TE HAHI I MURI I A TE KARAITI.

Haeata, Volume I, Issue 7, 1 October 1859, Page 3

TE HAHI I MURI I A TE KARAITI.

I 150 o.k. kua nui rawa te karakia ki Africa. Kahore i mohiotia i ahu atu ihea nga kai whakaako. No Roma pea, he nui hoki te kopikopikotanga o nga tangata o Koaia o Cartilage (Karaiak'), o letahl pa nui o ia.ua wbenua. Ko Tcriullian tetahi o nga pihopa o tana wlienua i taua takiwa ; ho kup'u ano hoki tenei nana ki le kawaua, '■ Ki le tohe koe ki le paiu i nga Kuraiiiaiia o Africa ka pchea ra koe kl nga mano lint o nga taue o nga wafu'ne ki uga mea ili ki nga mca ralii? Iva \vha_

kaae hoki ratou ki tou aroaro. E kitea ranei e koe he wahie hei lahu i a raiou, lie hoari ranei hei patu i a ratou? te tini hoki." Taka rawa ake ki waonganui o 300 m.k. kua whilu tekau nga pihopa ki nga whenua o Karataki, a i te 400 m.k. c wha rau e wha tekau nga pihopa. No Ihipa te kura luaiahi hei whakatupu minita, i kaha rawa ai te Rongo-pai; tetahi mea hoki i kaha ai na te whakamaoritanga ole Paippra kite reo o tera whenua. 1 400 m.k. kua tokomaha rawa nga Karaitiana o tera whenua. I tetahi patunga 305 m.k. kotahi ran mano e wha tekau mano o ratou i mate. Kaha tonu te lupu o te Rongo-pai ki Roma. He aha te kino o tera pa te neko noa ake ai ? he aha nga Karaitiana le patua noatia ai > Tokomaha haere ana te hunga whakapono, a taka rawa ake ki waenganui, o 300 m.k. koiahi o ratoii pihopa e wha tekau ma ono nga minita, era atu ano hoki he tokomaha hei malii i nga mahi maori o te hahi. Upoko 111. NGA KINGI 1 MCRI I A TRAJAN. Hadrian, m.k. 117 Pius 5 kingi ririki Feverus, m.k. 493 45 kingi ririki Decius 8 kingi ririki Aurelian, m.k. 273. NGA PATBNGA NUI O TE HAHI KOTAIII TEKAU Tetahi mea i patua ai ratou he kore no ratou e pai kite mea patunga tapu ki nga wnakapakoko; tetahi, heturinga no ratou kite tahu whakakakara, kite koropiko atu ki nga whakaahua o nga kingi. Na, ka kiia atu ratou e whakahawea ana kite karakia a te iwi, a to ratou korenga e rongo, ka meinga kia whakamatea mo to ratou tutu. To ratou tokomahatanga haeretanga wehi noa iho nga kingi kite lohe o taua hunga, a hiahia ana kia whakangaromia. Etahi mea ano hoki i patua ai ratou, he kino pakupaku nga kawana o nga whenua i ka ratou? na, paiupatua ana e ratou he meatanga ano ka kiia ratou he Hurai, a patupatu ana ; he iwi noho kino hoki nga Harai. I a Adrian e kingi ana ka oho he whawhai ki Roma, na tetahi Hurai, lona ingoa ko Barcocab, tana whawhai, he tokomaha nga Karaitiana i patua e tenei tangata. 1 ki ano ia nga Romana kotahi tonu nga likanga a nga Karaitiana j ratou ko ng:i llurai, a tc hinganga o Rai- j cocab. na, "patupaiua ana nga Karaitiana j e ratou. t'eoi, u tonu te whakapono o J nga Karaitiana. I tae te patu ki nga i whenua katoa ; i nga whenua katoa ano , hoki i kitea te mana o te Rongo-pai. 1 j rite tonu ki teahi ekore nci e mate, a na •

puhia e te hau, engari ka nui noa atu te ka. Ko elahi enei o nga Karaiiiana o mua i mate mo tewkakapono:—Ko Ilimeona, pihopa, o Hirnharama, m.k. 10b kotahi rau e rua tekau ona tau. Na, ka kawea atu ia kite kawana, na ka whiuwhiua he maha nga rangi i whiua ai ia, a tona korenga e whakaae ki ta ratou, na litia ana ia kite ripeka. E »oru nga tail i niuri ko Tgnatins(lkinatiu), pihopa o Anal'ioka. IS T a te kingi na Trajan ia i moa kia kawea ki Roma. He kupu enoi no tetahi pukapuka i luhituhia e ia kite Ilahi i Roma : "He whawliai kau laku ki nga reparo kotahi tekau Cara, ki nga hoia), i a an i re re mai nei i Hiria ki ftari. Alawiiai noa ahau i a ratou, e nui haere ana la ratou riri ki ahau. He aha koa? ma ratou ahau e akiri atu kite ahi ki nga raiona ranei, ma ratou ranei ahau e liti kite ripeka, ma ratou ranei e haehae toku linana, kia ahatia atu? taku mea nui ko te koa ki a Karaiti Ihu." Tona taenga atu ki Roma ka tukua atu ki nga raiona i roto i tewhare matakitaki takaro. Tona rongonga i nga raiona e hatnama ana, ka mea ake ia, " He will palu ahau na le Karaiti, a me huri e nga niho o nga raiona kia meinga ai ahau hei taro." Kihai i taro kua haehai aia kua pau i nga raiona : ouou nei nga wheua i oe, tanumia iho e ona hoa ki Analioka. I te tau 167 m.k. ka tukua a Poly carp, pihopa o Smyrna (Merena), kia tahuna. He koroheke ia, 90 ona tau he mea whakaako i mua na Hoani Apoloro. I ta ratou meatanga ki a ia kia whakarerea tana whakapono ka mea ia, "Kawaru tekau ma ono nga tau i mahi at ahau ki loku Ariki ki a Ihu Karaiti, hore rawa ano hoki ona he ki ahau, kia he koia ahau ki toku Kai hoko?" Ka oti ia te here ki te pou, na, kaha tonu tana inoi. Katahi ka whakaungia te ahi; heoi, ki ta te korero, kihai ipa te mura ki a ia. Na, ka werohia kite lao; tahuna ake tona tinana. Ko Blandina (Para rain a) tetahi o laua hunga i patua ra. He wahine ia, he luroro, a wehi noa iho ona hoa kei kore e kaha. Kei te whakamamae ona kai patu i a ia, ka mutu tenei whakamamae, ko tera whakamamae, a po noa; a hoha iho ratou, whakaaroaro ai ratou na teaha ra ia i ora ai, kua mongamonga kau hoki tona tinana. Heoi, na te Alua tenei kaha, a ta ratou uinga mai ki a ia, ka ia, "He Karaitiana ahan, he teka kau nga kupu kinoi korerotia nei mo matou." Pera tonu ano a Hanatuha (Sunctus); he maha ona whakamamaetanga. Heoi, ka i mutu tetahi whakamamae ka ki ake ia, ] l 'He Karaitiana ahau."