou mutu noa te marama. He waea mai no Turanga, Ite kooti whakawa o te Awanui, whakataua ana ete. kaiwhakawa kia utu nga maori, e toru Tane, e rua wahine, kotahi pauna, a kia utu ano koki ite raruraru ote kooti e toru pauna mo ta ratou whakararuraru ite Ruri o aiapu, Kote utu i whakataua kia utu, a koromeha mopukae rua . pauna mete kotahi pauna e wha hereni mete hikipene mate kooti, kite kore e utua aua moni i roto ite . marama kotahi, ka hoatu ratou e toru te kau nga ra kite Herehere. Ko Anaru Te Kahaki mo tana pakarutanga ite Teihana Ruri, kua.whakataua kia.utu, e wha te kau puna, mete toru pauna. e toru hereni, mete kikipene, ® utua aua- moni i. roto : ite marama kotahi, ka herehere tia aia;ino nga, marama e toru. I kitea kite Nupepa o Akarana, kua mahue ia Te Kooti. me ona tangata. to ratou kainga i.Otewa i. te

taha o te Awa, o Waipa, i tona taenga ki kihikihi me> ona tangata 0 300 me nga lioilio e 400 me ona wakena taonga, ka korero ki nga tangata o lri'MlH'hi e haere ana ratou ki whakatane kua hoatue tekawanatanga tetahi whenua nui hei kainga tuturu mo ratou He waea mai, no Nu Tautu Wera e maharatia ana ko te mate ite wai o te Rerewe o Nu Tautu. Wera tera e neke ake ite kotahi te kau mano pauna.. He waea mai no Haima i te po ote 17 o Maehe ka whakaekea e tetahi Hapu Hainamana. etahi poti, patupatua ana nga tangata e noho ana i runga e ono te kau, e ruatonu i puta tapatapahia ana nga mahunga kainga ana kote take otenei riri he patunga i etahi tangata oto ratou Hapu e nga tangata kohuru, Haere kaipuke ite moana. Waea mai no Ruhia e rua rau ewanr te-kau tangata i mau i te Huka i reira, mate katoa. He nui nga tangata maori i haere kite whakarongo ite. whakawa, a Ka keriana kaitono me Harawira Taipiha kai karo, raua tahi no korongota, ko te take o te whakawa he patunga na Harawira Taipiha ia te ka keriana, e penei ana te ah.ua, ko nga poaka a te whaea ote ka i haere ki roto ite patiki a Harawira, whakakihi tia ana ete Harawira tana kuri ki aua Poaka*, ngaua ana tetahi, katahi a te Ka ka omaatu kakurua tekuri kite kohatu kia mutu te ngau i te poaka, ite patai tanga ia Te ka ka kii ia i patua tona mahunga e te Harawira. I kii ano ate Harawira i mea atu aia kia mauria atu ete ana poaka, kia mutu Hnlrf, te kuru i tana Huri ana mai ate' ka panga ana ite kohatu ki aia me tona rere-mai a na ka mau ki ona perehi motumotu hia ana me tona Hate, i puritia hoki ete whaea o teka aia mete rere- tonu mai ano ote ka, kii ana te kaiwhakawa, kaore i kaha te keehi ate ka| whakataua ana ma raua ano»e , utu o raua raruraru mote whakawa. Kua tae mai te Rieta a Matoha Tuhata o waitangi wharekauri, E Inpi mai ana aia kia tukua atu te Huia Tangata Kotahi kia ia. Ka tukua te- Pepa kia ia ite 8, Aperira kote tikanga manga tangata o wharekauri, ina hia hia ratou kite Pepa nei me tuhi mai i o tatou ingoa mete Poutapeta hei taunga atu mote manu nei. Etita. Kua tae mai te reta a Popata Akapu, ote kawakawakia tukua atu te Pepa nei ki a ia. Kua tae te whakaatu, kua whakaae nga maori kotahi. te kau ma whitu i herehere- tia kf- Awanui kia waihotonu te Ruri kia haere, ara kia mutu ta ratou whakararuraru, ko te- moni e wha te- kauj pauna i whakataua hei utu ma ratou. i. neke hia iho kite rima pauna utua ana e ratou.. Kua tae.-maf.te Reta & R. Hi ha mea kaoie ano aia i kite i te tahi Pepa, kote Karoro Tipihau te ingoa, iohomauri tona kitenga, e mau ana i roto ia Huia Tangata Kotahi, a e tono ana hoki aia kia tukua maie Raimona te whaka ae kia Perehi tia kia. Huia, te Pitihana ote-. Arawa.-

iiiWtt* a 1 koreto Kafimana te ki& kife'rano la kua mahia ngi feihana rturi © ngamaori.kia rite fa •• m -M&*- lioki ihb ta ratou utu ite yh& ie Wmk r pauttH, 1 tuktta ete Pinnimana Tvafefa, rifdon, kotatia Tjraeae penei trtnb ate? kboti kia"waiho te Ruri faa haere tonu y :kia kaua-e<arii tia, a e mahafatia ana itenei ahua kua mutu tenei raruraru ko ngakorero nei he mea tango; : mai- ite Herara, ' he panui kau ta inatou kite i pepa r rieJ.:;: Kua tukua kite ~Pepa -nei tie Panui, WliariiEiutanga mete inatenga, o Metapere Wepu Hopa. I tukua inai e .<*. P. Mutu, o Kaiapoi, MengaNubepa hoki,kialnia Tuhua raua ko Hoani Tainui, o H'okifika, i tonoa mai nei e la. : : Kua tae mai hoki te Reta a Heremia Tawake o Hokianga, kuaitaia kite Pepa nei.